Alle uitgeschreven informatie gegeven in het bovengenoemde hoorcollege voor Persoonlijkheidsleer- en persoonlijkheidsonderzoek gegeven in 2019 aan de Vrije Universiteit van Amsterdam.
In dit college kunt beide kanten verwoorden en de huidige inzichten omschrijven in het debat over...
- de persoonlijkheidsstructuur (Simpel versus Complex)
- response biases (Descriptie versus Evaluatie)
- de invloed van de situatie (Dispositie versus Situatie)
- groepspersoonlijkheid en stereotypering (Individu versus Groep)
- persoonlijkheidsverandering (Stabiel versus Veranderlijk)
Persoonlijkheidstructuur
Persoonlijkheid kan worden samengevat doormiddel van 6 dimensies. Wanneer een persoon wordt
samengevat kunnen we deze doorgeven op een punt tussen deze dimensies.
- De simpele structuur vs de circumplex structuur
o Simpele structuur: items laden op maar 1 enkele factor
o Circumplex structuur: items laden op 2 of meer factoren
De 6 dimensies van persoonlijkheid kunnen gebruikt worden circomplexen te maken. Hierbij worden
de verschillende cirkels in tweetalen dimensies gecombineerd.
- Hofstee & de Raad hebben dit bij hun onderzoek toegepast doormiddel van de abridged big
5 circumplex (AB5C).
- Zes lexicale dimensies, de HEXACO.
o Van elk adjectief kijken wat de twee hoogste (>.20) factorladingen zijn
o Op basis van de twee factorladingen van alle adjectieven cirkels (Circumplexen)
construeren
o Totaal: 15 Circumplexen!
Interpersoonlijke circumplex
- De bekendste Circumplex is de
‘Interpersoonlijke Circumplex’
- Twee belangrijkste dimensies ‘hoe mensen met
elkaar omgaan’:
o Controle: Dominantie versus
Onderdanigheid
o Affiliatie (of: ‘Liefde’): Vriendelijkheid
versus Onvriendelijkheid
o Deze twee dimensies zijn zeer
belangrijk in de interpersoonlijke
relaties/ verhoudingen.
- Veel adjectieven zijn een combinatie van
controle en affiliatie
AB5C/HEXACO Circumplex.
- De bekendste Circumplex is de
‘Interpersoonlijke Circumplex’
- Twee belangrijkste dimensies ‘hoe mensen met
elkaar omgaan’:
, o Controle: Dominantie versus Onderdanigheid
o Affiliatie (of: ‘Liefde’): Vriendelijkheid versus Onvriendelijkheid
- Veel adjectieven zijn een combinatie van controle en affiliatie
De Interpersoonlijke Circumplex is voornamelijk een combinatie van Extraversie met
Vriendelijkheid / Verdraagzaamheid. Dominantie is iets hoger op Extraversie en lager dan gemiddeld
op Verdraagzaamheid. Het interpersoonlijke circumplex is iets geroteerd ten opzichte van de Big
Five/ HEXACO.
Voorbeelden van HEXACO eigenschappen bij een lage Integriteit zijn:
o Lage Emotionaliteit: statusgericht risico nemen
o Hoge Emotionaliteit: risico vermijdende exploitatie
Vertonen andere gedragingen afhankelijk van emotionaliteit.
o Hoge Extraversie: zelfverrijkend charisma
Overeenkomsten met narcisme
o Lage Extraversie: hooghartige afzondering
o Hoge Verdraagzaamheid: slijmerige charme
o Lage Verdraagzaamheid: keiharde uitbuiting
Wanneer we kijken naar Lance Armstrong, de bekende wielrenner. Lance Armstrong heeft
zevenmaal de Tour de France gewonnen waarna hij werd veroordeeld voor het gebruik van doping
tijdens deze wedstrijden. Dit had grote gevolgen voor hem en de mensen om hen heen. Armstrong
vertoonde lage Integriteit + …:
- Hoge Consciëntieusheid: berekend egoïsme
- Lage Openheid voor Ervaringen: ‘Als je zo slim bent, waarom verdien je dan zo weinig?’
Response biases
Bij dit onderwerp stellen we de vraag of “Geven persoonlijkheidsscores op een test accuraat
persoonlijkheid weer?. Mogelijke meetproblemen die kunnen optreden tijdens het afnemen van een
persoonlijkheidsvragenlijst zijn:
- Slordigheid (infrequency schaal)
- Faking (Faking good/faking bad)
o Om het wenselijke resultaat te behalen.
- Response sets:
o Acquiescence (geneigdheid altijd positief antwoorden te geven)
o Extreme antwoorden
o Sociale Wenselijkheid: het beantwoorden van items op dusdanige manier dat de
respondent als aantrekkelijk of sympathiek overkomt.
De persoonlijkheid en evaluatie hiervan zijn van invloed op de antwoorden die iemand geeft op een
vragenlijst. Ondanks dat lexicaal onderzoek adjectieven verwijderde die een extreem evaluatief
positief of negatief lading hadden is er enkel adjectief is evaluatief neutraal!
Een chiasmen combineert de mate waarin iemand de eigenschap
heeft met wenselijkheid. Wanneer we dit betrekken op de
eigenschap geld uitgeven kan dit een negatieve en positieve lading
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jalienvandentweel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.