Bindweefsel – adaptatie
Bindweefsel weefsel met elkaar verbinden en mobiliteit er tussen mogelijk maken.
- Dicht collageen bindweefsel; bestaat veelal uit trekvast collageen type I bedoeld om trekbelasting op te nemen, zoals in
pezen en ligamenten
- Losmazig bindweefsel: minder trek vast en heeft een grotere waterbinding, bedoeld om verglijden tussen weefsellagen
mogelijk te maken.
Adaptatie à momentane aanpassing van bindweefsel op externe omstandigheden d.m.v. weefseldifferentiatie en
remodellering
Spiervezels; worden omhuld door verschillende lagen collageen bindweefsel: van binnen
naar buiten:
- Endomysium (spiervezels die contraheert trekt hier aan en aan de aangrenzende
spiervezels)
- Perimysium (trekt aan epimysium)
- Epimysium (ligt rondom de spier)
Myofasciale krachttransmissie: bij aanspannen zal spiervezels niet alleen via pees aan aanhechting trekken maar ook
endomysium dat hem omhult. Gebeurt; intramusculair (in spier) en Intermusculaire (tussen spier)
- Komt voornamelijk tot stand door stugge, dicht collagene bindweefsellagen die prima in staat zijn om krachten
door te geven aan het aanhechtende weefsel. En bindweefsellagen dienen ten opzichte van elkaar te kunnen
verglijden
Verglijden wordt mogelijk gemaakt door ander soort bindweefsel; losmazig bindweefsel
- Dit type bindweefsel is veel minder goed geordend dan bindweefsel in pezen en ligamenten
- Heeft functie om weefsels wrijvingsloos t.o.v. elkaar te laten bewegen
- Bestaat uit: fibroblasten, collageen type 3, veel niet collagene matrixbestanddelen (proteoglycanen en hyaluronan)
en vetweefsel à deze tussenstof zorgt voor waterbinding, wat wrijving verminderde werking van losmazig
bindweefsel verklaart.
o Zonder mechanische prikkels (beweging) neemt waterbinding af à toename wrijving
Functies bindweefsel
- Verbinden van weefsels (koppeling) à herstellen van wonden, deze weer aan elkaar laten hechten
- Ondersteuning bieden à versterken van weefsels
- Opslag van energie en mineralen
- Krachtgeleiding en opvangen à trek kracht en druk kracht (myogeensysteem)
Fibroblasten: Maakt diverse moleculen die samen bindweefsel vormen en zijn mechanosensoren die vervorming constateren
- Aanmaak van collageen: elastine, extracellulaire matrix en proteoglycanen
- Maken Procollageen als bouwsteen voor fibrillen
- Het bestraat uit 3 eiwitketens die spiraalvormig in elkaar zijn gewonden; actinefilamenten, intermediaire
filamenten, microtubili
- Enzymen uit fibroblasten maken in de loop van een paar weken hechte crosslinks waardoor fibrillen treksterker
worden; Allysine en hydroxallysine
Fibroblasten zijn sterk mechanosensitief, waardoor zij in staat zijn het bindweefsel te kunnen laten adapteren op vasis van
mechanische stimuli.
Weefselschade à collagene netwerk tijdens proliferatiefase is vaak beschadigd en ongeordend à hierdoor komt directe
trekbelasting op de fibroblasten
- Aanhoudende trekbelasting leidt er in deze fase toe dat een fibroblast zich kan omvormen naar een andere vorm:
proto-myofibroblast
§ Proto-myofibroblasten: deze heeft de mogelijkheid om spanning te zetten op het collagene netwerk door zich daarmee
te verbinden en licht te contraheren en zodoende de collagene vezels naar elkaar toe te trekken à hierdoor kan deze
gemakkelijker verbindend collageen deponeren tussen collagene vezels.
§ Nadeel: gebeurt in verkorte positie, dus hersteld ook in verkorte positie. Als je dus niet meer belast denk het lichaam dat
dat de lengte is en komen er cross links in die positie
- Door groeifactor TGF berta en trekbelasting kan een proto myofbiroblast zich omvormen tot een sterk gedefinieerd
fibroblast; myofibroblast à
o Heeft dezelfde eigenschappen als proto maar trekt harder en langer. 24 uur actief.
o Blijven trekken aan omringende collagene weefsels, net zolang tot de externe trekbelasting is verdwenen
TIMP houdt MMP onder controle; anders zou er te veel worden afgebroken!
