Responsiewerkgroep 1: Vrij verkeer van goederen
Opdracht 1
De rechtspraak inzake het vrij verkeer van goederen is complex en tamelijk verwarrend. Een van de
hete hangijzers in deze rechtspraak is de precieze reikwijdte van het begrip “maatregel van gelijke
werking”. Maak op papier een flowchart of beslisschema (de vorm is geheel aan u) om vast te
stellen of een bepaalde maatregel van een lidstaat een “maatregel van gelijke werking” is, en of
deze gerechtvaardigd kan worden.
Onderscheid tussen 3 nationale maatregelen
1. Kwantitatieve beperkingen zijn per definitie een schending van art. 34 VWEU de
rechtvaardigingen op grond van art. 36 VWEU kunnen eventueel zo’n maatregel
rechtvaardigen.
2. Maatregelen van gelijke werking
o Maatregelen met onderscheid zijn altijd MGW en schending van art. 34 VWEU
o Producteisen zijn schending van art. 34 VWEU, tenzij ze worden gerechtvaardigd
door een dwingende reden van algemeen belang (Cassis-rechtvaardiging) of ze
worden gerechtvaardigd door een grond uit art. 36 VWEU
o Elke andere maatregel die de markttoegang belemmert is ook een MGW (RO. 37
Italiaanse aanhangwagens) en is een schending van art. 34 VWEU tenzij ze worden
gerechtvaardigd door een dwingende reden van algemeen belang (Cassis-
rechtvaardiging) of ze worden gerechtvaardigd door art. 36 VWEU
3. Bepaalde verkoopmodaliteiten geen MGW, tenzij niet wordt voldaan aan de twee mitsen
van Keck
o Als er niet dezelfde invloed is op binnenlandse en buitenlandse producten, dan is
zo’n verkoopmodaliteit alsnog een MGW
o Heeft de verkoopmodaliteit wel dezelfde invloed op binnenlandse en buitenlandse
producten, dan is er in de regel geen sprake van een MGW
Is de maatregel iets anders dan een financiële heffing?
- Ja art. 30 en 110 VWEU (tarifaire belemmering)
- Nee art. 34 VWEU (geen tarifaire belemmering)
Gaat de maatregel over import?
- Ja toepassing van art. 34 VWEU
- Nee geen toepassing art. 34 VWEU
Is de maatregel met of zonder onderscheid?
- Met onderscheid in principe een inbreuk op art. 34 VWEU en kan het alleen nog maar
gerechtvaardigd worden door art. 36 VWEU
- Zonder onderscheid
o Gaat het om een verkoopmodaliteit?
Ja
Nee
Mogelijke vragen voor het schema
- Is sprake van een kwantitatieve invoerbeperking?
- Is sprake van een maatregel met onderscheid of zonder onderscheid?
- Is de maatregel direct of indirect discriminerend?
- Is sprake van een producteis?
- Is sprake van een regel inzake bepaalde verkoopmodaliteiten?
1
, Responsiecolleges – Europees recht
- Belemmert de maatregel de toegang tot de markt?
- Is er een rechtvaardigingsgrond in art. 36 VWEU?
- Is er een Cassis-rechtvaardiging/dwingende reden van algemeen belang?
- Is de maatregel geschikt en noodzakelijk?
Opdracht 2
Het bedrijf “Next Gen Pharmacy” is een online apotheek gevestigd in Nederland, en verkoopt
wereldwijd zowel medicijnen op recept als vrij verkrijgbare medicijnen aan consumenten. Next Gen
Pharmacy voldoet aan alle door Nederland gestelde vergunningseisen voor apotheken. Bestellingen
gaan volledig online en het bedrijf heeft behalve het hoofdkantoor geen fysieke vestigingen. Voor
medicijnen op recept moeten klanten in het bestelformulier aangeven welke klachten zij hebben,
waarna één van de huisartsen in dienst bij Next Gen Pharmacy de bestelling controleert en dient goed
te keuren. Door het ontbreken van fysieke locaties en de lage overheadkosten kan Next Gen
Pharmacy medicijnen goedkoper aanbieden dan haar concurrenten. Dit is tegen het zere been van de
Duitse vereniging van apothekers. De omzet van Duitse apothekers is in de afgelopen jaren sterk
gedaald doordat steeds meer Duitse consumenten hun medicijnen online bestellen uit Nederland.
Duitsland kent traditiegetrouw strenge medicijnenwetgeving die tot doel heeft de gezondheid van
patiënten en consumenten in het algemeen te beschermen.
Zo mogen medicijnen alleen worden verkocht aan consumenten door ondernemingen met
een apothekersvergunning. Voor het hebben van een dergelijke vergunning moet de aanvrager
voldoen aan diverse eisen. Zo mogen zowel medicijnen op recept als de meeste medicijnen zonder
recept alleen worden verkocht in fysieke winkels, moet er te allen tijde ten minste één medewerker
met een afgeronde farmaciestudie aanwezig te zijn in de winkel, en mogen medicijnen op recept
bovendien alleen worden worden verkocht door medewerkers met een afgeronde farmaciestudie.
Hiermee beoogt de Duitse wetgeving een degelijke voorlichting aan de consument te garanderen.
