College 1: GGZ-volwassenen – organisatie en beleid
Gezondheidszorg is bedoeld voor mensen die ziek zien. Maar wat is ziek zijn? Volgens medisch-biologische
ziektemodel ben je ziek als je afwijkt, maar voor geestelijke gezondheid geen objectieve maatstaf. WHO
1948: gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, psychisch en sociaal welbevinden. Alleen dit
beeld is onhaalbaar.
Determinantenmodel – factoren die invloed hebben op gezondheid:
- Biologisch
- Omgeving
- Leefstijl
- Risicovol gedrag
- Gezondheidszorg
Gezondheid is het vermogen aan te passen aan fysieke, emotionele, sociale uitdagingen en eigen regie te
voeren. Zelf in de hand hebben hoe je moet/kan leven – alleen dit is de theorie. In de praktijk staat ziek
gelijk aan mensen met een stoornis zoals omschreven in de DSM-5.
Positieve gezondheid:
1. Lichaamsfuncties
2. Mentale functies en -beleving
3. Spirituele/existentiële dimensies
4. Kwaliteit van leven
5. Sociaal-maatschappelijke participatie
6. Dagelijks functioneren
Wat als iedereen die hulp nodig heeft bij de GGZ terecht komt? Waarschijnlijk een toename in aantal
patiënten en toename in kosten. Te veel vraag en te weinig aanbod. Een ongelimiteerd budget (te veel
vraag) voor GGZ zorgt voor afname van de zorg en toegankelijkheid.
De vraag is nu dan hoe kunnen we dit geld zo goed mogelijk gebruiken om zoveel mogelijk
gezondheidswinst te creëren.
2,4-3 miljoen mensen per jaar hebben een DSM-stoornis.
Ruim 1 miljoen patiënten per jaar in GGZ zorg.
In 2014 en 2022 zijn er grote wijzingen plaats gevonden in het
GGZ-stelsel.
2014-2021
Voor 2014 waren er lange wachtlijsten, hoog percentage
chronische aandoening buiten de maatschappij en namen de
kosten toe.
Stelselwijziging GGZ in 2014:
- Gebaseerd op bestuurlijk akkoord
- Ministerie schrijft niet voor hoe het moet, sector beslist zelf.
Kern
- Minder ‘bedden’: minder opnames, kortere opnames
- Meer kortdurende ambulante zorg en minder langdurige ambulante zorg
Doel is betere zorg voor mindere kosten. Zorg moet beter: kwaliteit, toegankelijk en betaalbaar.
,3 sectoren (echelons)
1. Huisarts en Praktijk Ondersteuner Huisarts (POH-GGZ)
- Sinds 2014 extra financiering om POH-GGZ aan te nemen.
- Valt onder huisartsenzorg
- Minder stigma, geen eigen risico, groot volume patiënten.
2. Basis GGZ
- Ontstaan in 2014: kortdurende hulpverlening.
- Meeste patiënten hebben voldoende aan korte
behandeling (max 750 minuten).
- 4 zorgproducten: kort – 300 min, middel – 500 min, intensief – 750 min, chronisch – 750 min.
Chronisch – patiënten met Ernstige Psychiatrische Aandoeningen (EPA)
3. Specialistische GGZ
- Doorgaans in grote instellingen, langdurige ambulante behandelingen, kortdurende opname in
ziekenhuis: minder bedden
- FACT-team -> EPA
Maar wie moet in welk echelon? Gebaseerd op 5 criteria (niet
wetenschappelijk onderbouwd):
- DSM-stoornis
- Ernst: in hoeverre is functioneren aangetast
- Risico: om zichzelf of anderen in gevaar te brengen
- Complexiteit
- Beloop/duur
Geen DSM-diagnose -> POH-GGZ
DSM-diagnose, weinig risicovol of complex -> basis ggz
DSM-diagnose, risicovol of complex - > gespecialiseerde ggz.
Dit was het plan, maar is niet zo uitgepakt.
Meeste patiënten worden gezien bij POH-GGZ. Basis
ggz blijft achter bij verwachtingen. Hoog volume en
meeste kosten in gespecialiseerde GGZ.
Doelen behaald?
- Aantal bedden is afgebouwd – 34 naar 17
dagen.
- Betere crisis en intensieve thuiszorg
- Patiënten vinden dit fijn.
Maar moeilijk voor ambulante zorg
Nog steeds groot volume S-GGZ en hele lange
wachtlijsten.
Discussie stuk 2021 VWS – knelpunten:
- Toename patiënten (te vaak ‘lichte’ patiënten)
- Schaarste personeel en middelen
- Lange wachttijden
- GGZ te veel ingericht op 1 diagnose i.p.v. complexe problematiek
- EPA-patiënten (te) lang in zorg
- Samenwerking en afstemming niet voldoende
- Arbeidsmarkt- en opleidingsproblematiek
Kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid ggz in gevaar.
, Een van de oplossingen is meer samenwerken met ‘sociale domein’ – gemeenten en maatschappelijke
organisaties die samenwerken rond gezondheid, welzijn en veiligheid.
Vanaf 2022 nieuw organisatiemodel – zorgprestatiemodel
Wijzigingen:
- Administratief/financieel:
o Minder registratie
o Vergoeding op basis van zorgprestaties
o Geen onderscheid directe en indirecte tijd
- Zorg gekoppeld aan zorgzwaarte en niet DSM
o Gemeten met HONOS
o Ziekte wordt anders gedefinieerd
- Onderscheid basis en specialistische ggz vervalt.
College 2: Kwaliteit van zorg
Definitie kwaliteit van zorg: ‘de best mogelijke behandeling en zorg voor patiënt, gebaseerd op hun eigen
voorkeuren, die van hun naasten en op actuele kennis en kunde.’
Belang voor de patiënten
- Draagt bij aan welzijn en gezondheid van patiënten
- Verhoogt tevredenheid en vertrouwen
- Stelt hen in staat om een actieve rol te spelen in hun eigen herstel.
Belang voor zorgverleners
- Draagt bij aan professionele ontwikkeling
- Bevordert een positieve werkomgeving
- Je voldoet aan professionele normen
Belang voor de samenleving
- Bevorder de gezondheid en welzijn van iedereen
- Draagt bij aan een gezonde, productieve en veerkrachtige samenleving
- Tal van economische voordelen
Dimensies van kwaliteit
Zorgstandaarden en richtlijnen
Kwaliteitsstandaarden zijn er in vele vormen
- De wet schrijft voor dat een professional goede zorg biedt conform de professionele standaard en
kwaliteitstandaarden (wkkgz).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisevanrhee. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,00. Je zit daarna nergens aan vast.