Face-to-Face Communicatie (FTFC)
An Introduction To Interaction
Utrecht Universiteit
Tentamenstof
H1, H2, H3, H4, H5, H6, H7, H8, H9, H11, H12, H14, H15, H16, H18, H19, H23, H24
H1 Introduction to the Study of Conversation Analysis
Signalen in een interactie geven aan wat de aard is van de interactie (onderwerp van het gesprek) en
wat de identiteit is van de participanten (rollen van de participanten)
De studie naar conversation analysis zal ons helpen te begrijpen waarom sommige interacties
succesvol zijn en waarom andere interacties niet; dit is afhankelijk van de acties van de participanten,
de keuzes die ze maken over wat ze zeggen, en wanneer en hoe ze iets zeggen
VB. Bij een conflict verloopt het gesprek minder vloeiend dan in een normaal gesprek;
participanten zullen elkaar onderbreken en door elkaar heen praten (cross talk)
Ondanks dat sociale interactie tegenwoordig vaak verloopt via digitale media, speelt face-to-face
communicatie nog steeds een fundamentele rol in ons dagelijks leven
Taalkundigen bestuderen taal door de regels van taal te onderzoeken die gaan over het construeren
en organiseren van woorden op een grammaticaal correcte wijze
Face-to-face communicatie gaat over hoe mensen hun acties structureren en coördineren om een
coherente interactie tot stand te brengen; dit betreft ook verbale en non-verbale communicatie,
zoals gezichtsuitdrukking, lichaamshouding, gebaren, etc.
Twee redenen waarom de studie naar ordinary conversation belangrijk is
Ordinary conversation = alledaagse interacties met vrienden, familieleden, collega’s of anderen die
niet perse werk- of taakgerelateerd zijn
- Het stelt ons in staat om de meest voorkomende soort interactie tussen mensen van alle leeftijden
gedurende hun levens te begrijpen
- Het vormt de basis voor interactie in organisaties en institutionele instellingen waar we onze
beroepslevens leiden, diensten ontvangen en andere zaken voeren; sociale interactie is een
belangrijk onderdeel van bijna alle beroepen
Voordelen van het leren van conversatie analyse
- Betere luistervaardigheden en communicatieve competentie
VB. begrijpen wat iemand zegt en de manier waarop diegene het zegt
VB. problemen ontdekken in interactie en oplossingen hiervoor bedenken
- Conversatie analyse is relevant in het bedrijfsleven
VB. als manager conflicten oplossen tussen werknemers
VB. als dokter op de meest effectieve manier slecht nieuws overbrengen aan de patiënt
- Conversatie analyse is relevant voor een communicatie major
VB. leren over verschillende vormen van communicatie
- Leren kwalitatief onderzoek te doen
- Kritisch denken en analytische vaardigheden ontwikkelen
,H2 Understanding Ethnomethodology
Sociologie kan gedefinieerd worden als een studie naar de menselijke samenleving, waarbij gekeken
wordt naar sociale groepen, sociale organisaties, sociale structuren, en naar de sociale factoren die
levenservaringen en uitkomsten voor individuen en groepen beïnvloeden
Etnomethodologie = benadering van sociaal onderzoek die de manier uitdaagt waarop sociologen de
sociale wereld conceptualiseren en bestuderen; etnomethodologie is zowel een theorie over sociale
actie, sociale orde en sociale structuur, als een methode om menselijke actie te onderzoeken; door
het toepassen van een ‘bottom-up’ benadering kan er ontdekt worden hoe een sociaal resultaat tot
stand komt door de gezamenlijke inspanningen van haar leden; wanneer mensen handelen, doen ze
dit op manieren die hun begrip van de sociale context aantonen die ze door hun acties construeren;
mensen coördineren hun acties met anderen aan de hand van gedeelde procedures en
achterliggende gedachtes over interactie
Mensen binnen een culturele of sociale groep delen een begrip van procedures en
achtergrondaannames over interactie
Ø Polly (2007) stelt dat het in China als onbescheiden wordt beschouwd om over je eigen
prestaties te praten, terwijl het geven en afwijzen van complimenten als bescheiden wordt
gezien, wat een belangrijke sociale waarde is in China
Acties van participanten laten hun begrip van acties van anderen zien; hoe mensen sociale orde
creëren kan bestudeerd worden door directe observatie
Etnomethodologie faciliteert en vereist een onderzoeksbenadering die ons in staat stelt de sociale
organisatie te begrijpen door direct te observeren hoe mensen interacteren
Breaching experimenten door Garfinkel in 1960’s = experimenten waarbij sociale normen worden
bestudeerd door te observeren wat er gebeurt en hoe mensen reageren als de regels worden
verbroken; wanneer verwachtingen worden geschonden en routineprocedures niet worden gevolgd,
kunnen mensen emotioneel reageren wat aantoont hoe ze verwachten op welke manier dingen
