Hierbij een samenvatting van hoofdstuk 18 uit het boek ''Werken in Gedwongen Kader''. Dit hoofdstuk gaat over verschillende psychiatrische- en persoonlijkheidsstoornissen. Dit bestand is bruikbaar voor onder andere studenten van de Hogeschool Rotterdam, die momenteel in jaar drie zitten van hun op...
Hoofdstuk 18.2 Psychiatrische stoornissen
Uit onderzoek over de relatie tussen stoornissen en gewelddadig gedrag blijkt het volgende:
- Er bestaat een relatie tussen psychiatrische stoornissen en gewelddadig gedrag.
Mensen met een psychiatrische stoornis zijn vaker gewelddadig dan mensen zonder
stoornis, maar de meeste mensen met een stoornis zijn niet gewelddadig.
- De slachtoffers zijn zelden vreemden: als mensen met een psychiatrische stoornis
geweld plegen is het meestal tegen iemand uit hun directe omgeving.
- Middelenmisbruik verhoogt de risico’s.
- Het geweldsrisico is groter bij acute symptomen, op de momenten dat mensen ook
werkelijk last hebben van hun stoornis.
Een psychiatrische stoornis is een ziekte op het gebied van denken, emoties en/of gedrag en
moet vaak door middel van medicatie behandeld worden. Het eerste doel in de begeleiding
is een verwijzing naar een gedragsdeskundige. Het is belangrijk om de volgende zaken af te
stemmen: welke afspraken zijn belangrijk, wat zijn risico’s voor terugval en wie regelt wat?
Mensen met een psychiatrische stoornis gedragen zich anders en voelen zich onbegrepen.
Omdat de werkelijkheid anders beleefd wordt, worden ook emoties anders beleefd. Cliënten
met psychiatrische stoornissen hebben vaak het gevoel overspoeld te worden door hun
emoties. Daarom is een rustige, zakelijke maar empathische benadering belangrijk. Dit helpt
cliënten greep te houden op hun gevoelens.
Het is belangrijk niet mee te gaan in de snelle emotiewisseling. Een ander probleem met
emoties is dat cliënten zich snel persoonlijk aangevallen voelen. Stel grenzen, let op afstand
vs nabijheid en realiseer je dat cliënten vaak verbaal minder vaardig zijn.
18.2.1 Schizofreniespectrum- en andere psychotische stoornissen
Schizofrenie wordt gekenmerkt door hallucinaties en wanen (positieve symptomen). Meestal
gaat het bij de hallucinaties om het horen van stemmen, maar soms kunnen mensen ook
dingen voelen, zien of zelfs ruiken die er niet zijn. Wanen zijn denkbeelden die voor de
schizofrene persoon zelf waar zijn en waar hij ook niet vanaf te brengen is, terwijl ze niet met
de werkelijkheid overeenkomen. Daarnaast wordt schizofrenie gekenmerkt door
onsamenhangende spraak, chaotisch of juist katatoon (onbeweeglijk) gedrag.
Ten slotte zijn er negatieve symptomen: een vlak gevoelsleven, gedachten- of
spraakarmoede en algemene apathie. Deze symptomen zijn vaak overheersend na de
psychotische episoden waarin de positieve symptomen aanwezig zijn.
Schizofrenie heeft een relatie met geweld. Iemand kan bij de stemmen in zijn hoofd
bijvoorbeeld het gevoel hebben dat hij een bijzondere gave heeft. Maar ook kan het
voorkomen dat iemand het ervaart alsof er van buiten af dingen in zijn hoofd gestopt worden
waar hij zich niet aan kan onttrekken en hem dingen laten doen die hij niet wilt. Dit zijn
‘threath-control-override’’ symptomen waarbij iemand zich bedreigd voelt. Deze hebben een
sterkere relatie met geweld dan andere typen symptomen.
Naast schizofrenie zijn er nog andere psychotische stoornissen die gepaard gaan met
hallucinaties en wanen. Bijvoorbeeld een (tijdelijke) psychotische stoornis veroorzaakt door
een middel, een schizoaffectieve stoornis die overlapt met depressie en een gedeelde
psychotische stoornis waarbij twee mensen in dezelfde waan geloven.
Belangrijke comorbide stoornissen die in combinatie met psychotische stoornissen het risico
van geweld verhogen, zijn verslavingsstoornissen en de antisociale persoonlijkheidsstoornis.
Aandachtspunten voor de begeleiding van mensen met een psychotische stoornis
Psychotische cliënten zijn vaak bang. De werkelijkheid is voor hen ongrijpbaar en
beangstigend. Wat cliënten ervaren is voor hen werkelijkheid. Het werkt vaak averechts om
cliënten te overtuigen van het irreële karakter van hun wanen en hallucinaties. Ook is het niet
handig om mee te gaan in de waan en deze te versterken. Ga ook niet in op de psychotische
beleving, dit zal de stress verhogen en de verwarring laten toenemen.
Psycho-educatie is belangrijk en kan leiden tot betere therapietrouw en acceptatie van de
stoornis. Psycho-educatie is niet haalbaar op het moment dat iemand nog in een psychose
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ndenb4. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
