Samenvatting van hoofdstuk 1 t/m 3 scheikunde chemie overal voor vwo 4. Fijn voor het leren van een examen of toets of voor het terugkijken naar oude stof. Vol met plaatjes, grafieken, tabellen en voorbeelden om de behandelde theorie te ondersteunen en aangevuld met aantekeningen om de stof beter t...
,VWO 4 Chemie Overal
1 Scheiden en reageren
1.1 Zuivere stof en mengsel
Een zuivere stof (met smelt- en kookpunt) bestaat uit één soort bouwstenen. Als de
bouwsteen van zo’n zuivere stof uit één soort atomen bestaan, dan is de stof een element.
Bestaan de bouwstenen uit verschillende soorten atomen, dan is de stof een verbinding.
De meeste stoffen bestaan uit moleculen (microniveau). Als je naar stofeigenschappen kijkt,
kijk je op macroniveau.
Belangrijke mengsels (met smelt- en kooktraject):
- Suspensie
Troebel
Vaste stof in een vloeistof
Bijv. sinaasappelsap
- Oplossing
Helder
Vloeistof met vaste-/gas-/vloeistof gemengd op microniveau
Bijv. Limonade
- Emulsie
Troebel
2 vloeistoffen
Tweelagensysteem
Kan goed mengen door emulgator
Een emulgator heeft een hydrofiele kop en een
hydrofobe staart.
1.2 Scheidingsmethoden
Mengsels kun je scheiden op basis van verschil in stofeigenschappen.
Scheidingsmethoden:
Filtreren
Op basis van verschil in deeltjesgrootte
Filtraat gaat door de filter heen
Residu blijft in de filter zitten
- Bezinken
Op basis van verschil in dichtheid
- Centrifugeren
, Op basis van verschil dichtheid
Bij een emulsie ontstaat een tweelagensysteem
- Indampen
Op basis van verschil in kookpunt
- Destilleren
Op basis van verschil in kookpunt
Vloeistof die wordt opgevangen is destillaat
Vloeistof die niet verdampt is residu
- Extraheren
Op basis van verschil in oplosbaarheid
Door middel van een extractiemiddel
Bijv. vloeistof-vloeistof extractie
- Adsorptie
Op basis van verschil in adsorptievermogen
Door middel van actieve kool
Voor kleur-, geur- en smaakstoffen
- Chromatografie
Op basis van verschil in adsorptievermogen en oplosbaarheid
Bijv. papierchromatografie
Rf-waarde = A/B
1.3 Chemische reacties
Kenmerken:
- Beginstoffen verdwijnen, reactieproducten ontstaan
- Totale massa beginstoffen is gelijk aan totale massa reactieproducten (wet van
massabehoud)
- Stoffen reageren in een vaste massaverhouding
- Voor elke reactie geld een reactietemperatuur (je moet dus activeringsenergie
toevoegen om de reactie op gang te brengen)
- Er treedt een energie-effect op (elke stof bevat chemische energie)
Het energie-effect kan exotherm of endotherm zijn. Energiediagrammen:
, Het verschil tussen de hoeveelheid chemische energie van de beginstoffen en
reactieproducten is de reactie-energie.
1.4 Snelheid van een reactie
De reactietijd is de tijd die er verstreken is tussen het mengen van beide stoffen en het
einde van de reactie. Aan de hand hiervan kun je de reactiesnelheid bepalen (n/t/v). Er zijn
verschillende factoren die deze snelheid beïnvloeden:
De verdelingsgraad
Groter verdelingsgraad -> groter contactoppervlak -> meer botsingen/s ->
meer effectieve botsingen -> grotere reactiesnelheid
Een mengsel waarbij de stoffen tot op microniveau zijn gemengd noem je een
homogeen mengsel. Zo niet -> heterogeen mengsel
De soort stof
Voor sommige stoffen is minder energie nodig om de reactie op gang te
brengen
De concentratie
Meer deeltjes -> meer botsingen/s -> meer effectieve botsingen -> grotere
reactiesnelheid
De temperatuur
Hogere temperatuur -> deeltjes bewegen sneller -> meer botsingen/s -> meer
effectieve botsingen -> grotere reactiesnelheid
Katalysator
De geactiveerde toestand wordt door een
katalysator eerder bereikt
Een enzym is een katalysator die
een biologische reactie versnelt
Sommige factoren zijn dus uit te leggen met het
botsende deeltjesmodel en sommigen met een
energiediagram.
2 Bouwstenen van stoffen
2.1 Periodiek systeem
Alles wat je met het blote oog kunt waarnemen noem je macroniveau en alles wat je niet
met het blote oog kunt waarnemen noem je microniveau.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper renskestevens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
