Samenvatting
Samenvatting neuropsychologie
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
l1-12 2024/2025, laatste lecture mist nog, zal ik later uploaden!
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 73 pagina's
Voorbeeld 4 van de 73 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
SAMENVATTING NEUROPSYCHOLOGIELecture 1 - neuropsychologie
Algemene feitjes hersenen
Grijze stof
Het deel van het centrale zenuwstelsel dat voornamelijk bestaat uit neuronale cellichamen, dendrieten
en onmyelineerde axonen. De grijze stof speelt een belangrijke rol bij spiercontrole, zintuigelijke
waarnemingen zoals zien en horen, geheugen, emoties, spraak, besluitvorming, en zelfbeheersing.
Witte stof
Het deel van het centrale zenuwstelsel dat voornamelijk bestaat uit gemyelineerde axonen (de "witte"
kleur komt van het myeline), die verantwoordelijk zijn voor de communicatie tussen verschillende
hersengebieden en tussen de hersenen en het ruggenmerg. Het zorgt voor de snelle overdracht van
elektrische signalen over lange afstanden binnen het zenuwstelsel.
Cerebral fluid (hersenvocht)
Ook bekend als cerebrospinale vloeistof (CSV), is een heldere, kleurloze vloeistof die de hersenen en
het ruggenmerg omgeeft en beschermt. Het dient om de hersenen te beschermen tegen schokken,
voedingsstoffen te vervoeren, afvalstoffen te verwijderen, en de intracraniale druk te reguleren.
Overig
Hersenen bestaan uit verschillende lobes, onderscheit tussen lobes wordt bepaald door gyri en sulci.
Limische systeem bestaat uit de hypothalamus, thalamus (verplaats info in hersenen), hippocampus
(opslaan geheugen) en amygdala (emoties, angst)
Leren directie termen en planes (slide 24)
SAMENVATTING NEUROPSYCHOLOGIE 1
, Hersenleasie
Een hersenlaesie is een gebied met hersenschade. Kan het gevolg zijn van een beroerte, verlies van
bloedtoevoer, tumor, letsel, enz. Zo ziet het eruit op een MRI-scan: Wit = schade door verminderde
bloedtoevoer veroorzaakt door een beroerte. (slide 32)
Klinische gevallen (zoals de afasie van Broca) leidden tot de ontdekking dat bepaalde soorten schade
consistent waren met bepaalde soorten symptomen.
Organisatie
Localisatie
Schade was in een bepaald deel van de hersenen -> geconcludeerd werd dat sommige hersenfuncties
anatomisch gelokaliseerd zijn. Een injury verantwoordelijk voor bepaalde dingen.
Lateralisatie
Schade was aan een bepaalde kant van het hoofd -> geconcludeerd werd dat sommige functies zich
meestal aan een specifieke kant van de hersenen bevinden. Gebeurt het linker- of rechterkant van de
hersenen. Links gekoppeld aan taal, vaak gekoppeld aan taalproblemen.
Verdeling van functie
Verloren functies worden soms gerevalideerd 👉🏽 geconcludeerd werd dat andere delen van de
hersenen kunnen compenseren
Hiërarchische organisatie
De complexiteit van functies varieert sterk, afhankelijk van of een 'hoger' of 'lager' hersengebied
beschadigd is 👉🏽 Hersenprocessen beginnen op lagere niveaus en worden verwerkt door steeds
hogere niveaus. Meer primitieve naar secundaire functies.
Hindbrain
Midbrain
Forebran: hoger level processen, hier een verlies van functie dan nemen de lagere levels het deels
over (hind- en midbrain) dit noem je dissolutie. De hersenen kunnen compenseren met lagere
gebieden, vereenvoudigde gedragingen.
SAMENVATTING NEUROPSYCHOLOGIE 2
, Hebbiaanse theorie = neurale paden ontwikkelen zich op basis van ervaringen; naarmate paden meer
worden gebruikt, worden ze sneller en sterker.
Geschiedenis van neuropsychologie
Donald Hebb wordt geien als de vader van neuropsychologie.
Vroege neuropsychologie was nauw verbonden met onderzoek naar en diagnose van hersenletsel en
dementie. De relatie tussen verlies van hersenfunctie en veranderingen in gedachten/gedrag was
gemakkelijker waar te nemen. Moderne neuropsychologie omvat een verscheidenheid aan stoornissen
(niet alleen dementia zoals vroeger).
