College aantekeningen
Wereldgeschiedenis hoorcollege 9
Wereldgeschiedenis hoorcollege 9
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcollege 9 (5-3) Alternatieve en aanvullende verklaringen: Europesewetenschap en technologie
Wetenschap en Cultuur
Was de 18e-eeuwse doorbraak (overgang op minerale economie) mogelijk zonder wetenschappelijke
kennis en alleen in Europa mogelijk? Sommige historici betogen dat wetenschap en technologie
typisch westers zijn, doorbraak alleen mogelijk in Europa.
- Margaret Jacob -> Westerse cultuur kwam tot uiting in technologie en wetenschap, dus ja de
doorbraak was alleen in Europa mogelijk.
Deel 1: Het Griekse (en Chinese) gedachtegoed
Mens en natuur
- Bezwering van natuurkrachten, god aan natuurkrachten verbinden. Greep krijgen op
onvoorspelbare natuurkrachten.
- Maar ook kennis van natuurverschijnselen:
- Babyloniërs (stand van hemellichamen voorspellen), Maya’s (kalender opstellen),
Polynesiërs (op zee navigeren aan hemelverschijnselen).
- Verklaringsmodellen van de natuur:
- Grieken, vanaf 6e/5e eeuw BCE.
- Chinezen, vanaf 5e eeuw BCE.
Griekse natuurkennis: Athene
- Top-down benadering: intellectuele constructies, eerst een theorie dan naar empirie kijken.
- Eerst uitzetten beginselen die onomstotelijk zijn, vanuit deze beginselen theoretisch
raamwerk opbouwen. Later wordt de theorie aan de werkelijkheid getest. Theorie centraal
ipv werkelijkheid.
- Plato: ideale wereld (theorie) niet-ideale wereld (werkelijkheid). Dus logisch dat theorie en
werkelijkheid niet overeen komen.
- 5 concurrerende scholen: eerste 4 scholen eigen leer, eigen beginselen hinderen uitwisseling van
ideeën.
- Academie van Plato
- Lyceum van Aristoteles
- De Stoa (zuilengalerij)
- De tuin van Epicurus
- Sceptische school van Pyrrho -> mensen niet in staat iets met zekerheid te zeggen.
-> Grote filosofische scholen + Theorieën.
Griekse natuurkennis: Alexandrië
- Stichting door Alexander de Grote (356-323)
- Wetenschapscentrum onder Ptolemaeus I (367-283)
- Mouseion (Muzenhuis) met beroemde bibliotheek, geen afbeeldingen van.
- Nadruk op wiskunde:
- Van belang voor astronomie, landmeetkunde
- Eerder al bij Egyptenaren en Babyloniërs
- Grieken: opstellen van bewijzen (Pythagoras)
, Athene en Alexandrië
- Athene:
- Filosofische benadering van werkelijkheid
- Verklaringen vanuit overkoepelende theorie
- Verschijnselen in onderlinge relatie
- Alexandrië:
- Wiskundige benadering van werkelijkheid
- Beschrijven en bewijzen met getallen
- Geen overkoepelende theorie
- Geen versmelting van deze twee tradities, pas bij geograaf Ptolemaeus in de 2e eeuw.
Griekse kennis
- Einde aan bloeiperiode ca 150 BCE.
- Athene: inhoudelijke stagnatie, geen vooruitgang omdat elke school vasthield aan eigen
invalshoek (sceptici: mensen kunnen niet alles weten).
- Alexandrië: niet langer financiële steun aan Mouseion, behoefte aan kennis minder groot.
- Kennis blijft bewaard: 2 vertaalstromen
- Grieks -> Latijn
- Parafrasering, versimpeling (in Italië)
- 1e eeuw BCE – 6e eeuw CE
- Grieks -Syrisch, Perzisch
- Letterlijker vertaling
- Nestorianen: christelijke minderheidsgroepering in Constantinopel. Worden
vervolgd door onorthodoxe ideeën, trekken naar het oosten, nemen Griekse teksten
mee, deze worden vertaald.
- 4e – 6e eeuw CE.
Chinese natuurkennis
- Ontstaan in laatste eeuwen feodale periode (tijd van de strijdende staten) (tot 221 BCE).
- Poging om hele natuur te beschrijven en in theorie te vatten.
- Synthese in Han-periode (na 1e keizer)
- Streven naar stabiele maatschappelijke orde: laatste eeuwen feodale periode waren alle
vorstendommen in oorlog, bewind 1e keizer zeer bruut.
- Harmonie met kosmos nastreven (fengshui, harmonie met stromingen van de kosmos).
- Waarneming + verzamelen van feiten (empirie).
- Keizerrijk moet harmonie met de kosmos bewaren: Hemels mandaat.
- Verlies van Hemels mandaat bij natuurrampen, noodzakelijk keizer afzetten.
- Bestudering natuurverschijnselen
- In onderlinge samenhang (kosmische orde), Chinezen ontdekken relatie tussen stand van de
maan en getijden.
- Waarneming + verzamelen van feiten (empirie).
- Verschijnselen met elkaar in verband brengen.
- Meer belang voor praktische toepasbaarheid.
Griekse en Chinese kennis
- Hadden allebei kunnen leiden tot moderne natuurwetenschap. Alleen Griekse kennis bereikt dit.
- Doorgroei van kennis alleen door confrontatie met andere culturen en denkbeelden -> essentie van
wetenschappelijke vooruitgang.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper myrthekuiper. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 49497 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen