Samengevat –
6/2/2024 R.E.M.
Erasmus School of Law
Erasmus University Rotterdam
2024
0
,Inhoudsopgave
Week 1........................................................................................................................................3
Probleem 1: (Hoe wordt er betaald)?........................................................................................3
Wat is rechtseconomie en op welke manieren kijken rechtseconomen naar het recht?..........3
Kennisclip Probleem 1..............................................................................................................17
Hoorcollege 1...........................................................................................................................21
Week 2......................................................................................................................................35
Probleem 2: Eerlijk zullen we alles delen?!?............................................................................35
Wat zijn voor- en nadelen van gemeenschappelijk en private eigendom?.............................35
Wanneer is invoering van private eigendom efficiënt?............................................................52
Hoe kunnen veranderingen in eigendomsvormen in de loop van de tijd verklaard?..............54
Hoorcollege 2...........................................................................................................................57
Probleem 3: Maar we hadden toch een afspraak?!?...............................................................67
Wat is de economische functie van afdwingbaarheid bij de nakoming van contracten?........67
Wanneer is wanprestatie efficiënt?..........................................................................................79
In welke situatie is nakoming het meest efficiënt en wanneer is schadevergoeding dit
(positieve contractsbelang)?....................................................................................................83
Kennisclip probleem 3..............................................................................................................90
Week 3......................................................................................................................................93
Probleem 4: “Ik kan het altijd nog terugsturen”......................................................................93
Hoe kijken rechtseconomen naar het herroepingsrecht?........................................................93
Wat zijn de inzichten van behavioural law and economics t.o.v. het rationele keuzemodel
binnen het consumentenrecht?.............................................................................................110
Kennisclip bij Probleem 4.......................................................................................................116
Hoorcollege 3.........................................................................................................................117
Probleem 5: “Daar kan ik toch niets aan doen?”..................................................................123
Wat is de functie van het onrechtmatigheidsrecht vanuit rechtseconomisch-perspectief?
(Visscher)................................................................................................................................123
Hoe wordt in het recht en de rechtseconomie de zorgvuldigheidsnorm ingevuld? (Visscher)
................................................................................................................................................124
Wat zijn de rechtseconomische verschillen tussen schuld- en risicoaansprakelijkheid?
(Visscher)................................................................................................................................143
Kennisclip bij Probleem 5.......................................................................................................158
Jurisprudentie.........................................................................................................................159
1
,Week 4....................................................................................................................................163
Probleem 6A: De verzekeraar ziet het toch niet....................................................................163
Waarom schaffen mensen een verzekering aan?..................................................................163
Welke problemen bestaan er bij verzekeringen? (Visscher)..................................................165
Hoe kunnen die problemen worden opgelost?.....................................................................167
Probleem 6B: Fault of no-fault dat is de vraag?.....................................................................174
Wat voor gevolgen heeft een no-fault verzekering op de primaire/secundaire/tertiare
kosten? (van Dam)..................................................................................................................174
Welke (praktijk) ervaringen zijn er op gedaan met no-fault? (van Dam & Devlin)................177
Kennisclip probleem 6............................................................................................................178
Hoorcollege 4.........................................................................................................................179
Probleem 7: Er zijn meerdere wegen die naar Rome naar leiden.........................................186
Welke 3 juridische manieren (privaatrecht, strafrecht & bestuursrecht) zijn er beschikbaar
om problemen zoals hinder/vervuiling op te lossen? (Wetering & Visscher).......................186
Welke sterke en zwakke punten hebben die juridische instrumenten?................................190
Probleem 8: Toegang tot het recht.........................................................................................209
Welke kosten en risico’s spelen een rol bij de beslissing om al dan niet te gaan produceren?
................................................................................................................................................209
Welke oplossingen bestaan er voor het probleem dat hoge kosten en risico’s de toegang tot
het recht kunnen beperken?..................................................................................................211
Kennisclips Probleem 8..........................................................................................................227
Hoorcollege 5.........................................................................................................................231
2
, Week 1
Probleem 1: (Hoe wordt er betaald)?
Wat is rechtseconomie en op welke manieren kijken
rechtseconomen naar het recht?
Wat is rechtseconomie?
Recht en economie zijn van oorsprong twee wetenschappelijke disciplines die gescheiden
van elkaar bestonden. De afgelopen vijftig jaar valt echter een steeds verdergaande
vervlechting van recht en economie te zien in het vakgebied dat wordt aangeduid als
rechtseconomie of de economische analyse van het recht.
Rechtseconomie is de economische benadering van het recht. We zullen dit blok dan ook
met een economische bril naar juridische vraagstukken gaan kijken. Drie vragen staan
daarbij centraal:
1.Waarom heeft men een rechtsregel (positieve rechtseconomie)?
2.Wat is het effect van bepaalde rechtsregels (positieve rechtseconomie)?
3.Welke rechtsregel is wenselijk vanuit het perspectief van efficiëntie (normatieve
rechtseconomie)?
Bij dit probleem zullen voornamelijk belangrijke sleutelbegrippen uit de rechtseconomie
worden behandeld en de basis worden gelegd voor de volgende problemen.
De waarde van rechtseconomie
- De rechtseconomie kan inzicht geven in hoe mensen hun gedrag zullen veranderen
als antwoord op (verandering in) juridische regels. Wetgevers en rechters kunnen
daardoor beter evalueren of een geldende rechtsregel de beoogde gevolgen heeft.
De kans neemt af dat rechtsregels bestaan of worden opgesteld met onverwachte of
onwenselijke consequenties.
- De rechtseconomie geeft een neutraal normatief en systematisch kader aan
rechttoepassers dat zo een algemeen en objectief kader biedt aan de hand waarvan
juridische vragen kunnen worden geanalyseerd. Juridische begrippen als
“redelijkheid" en "billijkheid" zijn vaak vaag en inherent subjectief. De
rechtseconomie kan hiervoor een algemeen en objectief kader bieden.
Economische analyse van het recht
W.C.T. Weterings stelt dat de economische analyse van het recht om drie redenen wordt
toegepast:
1. Om de effecten van juridische regels op het gedrag van mensen te beschrijven en te
voorspellen.
2. Om te evalueren of deze effecten maatschappelijk gezien wenselijk zijn.
3. Om, indien nodig, alternatieve oplossingen te formuleren.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SjoerdvDijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.