De hebbian assumptie van verandering
Omgeving, cultuur, gewoonten, familiegeschiedenis, levensstijl en meer vormen wie we zijn. In de
neuropsychologie richten we ons veel op gedachten, gedragingen en hun relatie tot de hersenen.
Echter, veel relevante informatie die invloed heeft op beide, is buiten de hersenen en psychologie te
vinden. Deze muizen zijm genetisch gezien clones maar hun moeder kreeg verschillende dieten tijdens
haar zwangerschap wat zorgt voor verschillende vacht kleur. Klonen, maar niet identiek (door de
omgeving)
Plasticiteit, flexibiliteit en aanpassingsvermogen zijn fundamentele eigenschappen van de hersenen.
Neuropsychologie is gebaseerd op de aanname van verandering.
Er is geen revalidatie mogelijk tenzij de hersenen kunnen veranderen.
Therapieën zouden niet werken tenzij psychologische processen kunnen veranderen.
Bij neurologisch onderzoek is het van belang om te kijken naar:
Geschiedenis
Staat van alertheid
Fysiek onderzoek
Ziektes hebben ook bepaalde signalen die het herkenbaar maken (stroke bijvoorbeeld is vaak
asymmetrisch).
Neuropsychologische beoordeling: Dit verwijst naar het proces waarbij verschillende tests worden
gebruikt om de cognitieve functies en het psychologische welzijn van een patiënt te beoordelen.
Afhankelijk van de symptomen van de patiënt kunnen deze tests bestaan uit IQ-tests, cognitieve
SAMENVATTING NEUROPSYCHOLOGIE 3
, tests en psychometrische tests. Het doel is om een beter begrip te krijgen van hoe een patiënt
mentaal functioneert, wat kan helpen bij het stellen van een diagnose en het ontwikkelen van een
behandelplan.
Biopsychosociaal model: Dit model benadrukt dat gezondheid en ziekte worden beïnvloed door
een combinatie van biologische, psychologische en sociale factoren. Sociale steun van vrienden
en familie en het welzijnsgevoel van de patiënt spelen een belangrijke rol in de uitkomst van
behandelingen. Het model laat ook zien dat stress kan ontstaan door een mismatch tussen de
behoeften van de patiënt en hun sociale netwerk of omgeving, wat het herstel kan belemmeren.
Bijvoorbeeld, als een patiënt behoefte heeft aan rust en stilte om te herstellen maar in een
lawaaierige omgeving woont, kan dit de genezing negatief beïnvloeden.
Culturele formulatie interview is belangrijk om te bepalen of iets pathologisch is, kan soms heel lastig
zijn. Cultuur beïnvloed ook onze ervaring met zorg en zorgen dat mensen je misschien niet gelijk
vertrouwen.
Stress beïnvloed epigentische veranderingen (activatie of deactivatie van genen).
Vaak worden er gezonde mensen bestudeerd om te begrijp wat ‘normaal’ is. Je akn soms ook
diermodellen gebruiken.
Lecture 2 - de neuron
Multiple sclerosis
Multiple sclerose (MS) is een chronische auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem de
beschermende laag rond de zenuwvezels in de hersenen en het ruggenmerg aanvalt, genaamd
myeline. Dit veroorzaakt ontstekingen en beschadigt het myeline, waardoor de signalen tussen de
hersenen en de rest van het lichaam worden verstoord. De beschadiging van myeline leidt tot
littekenvorming (sclerose) en de vorming van laesies in de hersenen en het ruggenmerg.
De ophopende schade veroorzaakt de hersenleasies. MS is een heterogene aandoening = patiënten
hebben verschillende symptomen en ervaringen, afhankelijk van de grootte en locatie van de laesies
en de manier waarop hun individuele hersenen functioneel zijn georganiseerd.
Het affecteert de hersenen en het ruggenmerg
Symptomen zijn
Spierspasmen, stijfheid, zwakte of verlamming
Mobiliteitsproblemen
Gevoelloosheid/tintelingen
Pijn
Spraak- en slikproblemen
Zichtproblemen
Seksuele problemen
Blaas- of darmproblemen
SAMENVATTING NEUROPSYCHOLOGIE 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joosjemouton. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen