AANDOENINGEN VAN DE
ORGAANSTELSELS
HOOFDSTUK 6 AANDOENINGEN VAN HET HART- EN VAATSTELSEL
ANATOMIE VAN HET HART
HARTKLEPPEN
Trucuspidalisklep – tussen de rechter boezemen en rechter kamer
Longslagaderklep (pulmonalisklep) – tussen de rechter kamer en de longslagader
Mitralisklep – tussen de linker boezen en linker kamer
Lichaamsslagaderklep (aortaklep) – tussen linker kamer en lichaamsslagader (aorta)
KLEINE EN GROTE BLOEDSOMLOOP
Hart pompt bloed in een dubbele bloedsomloop
Doel = transport
• De grote bloedsomloop – lichaamscirculatie
Volgorde:
linker kamer, aorta, capillairen, venen, bovenste/onderste holle ader, rechter
boezem.
• De kleine bloedsomloop – longcirculatie
Volgorde:
rechter kamer, longslagader, longen, longader, linker boezem
BLOEDVATEN
Slagaders = arteriën.
Aders = Venae
Haarvaten = capillairen
,SLAGADERS
Slagaders van de grote bloedsomloop vervoeren zuurstofrijk bloed (van het hart af) naar organen toe.
Hebben een sterke/stevige wand, bloed stroomt er snel.
Bloed oefent kracht uit op de wand, je kunt er de hartfrequentie meten.
Elastische wand
Tijdens de systole is de druk in de slagaders het hoogst.
ADERS
Venae in de grote bloedsomloop vervoeren zuurstofarm bloed naar het hart toe.
Aders hebben kleppen, zodat het bloed alleen richting hart blijft stromen.
Skeletspieren ondersteunen de aders.
Het samenspel tussen spieren en aders heet de spierpomp.
HAARVATEN (CAPILLAIREN)
Hebben een dunne wand, zodat voedingsstoffen/afvalstoffen tussen bloed en weefsels makkelijk
uitgewisseld kunnen worden.
Bloed stroomt er langzaam
STROOMRICHTING
Vanuit het hart naar de slagaders.
Slagaders naar haarvaten.
Haarvaten naar aders.
Aders naar het hart.
HARTCYCLUS
Elke hartcyclus bestaat uit ontspanning van het hart en het samentrekken
van het hart.
Het samentrekken van het hart noemen we de systole. Op dat moment is
de bloeddruk in de slagaders het hoogst.
De ontspanningsfase van het hart noemen we de diastole. Op dat moment
is de druk in de slagaders het laagst.
PRIKKELGELEIDING VAN HET HART
Door de elektrische prikkel trekt het hart zich samen (contractie).
- De elektrische prikkel ontstaat in de sinusknoop. Deze bevindt zich in de rechter boezem.
- De hartprikkel bereikt de kamers via de AV-knoop. Dit is het “schakelstation” tussen de boezems en
de kamers.
- Daarna wordt de prikkel doorgegeven aan de bundel van His. Hierdoor kunnen de kamers
samentrekken.
-
, PATHOLOGIE: HART- EN VAATZIEKTEN
Alle aandoeningen van het hart en de bloedvaten.
Belangrijke doodsoorzaak
In NL en België samen met kanker belangrijkste doodsoorzaak
Jaarlijks overlijden ongeveer 30.000/40.000 mensen aan een cardiovasculaire aandoening.
ETIOLOGIE (OORZAAK)
Belangrijkste oorzaak:
Arteriosclerose (door bijv. hyperlipidemie of hypercholesterolomie)
Risicofactoren voor hart- en vaatziekten:
Beïnvloedbaar
Roken, hoge tensie, diabetes, overgewicht, inactiviteit, verkeerde voeding (vet, zout).
Niet beïnvloedbaar
Leeftijd, geslacht, positieve familieanamnese voor hart- en vaatziekten.
ARTERIOSCLEROSE
Arteriewanden verdikken zich en worden hard en onbuigzaam, mede door
afzetting van kalk.
“slagaderverkalking”
Vaten kunnen zich niet meer goed vernauwen of verwijden, leidt daarom tot
hoge bloeddruk.
Gevolg:
Hersenen: Onbloeding CVA
Hart: Angina pectoris, myocardinfarct
Benen: Claudicatio intermittens (etalage benen, krampen)
Speciale vorm van arteriosclerose is Atherosclerose, waarbij vetachtige stoffen op de wanden van arteriën
worden afgezet.
ANEURYSMA VAN DE AORTA
Abnormale verwijding van de aorta
2% van de Nederlanders van >55 jaar
Ontstaat uit zwakke plek in de vaatwand
Symptomen: Soms buikpijn met uitstralingen naar de rug, meestal is het barsten van een aneurysma
het eerste signaal.
HYPERTENSIE
Hypertensie is een langdurig abnormaal verhoogde bloeddruk.
Bovendruk = systolische druk
Onderdruk = diastolische druk
Hypertensie veroorzaakt zelden klachten. (hoofdpijn)
Een van de belangrijkste risicofactoren voor hartaandoeningen, beroertes en nieraandoeningen.
VENEUZE TROMBOSE