normaal zouden verlopen; emotionele reacties demonstreren de morele verantwoordelijkheid van
acties; niet alleen de communicatie wordt verantwoordelijk gesteld, maar ook de persoon die de
sociale norm verbreekt
Het doel van deze breaching experimenten is het ontdekken van de gedeelde ‘common sense’
opvattingen en achtergrondaannames waarop mensen hun acties baseren en waarop mensen
vertrouwen om elkaars acties te interpreteren
Het doel van etnomethodologie is om de methoden, procedures en achtergrondaannames van
mensen te ontdekken die mensen gebruiken om een aspect in hun sociale leven te bereiken; de
meeste aspecten binnen een samenleving worden georganiseerd en bereikt door praten; praten
staat centraal bij de meeste menselijke activiteiten
Garfinkel (1967) laat zien dat wanneer sociale acties op een routinematige manier worden
uitgevoerd, we er niet in slagen het werk dat het tot stand heeft gebracht te erkennen; alledaagse
routinematige acties waaraan we deelnemen, kunnen problematisch worden wanneer
omstandigheden niet gebruikelijk zijn
Ø Polly (2007) beschrijft dat de ervaring van ‘act natural’ als acteur lastig uit te voeren is in een
film; we zijn ons niet bewust van onze alledaagse activiteiten, tenzij we deze procedures
moeten uitvoeren onder ongebruikelijke omstandigheden
, Indexicaliteit van menselijke actie = observatie van de betekenis van uitingen komt niet slechts
voort uit woorden, maar ook uit hun gebruik in een specifieke context; mensen maken aannames
over wat er bedoeld wordt met een bepaalde uiting door ze te interpreteren aan de hand van de
context waarin de uiting wordt gedaan
Mensen doen over het algemeen veel moeite om situaties te normaliseren en veronderstellen dat
het gedrag van anderen over het algemeen acceptabel is
VB. breaching experiment waarbij studenten bij mensen aanbelden en vroegen om in hun
kledingkast te kijken, waarop veel mensen akkoord gingen, toonde aan dat mensen erg ver
kunnen gaan om situaties te normaliseren
Karl Mannheim’s ‘documentary method of interpretation’ houdt in dat menselijke acties worden
behandeld als documenten die zijn voortgebracht door een onderliggend proces waarvan de aard
afgeleid kan worden van de aard van het document, de actie
VB. Breaching experiment waarbij studenten deden alsof ze een kamer gehuurd hadden in
het huis van hun ouders in plaats van dat ze daar woonden; er werd aangenomen dat ze iets
problematisch wilden representeren, zoals dat als ze stil waren dit een symptoom van een
onderliggend patroon was, zoals onbeleefdheid of vreemde humor
Sacks (1984) stelt dat wat ons normaal maakt niet afhangt van wie we zijn, maar eerder van wat we
doen en hoe we onze acties construeren; onze zelfpresentatie naar anderen als normaal is iets wat
we bereiken door gedeelde procedures en culturele achtergrondaannames te volgen
Vier aspecten van ‘normale’ verhalen volgens Sacks’ analyse
- Gebruik een gepaste hoeveelheid details; dit is gebaseerd op gedeelde culturele aannames
VB. op de vraag ‘Wat heb je gedaan dit weekend?’ is het gebruikelijker om te reageren met
‘Ik ben naar de film geweest’ dan met ‘Ik ben afgelopen zaterdag 7 uur ’s ochtends opgestaan
en heb daarna een blauw shirt aangetrokken’
- Construeer een verklaarbaar verhaal
VB. wanneer je politieauto’s voor een dure juwelier ziet, zou je op basis hiervan kunnen
aannemen dat er een overval heeft plaatsgevonden
- Betrek in het verhaal jouw relatie met de gebeurtenis; het recht van iemand om over een ervaring
te spreken is afhankelijk van de relatie van diegene met de gebeurtenis
VB. wanneer iemand die zwart is een racistische grap maakt over mensen van zijn of haar
eigen afkomst is het normaler, dan wanneer iemand die wit is een racistische grap maakt
over zwarte mensen
VB. wanneer iemand in een auto-ongeluk een paniekaanval krijgt, is het normaler dan
wanneer iemand die leest over het auto-ongeluk in de krant een paniekaanval krijgt
- Vertel het verhaal op een gepast moment
VB. wanneer je een urgente mededeling hebt, zoals ‘Er is brand!’, is het normaler om iemand
te onderbreken dan wanneer je iemand zomaar onderbreekt
H3 Understanding and Doing Conversation Analysis: Methodological Approach
Etnomethodologie is de studie naar de methoden van mensen om een aspect in het sociale leven te
bereiken met als doel het ontdekken hoe mensen sociale orde of sociale structuur bereiken via hun
acties; omdat praten het primaire middel is om sociale actie tot stand te brengen, is het belangrijk te
begrijpen hoe het werkt
Gesproken interactie is de beste databron voor etnomethodologisch onderzoek, omdat gesprekken
kunnen worden opgenomen, opnieuw afgespeeld kunnen worden, en dus in detail kunnen worden
onderzocht