In dit document staan de opleggers en studievragen van de 15 artikelen die literatuur zijn bij de cursus Pedagogische Vraagstukken rond Polarisatie. Ook zijn de zeven inhoudelijke hoorcolleges uitgewerkt (het responsiecollege niet). Dit vak wordt gegeven in het tweede blok van het eerste jaar van d...
TENTAMEN Pedagogische Vraagstukken rond Polarisatie
In deze cursus staat polarisatie centraal. Door polarisatie ontstaat er segregatie tussen
groepen; ook in het onderwijs. Als oplossingen voor segregatie/polarisatie worden in de
cursus twee mogelijkheden geboden: burgerschap (preventief) en de contacthypothese (als
interventie). Aan deze vier begrippen hangen de colleges en artikelen bij Pedagogische
Vraagstukken.
In deze samenvatting zijn de colleges uitgewerkt, met daarop volgend de artikelen die bij dat
college horen. De artikelen worden aan de hand van de oplegger en studievragen uitgelegd.
De rode begrippen in de tekst en verwerking van de artikelen zijn belangrijk.
Inhoudsopgave
Hoorcollege 1 Scheidslijnen in de Nederlandse samenleving.................................................................3
Dekker en Den Ridder (2014).............................................................................................................4
Oplegger.........................................................................................................................................4
Studievragen...................................................................................................................................5
Bakker (2012).....................................................................................................................................6
Oplegger.........................................................................................................................................6
Studievragen...................................................................................................................................7
Merry, Driessen, en Ouali (2012)........................................................................................................8
Argumentatieschema.....................................................................................................................9
Studievragen...................................................................................................................................9
Hoorcollege 2 Pedagogische vraagstukken rond polarisatie in de Utrechtse politiek..........................10
Distelbrink en Pels (2012).................................................................................................................12
Oplegger.......................................................................................................................................12
Studievragen.................................................................................................................................13
Tausenfreund, et al. (2012)..............................................................................................................14
Oplegger.......................................................................................................................................14
Studievragen.................................................................................................................................15
Hoorcollege 3 Das Unbehagen in der Kultur.........................................................................................17
Gordijn (2010)..................................................................................................................................18
Oplegger.......................................................................................................................................18
Studievragen.................................................................................................................................19
Pels en De Ruyter (2012)..................................................................................................................19
Oplegger.......................................................................................................................................19
Studievragen.................................................................................................................................20
1
,Hoorcollege 4 “Wij tegen zij”................................................................................................................22
Van Bergen, De Ruyter & Pels (2016)...............................................................................................23
Oplegger.......................................................................................................................................23
Studievragen.................................................................................................................................24
Miklikowska (2017)...........................................................................................................................25
Oplegger.......................................................................................................................................25
Studievragen.................................................................................................................................26
Cameron et al. (2011).......................................................................................................................27
Oplegger.......................................................................................................................................27
Studievragen.................................................................................................................................28
Hoorcollege 5 Kennis als oplossing?.....................................................................................................30
Keller (2017) het kennen van de oplegger en de studievragen is voldoende. het kennen van de oplegger en de studievragen is voldoende. .................................31
Oplegger.......................................................................................................................................31
Studievragen.................................................................................................................................31
Van der Ploeg (2015)........................................................................................................................32
Oplegger.......................................................................................................................................33
Studievragen.................................................................................................................................33
Hoorcollege 6 Vreedzaam: Praktische voorbeelden in het basisonderwijs..........................................35
Kesselring et al. (2015).....................................................................................................................37
Oplegger.......................................................................................................................................37
Studievragen.................................................................................................................................38
Hoorcollege 7 Pedagogisch onderzoek rond polarisatie: Interventies in wetenschap en praktijk........39
Covell, Howe & Polegato (2011).......................................................................................................40
Oplegger.......................................................................................................................................40
Studievragen.................................................................................................................................41
Gurin, Nagda & Lopez (2004)............................................................................................................42
Oplegger.......................................................................................................................................42
Studievragen.................................................................................................................................43
2
,Hoorcollege 1 Scheidslijnen in de Nederlandse samenleving
Pedagogische vraagstukken hebben alles te maken met maatschappelijke vraagstukken.
Belangrijk voor de pedagogiek zijn de 10 kinderrechten; ons beleid moet hieraan voldoen.
Kinderrechten
1. Non-discriminatie: alle rechten gelden voor alle kinderen;
2. Kinderen hebben recht op bijzondere bescherming om zich te kunnen ontwikkelen;
3. Ieder kind heeft recht op een naam en nationaliteit;
4. Ieder kind heeft recht op sociale zekerheid en gezondheidszorg, waaronder prenatale zorg;
5. Kinderen met een handicap hebben recht op bijzondere zorg;
6. Ieder kind heeft recht op liefde, begrip en ouderlijke zorg;
7. Ieder kind heeft recht op onderwijs;
8. Kinderen hebben prioritair recht op hulp;
9. Ieder kind heeft recht op bescherming tegen mishandeling, uitbuiting en kinderarbeid;
10. Ieder kind heeft recht op een opvoeding tot begrip en verdraagzaamheid, vrede en vriendschap.
Polarisatie = de vorming van tegenstellingen, van uitersten, van tegengestelde polen.
Tegenstellingen tussen groepen mensen lijken te vergroten. Daarom gaat het in het politieke
debat steeds meer over polarisatie.
Focussing event = een ingrijpende plotselinge gebeurtenis die het debat rond polarisatie
bijvoorbeeld versterkt (vb. dood van Pim Fortuyn).