De Duitse vereniging van apothekers doet een handhavingsverzoek aan de Duitse overheid
om de verkoop van medicijnen (met en zonder recept) door Next Gen Pharmacy aan Duitse
consumenten te verbieden. Het bevoegde bestuursorgaan geeft gehoor aan dit verzoek en verbiedt
per direct alle activiteiten van Next Gen Pharmacy op Duits grondgebied, inclusief het leveren aan
consumenten met een Duits postadres. Next Gen Pharmacy gaat overeenkomstig het Duitse
procesrecht in beroep bij de bevoegde rechtbank tegen de beslissing van het Duitse bestuursorgaan.
De centrale vraag in deze casus is of het verbod op de activiteiten van Next Gen Pharmacy
door de Duitse overheid in overeenstemming is met het vrij verkeer van goederen. Eén van de
procespartijen (zie hieronder) vraagt u om een pleidooi van maximaal 500 woorden waarin u haar
zaak bepleit vanuit EU-rechtelijk perspectief.
Alleen ingaan op dat wat relevant is betekent dus dat je alleen die aspecten behandelt die
relevant zijn voor jouw zaak. Geen energie, geen tijd, geen woorden verspillen aan zaken die niet
door de wederpartij zullen worden betwist.
Aspecten die in deze zaak niet ter discussie staan
- Toepassing art. 34 VWEU, want een medicijn is een goed
- Er is sprake van een grensoverschrijdend effect
- Er is sprake van rechtstreekse werking art. 34 VWEU heeft rechtstreekse verticale werking
Relevante rechtsvragen
- Is sprake van een kwantitatieve beperking of een maatregel van gelijke werking?
- Zo ja, kan deze gerechtvaardigd worden?
2
, Responsiecolleges – Europees recht
Schrijf een pleidooi ten behoeve van Next Gen Pharmacy waarin u beargumenteert dat het Duitse
verbod in strijd is met artikel 34 en 36 VWEU.
Is sprake van een kwantitatieve beperking? nee, want het verbod op de activiteiten van Next Gen
is een toepassing van de vergunningseisen. Dus het gaat om handhaving van een wet. Het
vergunningsstelsel is geen kwantitatieve beperking.
Is sprake van een maatregel van gelijke werking? het antwoord voor Next Gen moet ja zijn want
als het geen MGW is, dan is alles verloren.
- Dan moet er dus sprake zijn van een potentiële of daadwerkelijke handelsbelemmering
(Dassonville) oftewel: een belemmering van de markttoegang (Italiaanse
aanhangwagens).
o Er is sprake van een MGW, maar we weten dat voor regels inzake
verkoopmodaliteiten geldt een discriminatietoets
2 mitsen van Keck de maatregel is geen MGW als:
Hij van toepassing is op alle marktdeelnemers
Hij rechtens en feitelijk dezelfde invloed heeft op binnenlandse en
buitenlandse producten
Is hier sprake van een verkoopmodaliteit? liever niet gezien vanuit Next Gen want dan moet er
discriminatie worden aangetoond, maar het is lastig te ontkennen
- Een vergunningseis heeft niets te maken met producten worden geen eisen gesteld aan
de medicijnen zelf het gaat juist om de wijze waarop de medicijnen verkocht mogen
worden.
- Er is dus sprake van een verkoopmodaliteit taak is om aan te tonen dat deze
verkoopmodaliteit direct of indirect discrimineert
Heeft de eis van een fysieke winkel dezelfde invloed op medicijnen verkocht aan Duitse consumenten
vanuit het buitenland als op medicijnen verkocht aan Duitse consumenten vanuit Duitsland zelf?
Kunnen medicijnen die uit het buitenland verkocht worden aan Duitse consumenten op een andere
wijze dan via internet aan hen verkocht worden? al zal Next Gen een Nederlandse fysieke winkel
hebben, dan nog zouden er geen Duitse consumenten langskomen. Internet is voor Next Gen de
enige methode om die Duitse consument te bereiken. En dat geldt niet voor de Duitse apothekers
want zij hebben in ieder geval hun fysieke winkel.
Het is een verkoopmodaliteit die feitelijk een zware invloed heeft op medicijnen verkocht uit het
buitenland dan medicijnen verkocht vanuit Duitsland.
Schrijf een pleidooi ten behoeve van de Duitse overheid waarin u beargumenteert dat het Duitse
verbod in overeenstemming is met artikel 34 en 36 VWEU.
Voor Duitsland is het heel erg gunstig als we deze maatregel kwalificeren als verkoopmodaliteit. De
taak hier is om een verhaal te bedenken dat deze verkoopmodaliteit niet direct en niet indirect
discrimineert. Vaststaat dat dat vergunningsstelsel vast staat voor alle marktdeelnemers. Vast staat
ook dat er geen sprake is van directe discriminatie. Taak op dit moment is om zo goed mogelijk het
punt te maken dat deze regel heel erg neutraal is.
Ook Duitse apotheken mogen geen medicijnen aan consumenten verkopen via internet. Dus een
apotheek in Berlijn heeft geen toegang tot consumenten in München of Stuttgart. Bovendien kan
Next Gen ook gewoon een fysieke winkel kan openen in Duitsland onder dezelfde voorwaarden als
een Duitser. Echter, feit blijft wel dat medicijnen vanuit Nederland niet via een fysieke winkel bij
Duitse consumenten kunnen terechtkomen. Aantonen dat het niet discriminerend is.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ndolinski. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