KELLY VAN DIJK
,Begrippen voor diverse typen fascie
Straf bindweefsel Bindweefsel met dicht vervlochten collageen, met collageenvezels in meerdere richtingen (viltachtig)
Losmazig bindweefsel Weinig en onregelmatig gerangschikte collageenvezels (veel tussenstof en vetcellen)
Fascia superficialis Omhullende laag direct onder huid met afwisselend dicht en losmazig bindweefsel en vetweefsel
Fascia profundus Continue laag dicht, onregelmatig gerangschikt bindweefsel, die de vormverandering van onderliggend
weefsel begrenst. Kan direct verbonden zijn met epimysium rond spieren, intermusculaire septa en kan
plaatselijk ook losmazig bindweefsel bevatten
Intermusculaire septum Dunne laag van dicht opeengepakte collagene bundels met diverse voorkeursrichtingen
Tensigrity = evenwicht tussen trek -en drukbelasting
Bindweefsel – herstel
Weefselherstel
Bloeding en stolling § Bloeding doordat bloedvaten kapot zijn gegaan
§ Gevolg: beschadigde en dode cellen met bloed tussen de beschadigde cellen
§ Komen stoffen vrij uit beschadigde cellen en bloed; histamine, serotonone, prostaglandine = ontstekingsreactie
Ontstekingsfase § Ontstekingsmediatoren activeren ontstekingscellen (leukocyten of witte bloedcellen)
(0 – 3 dagen) § Leukocyten en beschadigde cellen produceren stoffen die zorgen voor vaatverwijding en verhoogde
Duurt enige dagen membraanpermeabiliteit
§ Leukocyten treden uit de bloedbaan en veroorzaken zwelling à ophoping leukocyten in schadegebied à ruimen
celresten en e.v. microorganismen op door fagocytose
o Roodheid (rubor)
o Warmte (calore)
o Zwelling (tumor)
o Pijn (dolore)
o Gestoorde functie
Lichaam is bezig met; bloedstelping, infectiebestrijding,
Opruimen van weefselresten (d.m.v. macrofagen) en sensitisatieprocessen
Geen herstel; er zijn nog geen fibroblasten om te prikkelen
Proliferatiefase § Nieuwe cellen worden aangemaakt
( 3 dagen – 4 weken) § Fibroblasten beginnen met vormen van nieuwe kleine bloedvaatjes en vormen samen granulatieweefsel (korst)
§ Fibroblasten produceren collageen in het wondgebied à collagene vezels verbinden de ene wondrand met de
andere à door contraheren trekken collagene vezels de wondranden naar elkaar toe
§ Bij een huidwond = re-epithalisatie; nieuwe jonge cellen van oorspronkelijke weefsel vanuit de randen groeit
§ Re-generatie van bijv: opperhuidcellen, slijmvliescellen, levercellen, bindweefselcellen
§ Bij groot weefselverlies of weefsel waar celdeling niet of nauwelijks mogelijk is vind reparatie plaats: bindweefsel
met nieuw collageen = littekenweefsel
MMP à eten overtollige collageen op à deze wordt geremd door TIMP
Protomyofibroblast = soort prototype fibroblast maar contraheert sneller ; snelle reparatie wond maar wel in verkorte
positie. Bij geen belasting denkt lichaam dat dat de lengte is en komen cross links in die positie te staan.
Remodelleringsfase § Versterking herstelweefsel à type III naar type I
(4 weken tot jaren) § Wanneer bindweefsel is ontstaat treedt na 2 tot 3 weken rijping en remodellering op
Kan wel tot 2 jaar duren § Nieuw collageen ordent zich onder invloed van krachten die erop worden uitgeoefend à ontstaan bruggen tussen
de collagene vezels (cross links) type III naar type I
Frozen shoulder (capsulitus adhaesiva = verkorting en ontsteking van het kapsel) (Hoogste incidentie bij vrouwen tussen 40 en
70 jaar en diabetes)
§ Granulatieweefsel tussen het gewricht à verdikking en verkleving van gewrichtskapsel; rood en erg doorbloed en
rommelig; collageen is in alle kanten aangelegd. Geen duidelijke structuur
§ Concentratie TIMP = verhoogd – concentratie MMP = verlaag. Dus meer remmertjes dan etertjes; onvermogen tot
remodellering
§ Myofibroblast: zorgt voor adhesie vorming: in verkorte positie collageen deponeren à verkorting van het kapsel
§ Eindstandig rekken zou het moeten verhelpen
Primaire frozen shoulder à spontaan ontstaan
Secundaire frozen shoulder à trauma
KELLY VAN DIJK
, Adhesie:
Fase 1 = freezing fase (vroege fase) 2 tot 9 maanden à mobiliteit neemt af. Niet belasten! Anders alleen maar slechtere
gevolgen. Pijn en stijfheid neemt toe. Vaak pijn snachts het ergst!
§ Absoluut niet aan schouder trekken, trekken aan het weefsel want fibroblasten willen daardoor meer produceren à
worden myofibroblasten à alles wordt nog korter
§ Minder MMP en meer TIMP. Dus minder etertjes en veel remmers. Overige collageen wordt niet opgeruimd dus het
weefsel blijft rommelig. TIMP en MMP zouden in verhouding moeten blijven.
Fase 2: frozen fase (4 tot 12 maanden)
§ Stijfheid blijft aanwezig. Pijn neemt geleidelijk af en beperkt deze zich tot de eindstandige bewegingen
Fase 3: ontdooiende fase (aantal maanden tot enkele jaren)
§ Bewegingsvrijheid neemt langzaam toe tot patiënt klachtenvrij is
Factoren frozen shoulder:
§ Verhoging groeifactor
§ Meer myofibroblasten à wij moeten er in ieder geval voor zorgen dat er niet meer komen
§ Hoge concentratie TIMP en minder MMP
§ Genetische factoren
Contactpunt van een gewricht moet loodrecht op het oppervlak staan (kom) à zie het net als op ijs lopen, contactpunt moet
loodrecht op oppervlak staan, anders glijd je uit.
Arthrosis deformans ontstaat door:
§ Gebrek aan belasting (bv. Bij een bewegingsbeperking) à kraakbeen wordt niet belast en verdwijnt (use it or lose it)
o Als je niet belast neemt glycoproteoglycanen af, weinig waterbinding.
§ Verandering van de Arthorkinematica (na blessure of operatie) à bij abnormaal komen enzymen vrij, welke kraakbeen
degenereert
In beide gevallen begint het proces met afname van gebonden GAG’s à daardoor substantieel effect op biomechanische
eigenschappen en maken het kraakbeen dus meer vatbaar voor schade (cellen zijn instabiel)
Kraakbeen zwelt op en het collageen scheurt waardoor collageen niet meer bij machte is de hoge druk in evenwicht te
brengen.
§ Artrose zal als eerst plaatsvinden op de kop omdat bij een bewegingsbeperking het gewricht niet in alle
gewrichtsstanden wordt belast.
Perifeer zenuwstelsel – prikkelgeleiding en -overdracht
KELLY VAN DIJK
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kellyvdijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.