Na de dood van Pim Fortuyn is het politieke klimaat verandert. De verschillen werden
benadrukt in plaats van overeenkomsten tussen mensen. Immigratie, terrorisme en andere
vraagstukken rond polarisatie werden belangrijker. Multiculturalisme staat centraal in de
politiek.
Is er sprake van een toenemende tweedeling in Nederland? De verschillen lijken steeds
groter te worden; niet alleen tussen mensen met en zonder migratieachtergrond, maar ook
op gebied van leeftijd, SES en hoog- en laagopgeleiden. Dekker en De Ridder beschrijven in
hun artikel deze vraag. Hun conclusie is dat de verschillen in 1970 in 2013 niet veel groter
zijn geworden. Er zijn zeker wel verschillen, maar die worden niet groter. Het idee bij mensen
is wel dat polarisatie toeneemt. Hier gaat het over het verschil tussen onderscheid en
scheidslijn.
Bij onderscheid gaat het over de objectieve/feitelijke verschillen (= differentiatie). Bij
scheidslijn gaat het over de verschillen die mensen ervaren door de mate van identificatie
met een groep (tot welke groep behoor ik? Nederlander, student, etc.) en de mate van
representatie van het onderscheid tussen groepen in de media (wordt dit overdreven?
Overdetermining?).
In de tijd van de verzuiling in Nederland leefden groepen heel erg apart van elkaar. In de
moderne samenleving zijn de zuilen verdwenen. De verschillen zijn niet meer op te merken,
behalve de extreme gevallen.
Wat is er eigenlijk mis met het bestaan van scheidslijnen in de samenleving?
- Deontologisch bezwaar: het is principieel onjuist; het bestaan van scheidslijnen in strijd
met de ultieme waarden vrijheid en gelijkheid. Scheidslijnen betekenen ongelijkheid en
beperken de vrijheid.
3
, Voorbeeld onderwijssegregatie: schoolkeuzevrijheid van ouders vs. gelijkheid op school. Wat
is belangrijker?
- Utilitaristisch bezwaar: het heeft negatieve consequenties; het bestaan van scheidslijnen
zorgt ervoor dat het land uit elkaar valt. Teveel scheidslijnen zorgen voor weinig cohesie
wantrouwen conflict en verlies van solidariteit en verbondenheid.
Dekker en Den Ridder (2014)
Dekker, P., Den Ridder, J., Bovens, M., & Tiemeijer, W. L. (2014). Polariseert Nederland?:
Ontwikkelingen in politiek-culturele tegenstellingen. Gescheiden werelden?, 103-128.
Oplegger
1. Wat is de vraag/het probleem?
Polariseert Nederland?
- Is er meer politiek-culturele verdeeldheid in de bevolking ontstaan?
- Zijn politiek-culturele verschillen tussen bevolkingsgroepen groter geworden?
- Is de samenhang van politieke voorkeuren met zelfvertrouwen sterker geworden?
- Zijn we vaker gaan denken dat er grote tegenstellingen bestaan?
2. Op welke manier wordt er een antwoord gezocht op de vraag?
Aan de hand van enquêtedata willen ze de leidende vragen beantwoorden. Er zijn
bevolkingsenquêtes gebruikt van twee langlopende onderzoeken: het onderzoek
Progressiviteit en conservatisme uit 1970 en de Nationale Kiezersonderzoeken van 1986 tot
en met 2012. Op dat eerste onderzoek zijn onderzoeken gebaseerd namelijk de Culturele
veranderingen in Nederland van 1975 tot en met 2012/13. Deze onderzoeken zijn gebruikt
om een antwoord te geven op de vraag die onderzocht wordt. Dit is een statistische analyse
van gegevens.
3. Hoe verhoudt de vraag zich tot het thema van het bijbehorende hoorcollege?
In het hoorcollege kwam polarisatie aan bod. We bespraken of er sprake is van polarisatie
en dat wordt in dit artikel ook uitgebreid onderzocht aan de hand van statistische gegevens.
De auteurs nemen geen standpunt in maar onderzoeken objectief. In het hoorcollege
probeerden we ook objectief te kijken of Nederland polariseert of juist niet.
Onderscheid = er zijn verschillen tussen groepen (differentiatie).
Scheidslijn =
- Representatie: in de media is veel aandacht voor de verschillen.
- Identificatie: er worden ook verschillen ervaren tussen mensen.
In dit onderzoek wordt gekeken naar of er verschillen zijn; onderscheid. Scheidslijn komt in
dit artikel niet echt aan bod.
4. Wat zijn de bevindingen van de auteur(s)?
- Is er meer politiek-culturele verdeeldheid in de bevolking ontstaan?
Er is in de afgelopen decennia geen veelomvattende politiek-culturele polarisatie ontstaan.
Er zijn over de hele linie gezien geen toenemende tegenstellingen tussen individuele
Nederlanders. Als het gaat over oude kwesties uit de Nederlandse politiek zoals euthanasie
zien de auteurs juist een depolarisatie. Als het gaat om politiek zelfvertrouwen zien ze wel
een polarisatie. Ook bij de Europese eenwording is een polarisatie te zien maar bij de
multiculturele samenleving juist weer een depolarisatie.
- Zijn politiek-culturele verschillen tussen bevolkingsgroepen groter geworden?
Op basis van de onderzoeken is er wel een aanleiding om polarisatie tussen
bevolkingsgroepen te zien. Vrouwen worden bijvoorbeeld nog linkser en laagopgeleiden
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper -talitha-. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,44. Je zit daarna nergens aan vast.
