Samenvatting week 2: internationale erkenning en tenuitvoerlegging. Stappenplan erkenning en tenuitvoerlegging van EU-vonnis en vreemd vonnis, weigeringsprocedure bij EU vonnis incl weigeringsgronden, uitleg toepassing arresten en samenvatting artikel van Kramer 'Cross-border Enforcement in the EU:...
Samenvatting week 2
Internationale erkenning en tenuitvoerlegging
Wat is de waarde van een buitenlands vonnis in onze rechtsorde? Komt aan een vreemde
rechterlijke beslissing in Nederland enige rechtskracht toe en kan een buitenlands
veroordelend vonnis in Nederland ten uitvoer worden gelegd?
In het begin, artikel 431 Rv vormde de soevereiniteitsleer die gold en was dus afwijzend
tegenover erkenning en tenuitvoerlegging van buitenlandse vonnissen. Met de afkalving van
de soevereiniteit is deze houding minder afwijzend geworden.
In beginsel werden constitutieve vonnissen los gezien van de andere typen vonnissen (zoals
de declaratoire of afwijzende vonnissen), maar de manier van erkenning en
tenuitvoerlegging is op hetzelfde punt uitgekomen.
De minimumvereisten voor erkenning van een vreemd vonnis zijn als volgt:
In beginsel is de rechter vrij in elk bijzonder geval te beoordelen of en in hoeverre aan een
vreemd vonnis gezag moet worden toegekend. Daarbij geldt als uitgangspunt dat het
vreemde vonnis, ongeacht zijn aard en strekking, wordt erkend, indien aan een aantal
minimumvereisten is voldaan:
1. Het eerste vereiste is dat de vreemde rechter bevoegd was om van de zaak kennis
te nemen. De maatstaf hierbij is niet het internationaal bevoegdheidsrecht van de
vreemde rechter en ook niet die van het Nederlands internationaal
bevoegdheidsrecht. Het gaat er hier om of de vreemde rechter op een internationaal
algemeen aanvaarde grond rechtsmacht toekwamen ten tijde van de beslissing.
2. Het tweede vereiste is dat het vreemde vonnis tot stand is gekomen na een
behoorlijke rechtspleging. De maatstaf hierbij is het eigen recht: je mag dus kijken
of het buitenlandse proces heeft voldaan aan de Nederlandse beginselen van tijdige
en doelmatige oproeping, gelijke behandeling procespartijen, hoor- en wederhoor,
etc.
3. Het derde vereiste is dat het buitenlandse vonnis niet in strijd mag zijn met de
openbare orde. Het gaat er hierbij om dat de gevolgen van het toekennen van
rechtskracht aan dit vonnis niet in strijd zullen zijn met de openbare orde (en niet of
de inhoudelijke beslissing in strijd was daarmee). Deze eis mag slechts in
uitzonderlijke gevallen tegen de erkenning van een vreemd vonnis worden ingezet,
en is geen vrijbrief om het vreemde vonnis niet te erkennen omdat de vreemde
rechter anders heeft beslist dan de Nederlandse rechter zou hebben gedaan
(restrictief uitleggen dus).
4. Het vierde vereiste volgt uit het Gazprombank Arrest: de buitenlandse beslissing
mag niet onverenigbaar zijn met een tussen dezelfde partijen gegeven beslissing
van de Nederlandse rechter, of met een eerdere beslissing van een buitenlandse
rechter die tussen dezelfde partijen is gegeven in een geschil dat hetzelfde
onderwerp en op dezelfde oorzaak berustte, mits die eerdere beslissing voor
erkenning in Nederland vatbaar is. (dus een eerdere beslissing van een buitenlandse
rechter hieromtrent die ook in Nederland uitvoerbaar is, anders maakt het alsnog niet
uit).
1
, Voldoet een buitenlandse beslissing niet aan deze minimumvereisten, dan wordt deze in
beginsel niet erkend. Maar, het kan wel enige rechtskracht toekomen in de zin dat er
bewijskracht kan worden verleend aan deze beslissing. Het vreemde vonnis levert namelijk
als authentieke akte wel het bewijs dat een beslissing is gegeven en onder voorwaarden kan
het ook als bewijs dienen voor processuele feiten die in het buitenlands vonnis als
vaststaand tussen de partijen zijn aangemerkt. De rechter heeft hier een ruime
beoordelingsvrijheid!
De vereisten voor tenuitvoerlegging van een vreemd vonnis:
Hoofdregel artikel 431 Rv: zonder wet of verdrag kan een buitenlands veroordelend vonnis,
ook al is het vatbaar voor erkenning, niet ten uitvoer worden gelegd in Nederland (lid 1). De
partij zal dan (lid 2) opnieuw een procedure moeten starten voor de Nederlandse rechter,
teneinde een executoriale titel te krijgen waarmee hij in Nederland mag tenuitvoerleggen.
431 lid 1 Rv: Als er een verdrag of wet is die een buitenlands veroordelend vonnis in
Nederland tenuitvoerleggen mogelijk maakt, ga je naar artikel 985-994 Rv
(exequaturprocedure). Deze procedure is ook geen inhoudelijke behandeling van de zaak,
maar hier wordt gekeken of alle formaliteiten in acht zijn genomen en of de toetsingscriteria
van dit verdrag zijn voldaan.
431 lid 2 Rv: Er is geen verdrag of wet die dit mogelijk maakt dus moet er een nieuwe
procedure worden gestart in Nederland om ten uitvoer te kunnen leggen. Als aan de
minimumvereisten voor erkenning is voldaan dan hoeft een behandeling ten gronde niet en
kan volstaan worden met een veroordeling van de wederpartij tot datgene waartoe zij ook
reeds bij het vreemde vonnis was veroordeeld.
Arrest Gazprombank: tussen de exequaturprocedure en de weg van artikel 431 lid 2 Rv
bestaan formele verschillen, maar eigenlijk nauwelijks materiële verschillen wanneer bij de
lid 2 procedure blijkt dat het vonnis aan de erkenningsvoorwaarden van het commune recht
voldoet en volgens het recht van het land van herkomst in formele zin uitvoerbaar is (dat wil
zeggen: in kracht van gewijsde is gegaan of geen rechtsmiddel met schorsende werking is
ingesteld). In beide gevallen wordt de zaak namelijk zelf niet aan een onderzoek
onderworpen, en beide procedures zijn gericht op de verkrijging van een executoriale titel in
Nederland. De weg van lid 2 is dat een soort verkapte exequaturprocedure.
Sidenote: een artikel 431 lid 2 Rv procedure kan dus afstuiten op het feit dat het
buitenlandse vonnis formeel niet-uitvoerbaar is (dus als er een schorsend rechtsmiddel tegen
is ingesteld bijv.).
De erkenning en tenuitvoerlegging van een EU-lidstaat vonnis:
Brussel I-bis is de belangrijkste regeling omdat het op grond van artikel 69 Brussel I-bis de
algemene executieverdragen die door de lidstaten zijn getroffen vervangt. Het Belgische,
Duitse, Italiaanse, Britse en Oostenrijkse executieverdrag hebben daarom dan ook veel
betekenis verloren.
Brussel I-bis heeft karakter van traité double omdat het ook de internationale bevoegdheid
regelt. In geval van erkenning en tenuitvoerlegging is het doel het bereiken van ‘vrije verkeer
van vonnissen’ binnen de EU (denk aan afschaffen exequaturprocedure bij EU-vonnissen).
Materiële toepassingsgebied: is dezelfde als dat van de bevoegdheidsregeling op grond van
artikel 1: burgerlijke en handelszaken.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper NikkiOetomo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
