Samenvatting
Samenvatting Probleem 4 Inleiding Rechtswetenschap
Werkgroepuitwerkingen probleem 4 Inleiding Rechtswetenschap
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 15 pagina's
Voorbeeld 2 van de 15 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Probleem 4 (onwaardige erfgenaam)Kleinzoon vermoordt grootvader uit angst voor wijzigen testament, moet hij de erfenis
toegekend krijgen?
Begrippen
-
Probleemstelling
Moet de erfenis worden toegekend?
Moet er rekening worden gehouden met de publieke opinie?
Geschreven/ongeschreven recht? Speling van de rechter
Brainstorm & probleemanalyse
Leerdoelen:
1. Wat is ongeschreven recht? (kort 2 dingen)
2. Wat zijn rechtsbeginselen?
3. Hou verhouden beginselen zich tot het geschreven recht?
4. Wat zijn andere bronnen van ongeschreven recht? gewoonte uitwerken.
Literatuur:
Recht in context, Hoofdstuk 4, paragraaf 1 en 2, Hoofdstuk 5, paragraaf 1 en 2
Soeteman, ‘De Onwaardige Deelgenoot’, Rechtsfilosofie en Rechtstheorie 1993/22,
no. 2, p. 125-136.
HR 7 september 1990, ECLI:NL:PHR:1990:AB9950 (Catoochi).
HR 7 december 1990, ECLI:NL:HR:1990:ZC0071 (Onwaardige deelgenoot).
Leerdoelen:
, 1. Wat is ongeschreven recht? (kort 2 dingen)
Ongeschreven recht is recht dat niet door de wetgever is gemaakt, de herkomst is meestal
onduidelijk. Het zijn rechtsbronnen van ongeschreven regels, dus niet op papier vastgelegd.
Er zijn twee soorten ongeschreven recht:
- De gewoonte;
- De jurisprudentie.
2. Wat zijn rechtsbeginselen? (§4.2)
Zie arrest onwaardige deelgenoot.
Rechtsbeginselen: krachtig instrument om de wet aan te vullen of juist opzij te zetten, aan
een wet een extra rechtvaardiging te bieden, dan wel de wet aan te passen aan de eisen van
de tijd. ‘Grondgedachten die een rechtsorde funderen’
Ze geven invulling aan de interne moraal van het recht, maar ze zijn lastig direct toe te
passen, ze moeten altijd worden geïnterpreteerd.
De identificatie van de rechtsregel die de verhouding beheerst, kan niet los worden gezien
van de interpretatie van die regel. Interpretatie van de wet is in het concrete geval
onontkoombaar. De uitleg die uiteindelijk wordt gekozen dient wel zo goed mogelijk te
worden gerechtvaardigd.
Rechtsbeginselen hebben drie functies:
1. Normatieve functie van rechtsbeginsel: ze leiden tot rechtsgevolgen al dan niet in
wisselwerking met rechtsregels. Ze vervullen dus een met regels vergelijkbare rol. In
welke gevallen dit zo is, is moeilijk te bepalen. Onderscheid in werking:
a. Aanvullende werking: aanvulling van de regels die gelden, wanneer de wet
een leemte kent die zo wordt opgevuld.
(Voorbeeld: ontslag voor verandering sekse, niet gegrond vanwege
gelijkheidsbeginsel dat aanvullende werkt op de richtlijn over discriminatie
tussen mannen en vrouwen bij toegang van arbeid.)
b. Derogerende werking: Op grond van een beginsel wordt een wetsbepaling
opzijgezet. Is uitzonderlijke situatie. (contra legem)
(Voorbeeld in zaak ‘onwaardige deelgenoot’ zijn beide te verdedigen, hoe?)
2. Legitimerende functie van rechtsbeginsel: rechter biedt een extra rechtvaardiging
voor zijn beslissing door het bespreken van rechtsbeginselen.
(Voorbeeld wrongful birth-arrest: Hoge Raad wees vordering van vrouw tot vergoeding
van schade toe, rechter besprak beginsel van waardigheid.)
3. Actualiserende functie van rechtsbeginsel: beginselen dragen ertoe bij dat het recht
wordt aangepast aan de eisen van de tijd. Waarden en normatieve overtuigingen
veranderen namelijk met de tijd. Als rechtsregels niet door interpretatie ‘bij de tijd’
zouden worden gehouden, zouden rechtsregels star zijn. Verschuivingen van
waardebepalingen werken via rechtsbeginselen door in (de interpretatie van) het
recht. Ze verlenen dynamiek en flexibiliteit aan de rechtsorde.
(Voorbeeld: wrongful birth-arrest: toenemende waardering van zelfbeschikkingsrecht; meer
zelfbeschikking en minder lotsbeschikking.)
Paul Scholten 1935: ‘Alle beginselen worden gedragen door de gedachte, dat het mogelijk is goed en
kwaad, wat behoort en niet behoort te scheiden. En wat meer zegt, het is die gedachte, die
doorwerkt bij iedere rechtsvorming, in alle onderscheiden van recht en onrecht, of het nu de wetgever
is, de rechter of de regeerder, die het doet.
3. Hou verhouden beginselen zich tot het geschreven recht?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anneliekespanninga. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50155 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen