In dit hoofdstuk worden punten over het ademhalingsstelsel behandeld.
!Er zijn punten die wel in het boek staan, maar die niet behandeld worden in de Kennistoets van de eerste OWE!
Hoofdstuk 9 Ademhalingstelsel
Inleiding
9.1 Luchtwegen
Inhoud luchtwegen behoren tot uitwendig milieu. Vindt de uitwisseling plaats van CO 2 en O2 in de
longblaasjes.
Bij luchtwegen horen: de neusholte, de mondholte, de keelholte, het strottenhoofd, de luchtpijp, de
bronchiën, de bronchiolen en de longblaasjes
9.1.1 Neusholte
Vorm van neus wordt bepaald door: neusbeenderen, neuskraakbeen en bedekkende huid. Neusrug
bestaat boven uit 2 neusbeenderen gaat over in kraakbeen. Huid loopt naar beneden toe aan de
zijkanten uit in de neusvleugels
Bouw van de neusholte
Neusholte wordt (grotendeels) begrensd door botten:
- Aan bovenkant: os sphenoidale (sfenoïd), os ethmoidale (etmoïd) (groot aantal openingen
waar zenuwvezels van de reukzenuw doorheen lopen), os frontale (voorhoofdsbeen) en os
nasale (neusbeen)
Andere begrippen:
- Maxilla (bovenkaak)
- Septum Nasi (neustussenschot) = mediale begrenzing tussen linker- en rechterneusholtes.
Achterste deel hiervan is bot (os nasale) & voorste gedeelte kraakbeen.
- Conchae (neusschelpen & botranden) = neusholte beschikt over 3/4 botranden, zo ontstaan
neusgangen. Onderste is grootste en loopt meeste lucht langs (is uitloper van bovenkaak.)
andere conchae zijn uitlopers van os ethmoidale en dus kleiner.
- Slijmvlies: bekleed neusholte, eenlagig trilhaarepitheel met veel sereuze kliertjes en
slijmcellen
- Reukepitheel: zit boven in neusholte, bestaat uit epitheelcellen met daartussen sensoren die
gevoelig zijn voor geurprikkels
- Sinus paranasales (neusbijholten): maken geen deel uit van de neusholte. Wel in verbinding
met de neusholte (via kleine gangen) en is ook bekleed met trilhaarepitheel.
Soorten neusbijholtes: sinus maxillaris, sinaus sphenoidalis, sinus ethmoidales en sinus
frontalis.
Functies van de neusholte
Tijdens neusademhaling komt de lucht intensief in contact met het slijmvlies van de neusholte.
Conchae (neusschelpen) vergroten binnen oppervlak van neusholte & vernauwen doorgangen
(veroorzaakt een werveling van de luchtstroom)
4 functies inademen neus:
1. De lucht wordt gezuiverd: neusharen kunnen grote deeltjes tegen houden.
Trilharen van neusepitheel (met hierop kleverig slijm) vangen ook veel
verontreinigingen op. In een stoffige ruimte wordt neusepitheel geprikkeld meer
slijm te maken. De trilharen bewegen zo dat het slijm naar de neus-keelholte
beweegt en slik je zo’n 2/3 verontreinigd slijm door (maagzuur maakt het
onschadelijk). 1/3 verwijder je door: snuiten, niezen, opsnuiven (dan doorslikken)
2. Verwarmd: het capillairnetwerk in de neusholte draagt warmte van bloed over
aan de ingeademde lucht. Zo wordt het voorkomen dat het longweefsel teveel
afkoelt.
3. Bevochtigd: dit gebeurd omdat longweefsel vochtig moet zijn voor een optimale
gaswisseling (gaswisseling vindt alleen plaats in een vochtig milieu). In de neus
, staat neusslijmvlies voortdurend vocht af aan ingeademde lucht. Ook wordt het
bevochtigd door verdampte traanvocht dat via de traanbuizen naar de onderste
neusgangen is vervoerd.
4. Gekeurd: door te ruiken wordt informatie over de kwaliteit van de ingeademde
lucht opgehaald (reukepitheel boven in neusholte). Functie hiervan? Beschermen
en genieten.
9.1.2 Mondholte
Niet nodig voor kennistoets in Leerjaar 1
9.1.3 Keelholte
Niet nodig voor kennistoets in Leerjaar 1
9.1.4 Strottenhoofd
Niet nodig voor kennistoets in Leerjaar 1
9.1.5 Luchtpijp en hoofdbronchiën
Trachea (luchtpijp)
Bifurcatio tracheae = splitsing van luchtpijp in de 2 hoofdbronchiën (net boven het hart). De linker
buigt scherper af dan rechter bronchus (hart duwt linker horizontaler).
-- > Beide zijn opgebouwd uit collageen bindweefsel, met daarin op regelmatige afstanden
hoefijzervormige kraakbeenstukken die het lumen openhouden. Aan de achterkant hebben de
kraakbeenhoefijzers hun opening (geeft slokdarm bewegingsvrijheid). Binnenkant bestaat uit
trilhaarepitheel met slijmcellen en sereuze kliertjes (ook wel respiratoir epitheel genoemd en heeft
zelfde functie als neusslijmvlies) slijmlaagje naar strottenhoofd/keelholte doorgeslikt
onschadelijk maken ziektekiemen.
9.1.6 Bronchiën en bronchiolen
Grote bronchiën (bronchi lobares)
Splitsing van 2 hoofd bronchiën. Rechterhoofdbronchus splitst in drie grote bronchiën en linker in
twee (bronchi lobares naam voor deze vertakkingen) de rechter long beschikt ook over 3 kwabben en
de linker long over 2 kwabben (komt door ligging van hart). Bouw is gelijk aan de trachea en de
hoofdbronchiën (kraakbeenstukken zijn wat onregelmatiger van vorm)
Dunnere bronchi segmantales
Er zijn 20 soorten longsegmenten (zijn functioneel-anatomisch gescheiden longeenheden) en dus
evenveel bronchi segmentales. Binnenkant is een voortzetting van het respiratoir epitheel. Kleine
kraakbeenschilfers in de wand.
Bronchiolen
Bekleed met cilindrisch epitheel. Wand bestaat grotendeels uit circulair glad spierweefsel (zorgt voor
elasticiteit) uitademen trekken spiertjes samen en bij inademen worden bronciolen verwijd.
9.1.7 Longblaasjes
Elk longtrechtertje heeft tientallen trosvormige uitstulpingen (de longblaasjes = alveoli pulmonales).
Wand is uiterst dun, bestaat uit eenlagig plaveiselepitheel (plaatepitheel) op basaalmembraan.
Longweefsel bestaat uit ~900 miljoen alveoli. Vindt gaswisseling tussen het inwendige en uitwendige
milieu plaats. Totale oppervlak van de gezamenlijke alveoli = ademhalingsoppervlak.
Apex pulmonis (longtop) reikt tot achter het sleutelbeen, boven de eerste rib.
Basis pulmonis (longbasis) rust op het diafragma en volgt de koepelvorm
9.1.8 Longvlies
De linker- en rechterlong zijn afzonderlijk omgeven door Pleura (longvlies). Dit weivlies bestaat uit
binnen- en buitenblad:
- pleura visceralis (longblad of viscerale blad) = bestaat uit mesotheel op een dunne elastische
basaalmembraan en is vergroeid met buitenkant van longweefsel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Yaar00. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
