Hoofdstuk 2 circulatie.
Welke drie belangrijke lichaamsvloeistoffen hebben wij?
Bloed, weefselvocht en lymfe.
Wat wordt door circulatie bereikt?
Dat de samenstelling van het inwendig milieu constant van samenstelling blijft. Dit wordt
homeostase genoemd.
Wat doet de homeostase?
Hierdoor kunnen alle cellen op ieder moment over voldoende zuurstof en voeding beschikken, zodat
de celstofwisseling normaal kan verlopen.
Hoe worden afvalstoffen uit het bloed verwijderd?
Door de circulatie worden de afvalstoffen meegenomen naar speciale plaatsen zoals nieren en de
longen.
Waar zorgt de circulatie nog meer voor?
Voor de gelijkmatige verdeling van warmte over het lichaam.
2.1.1 samenstelling van het bloed
Hoeveel bedraagt het bloedvolume ?
ongeveer 7% van het lichaamsgewicht, (5-6 liter voor een volwassenen)
Wat is de samenstelling van het bloed?
-bloedplasma ( ongeveer 55% van het totale bloedvolume)
- zouten
- voedingstoffen
- hormonen
- afval stoffen
- bloedcellen ( ongeveer 45% van het totale bloedvolume)
Waaruit bestaat het bloedplasma?
* water
* Plasmaeiwitten ( albumine en globuline)
- alfagloblinen, betaglobulinen, gammaglobulinen
* fibrinogeen
Waaruit bestaat de bloedcellen?
* rode bloedcellen ( erytrocyten)
* Witte bloedcellen ( leukocyten)
- granulocyten, lymfocyten, monocyten
* bloedplaatjes ( trombocyten)
,2.1.2 functies van het bloed
Welke belangrijke hoofdfuncties heeft het bloed?
- transport
- handhaven van een constant inwendig milieu ten aanzien van onder andere osmotische druk,
colloïd- osmotische druk en PH
- beschermende functie, het bloed bied bescherming tegen ziekteverwekkers en ander
lichaamsvreemde stoffen.
Sommige stoffen zijn slecht in water oplosbaar hoe worden deze stoffen alsnog door het bloed
vervoert?
Doordat ze gekoppeld worden aan transporteiwitten zoals albumine en alfa en betaglobulinen.
2.1.3 bloedplasma
Hoe kan bloedplasma verkregen worden?
Bloedplasma kan verkregen worden door bloed, dat onstolbaar is gemaakt met een
antistollingsmiddel ( anticoagulans), zoals heparine of citaat te centrifugeren.
Wat gebeurd er als je bloed centrifugeert op deze manier?
Dan komen de bloedcellen onderin en bovenin het lichtgele heldere bloedplasma.
Wat gebeurd er als er bloed wordt opgevangen zonder antistollingsmiddel?
dan komt er een bloedprop doormiddel van stoling.
Wat is serum?
Bloedplasma zonder stollingseiwitten zoals fibrinogeen.
Wat wordt er verstaan onder hematocrietwaarde ( Ht) ?
het bloedvolume dat in beslag wordt genomen door de bloedcellen, uitdrukt in l/l.
Wat bedraagt de Ht gemiddeld?
gemiddeld 0,45 l/l oftewel 0,45l cellen per liter bloed.
Wanneer zal de Ht sterk verhoogd zijn?
Als er veel vochtverlies is.
Wat is de functie van de plasma-eiwitten?
- handhaving van de COD ( colloïd-osmotische-druk), belangrijk bij de uitwisseling in de haarvaten
( capillairen en bij de ultrafiltratie in de nefronen. Deze functie komt vooral op rekening van
albumine, de grootste eiwitfractie van het bloedplasma
- Transportmiddel van onder andere vetten ( lipiden), niet wateroplosbare hormonen, ijzer koper en
calcium.
-antilichamen
- stollingsfactoren
- enzymen
- buffercapaciteit
bij een ph-daling kunnen de plasmaeiwitten in staat zijn om H+ionen te binden, bij een te hoge PH
kunnen zij extra H+ionen aan het bloed afstaan.
-eiwitreserve
, 2.1.4 bloedcellen
Hoe kunnen bloedcelen zichtbaar gemaakt worden?
Doormiddel van een uitstrijkje.
Hoe wordt de vorming van bloedcellen genoemd?
hemopoese.
Wat is de hemopoese?
dit is een embryonale periode en vind aanvankelijk plaats in de lever, milt en zwezerik en vanaf de
zesde foetale maand ook in het beenmerg.
Hoe vind de vorming van bloedcellen plaats?
vanuit de zogenaamde stamcellen, die ontstaan in het embryonaal bindweefsel.
Waar begeven zich de stamcellen?
naar de embryonale bloedaanmaakcentra; lever, milt, zwezerik, lymfeknopen en rood beenmerg.
Hoe worden hieruit de verschillende soorten bloedcellen gevormd?
door mitotische delingen en differentiatieprocessen
Wanneer vind de vorming van bloedcellen voornamelijk plaats in het rode beenmerg?
vanaf een half jaar na de geboorte.
Wat wordt er dan nog geproduceerd in de milt, lever en zwezerik?
Lymfocyten.
Waar vind de vorming van bloedcellen plaats bij een volwassenen?
in het rode beenmerg.
Wat vind er bij een volwassenen plaats in de beenmerg, zwezerik, milt en lymfeknoppen?
De rijping van lymfocyten.
Hoeveel rode bloedcellen produceert het rode beenmerg onder normale omstandigheden per
seconde?
9 miljoen bloedcellen, 2,5 miljoen rode bloedcellen, 1,5 miljoen witte bloedcellen en bijna 5 miljoen
bloedplaatjes.
Waarmee hangt de productie sterk samen?
Met de levensduur van de cellen.
Waarom is de productie van witte en rode bloedcellen bijna gelijk?
Omdat er minder witte bloedcellen in het bloedplasma voorkomen maar de witte bloedcellen een
kortere levensduur hebben en dus is de aanmaak bijna gelijk.
Wanneer kan de productie van bloedplaatjes vervijfvoudigd zijn?
Als er sprake is van een versnelde bloedafbraak of bij verlies aan bloedcellen.
Waardoor wordt het rode beenmerg gekruist?
Door een netwerk van bloedvaatjes, die zorgen voor de aanvoer van voedingstoffen en bijvoorbeeld
erytropoetine, die de hoge productie moeten handhaven.
Hoe worden de gevormde bloedcellen vervoerd naar het bloed?
via de zelfde bloedvaatjes.