College aantekeningen
Hoorcollege 11
Hoorcollege 11 van nieuwste geschiedenis
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcollege 11 (9-5) Welvaart, democratisering en culturele transformatiesna 1945
Koude Oorlog kan achteraf gezien worden als stabiliserend, ook al werd dit in deze periode niet zo
ervaren. Communistische systeem zou aan eigen contradicties ten onder gaan. Claim, die
fundamenteel was aan zelfvertrouwen socialistische systeem, dat het superieur was bleek loos te
zijn.
Sleutelvragen
- Welke gevolgen had de naoorlogse economische groei voor cultuur en samenlevingen in Europa?
- In welke opzichten waren de jaren zestig een breekpunt in de naoorlogse ontwikkelingen?
- Hoe reageerde de grote West-Europese staten op hun bescheiden rol op het wereldtoneel?
Piet Mondriaan
- Broadway Boogiewoogie -> blikte vooruit op een nieuwe periode.
- Mondriaan als een van de weinige buitenlandse kunstenaars onderdeel van tentoonstelling
Entartete Kunst, bleek mooi overzicht van moderne kunst.
- Bedoeling van de Nazi’s om aversie tegen deze kunst te creëren.
- Schilderij drukt 3 fascinaties van New York uit; licht van Broadway, stratenformering, energie van de
Jazz.
- New York culturele centrum westerse wereld -> mede door verhuizing Europese kunstenaars en
wetenschappers.
Marxisme, existentialisme en Americanism
- Prestige communistische partijen op basis van hun rol in het verzet.
- Overal in Europa groot, ook in West-Europa. Gebaseerd op belang communisten in het
verzet. Na oorlog groei in aanhang communisme, mede door het aanzien van deze partijen.
- Partijen functioneerden binnen bestaande kaders, maakte de partijen bereikbaar.
- Jaren 50 Parijs centrum kunst en cultuur.
- Existentialisme: Jean-Paul Sartre, Albert Camus.
- Filosofische stroming met sterkte politieke en maatschappelijke uitstraling.
- Wereld na genocide en vernietigingsoorlog. Zinvolheid en samenhang van de wereld in
twijfel trekken; wereld absurd en gevaarlijk. Politiek engagement noodzakelijk.
- Aantrekkingskracht vrij groot.
- Vernieuwing van het marxisme in het westen: Antonio Gramsci, Herbert Marcuse.
- Gramsci; laatste 15 jaar van zijn leven opgesloten door Mussolini. Leider Italiaanse
communistische partij. Schreef in gevangenschap over betekenis en positie marxisme in
wereld waarin fascisme belangrijke rol speelt. Flexibel strategie aangepast aan specifieke
omstandigheden bepaald land. Culturele dominantie noodzakelijk voor politieke dominantie.
- Marcuse; kritiek over de manier waarop marxisme via cultuur zich in het leven van mensen
wurmt. Mensen zitten vast in marxistisch web.
- De Verenigde Staten als symbool: tussen afkeer en fascinatie.
- Prestige Sovjet-Unie ondermijnd.
- Amerikaanse prestige ook kritiek; Vietnamoorlog, interventie in Centraal- en Zuid-Amerika.
- Discussie over Amerikaanse economische en culturele macht en Americanisme gaat over
moderniteit. Mensen die Amerika ‘aanbidden’ omarmen moderniteit. Europeanen blijven
verstrikt in existentiële discussies.
, Het Europese economische wonder, 1947-1973
- Kwart eeuw van sterke economische groei, veranderde samenlevingen fundamenteel.
- Marshallplan (vanaf 1947).
- Was bedoeld om heel Europa te helpen economisch sterk te worden. Oost-Europese staten
deden onder druk van Sovjet-Unie niet mee, werd meer West-Europees project. Impuls
West-Europese eenwording.
- Verschillende mate van overheidsingrijpen in de economie.
- Op grotere schaal ingrijpen in de economie. Nationale maatregelen, verschillend van mate
ingrijpen, maar Keynesiaans perspectief overheerste. Voorkomen dat kapitalisme en
democratie ondergaan aan economische crisis.
- Frankrijk vrij veel overheidsingrijpen, pragmatische vorm van economische planning. West-
Duitsland minder ingrijpen, doel om vrije concurrentie te stimuleren, sterke invloed van
vakbonden op besluitvorming.
- Mythologiserende foto’s van vrouwen:
- ‘Trümmerfrauen’; wederopbouw van de jaren 40 in Duitsland. Werden symbool van samen
sterk en wederopbouw.
- Reclame voor Vespa; symbool voor nieuwe welvaart en consumentisme, vergroting van
bewegingsvrijheid door aanschaf auto of scooter.
- Van loonmatiging (jaren vijftig) naar welvaart en consumptie (jaren zestig).
- Gemeenschappelijke ideologie van wederopbouw, lonen laag houden.
- Door hogere lonen ontstaan consumptiemaatschappijen. Grote delen bevolking kunnen
nieuwe en tot voor kort elitaire producten aanschaffen.
- Snelle opbouw verzorgingsstaten.
- Scandinavische landen al in jaren dertig geëxperimenteerd, directe reactie op crisis. Nu
volgde groot deel West-Europa, verschilden van elkaar.
- The New postwar consensus: overheidsinterventie, verzorgingsstaat, participatie van sociale
partners in de besluitvorming -> Overal in democratisch West-Europa pijlers naoorlogse consensus.
-> Gigantische welvaartsstijging, geen precedent.
Gender en feminisme: de bevrijding van de vrouw
- Positie Europese vrouw veranderde ingrijpend.
- Verzorgingsstaat paradoxaal; in staat stellen buitenshuis te werken of juist om niet meer te
hoeven werken. In verschillende landen en verschillende tijden anders beantwoord. Ideaal;
man kostwinner, vrouw huishouden. Dit mogelijk maken voor grotere groep van de
bevolking.
- Simone de Beauvoir: De tweede sekse (1949); ‘Je bent niet als vrouw geboren, je wordt vrouw.’
- Stap in denken over relatie tussen mannen en vrouwen. Geslacht en rolpatronen niet
biologisch van aard, maar sociale functie verbonden met culturele ideeën.
- Vrouwen object in door mannen gedomineerde maatschappij.
- Zeer snelle toename arbeidsparticipatie van vrouwen vanaf de jaren zestig.
- ‘Terug naar het aanrecht’, na WOI en WOII.
- Arbeidsparticipatie van vrouwen werd gekoppeld aan vrijheid en onafhankelijkheid van
vrouwen.
- Angst in Interbellum over de ‘Nieuwe Vrouw’; parallel?
- Anticonceptiepil en seksuele revolutie.
- Eind jaren zestig op grote schaal beschikbaar.
- Seks en voortplanting van elkaar gescheiden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper myrthekuiper. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen