Samenvatting
MAW samenvatting H5 t/m H8
Samenvatting Seneca VWO hoofdstuk 5 t/m 8
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting maatschappijwetenschappen 6 VWO H5 t/m H8Hoofdstuk 5: Politieke theorie
§5.1 Staatsvorming
Voor de Nederlandse politiek gebruiken we drie Engelse termen:
- Politics = de processen waardoor conflicten via strijd en consensus worden opgelost
- Polity = de politieke gemeenschap met structuren en organisaties als gespecialiseerde
en gezaghebbende overheidsinstellingen (het politieke systeem)
- Policy = beleid dat gaat over hoe de samenleving eruit zou moeten zien met de
middelen die daarvoor nodig zijn
De overheid heeft macht om zaken te regelen die mensen niet zelf voor elkaar krijgen. Die
zaken noemen we collectieve goederen, zoals onderwijs, infrastructuur en volksgezondheid.
De overheid kan actoren dwingen mee te werken aan collectieve acties, door bijvoorbeeld
belastingplicht. Veel burgers accepteren deze rol van de overheid.
Kernconcept staatsvorming: de institutionalisering van politieke macht tot een staat
We spreken van een staat als er sprake is van een interne soevereine macht (interne
soevereiniteit) omdat die:
1. als het hoogste gezag regeert over een groep mensen
2. binnen een bepaald grondgebied valt
3. en daarbij het geweldsmonopolie (leger) en belastingmonopolie bezit
Externe soevereiniteit: het staatsgezag is niet ondergeschikt aan het gezag van andere
staten.
Het statensysteem is de regeling van de onderlinge verhoudingen tussen staten. Het is het
resultaat van het proces staatsvorming in West-Europa vanaf de late middeleeuwen. Het
principe van non-interventie(beginsel), waarbij staten zich niet in de interne zaken van andere
staten mengen, deed zijn intrede in de Europese politiek.
Europese staten werden zo machtig dat ze de wereld onderling verdeelden. Zo ontstonden
koloniën die juist niet als staten werden behandeld (kolonialisme). Eerst ging het om
economisch gewin, maar later steeds meer om de eigen cultuur en politiek op te leggen aan de
bevolking van koloniën (imperialisme).
Door rationalisering vond er een verandering plaats hoe de politieke macht het meest effectief
en efficiënt kon worden gestructureerd.
Ambtenaren werden bijvoorbeeld steeds effectiever ingezet.
Kernconcept rationalisering: het proces van het ordenen en systematiseren van de
werkelijkheid met de bedoeling haar voorspelbaar en beheersbaar te maken en van het
doelgericht inzetten van middelen om zo efficiënt en effectief mogelijke resultaten te bereiken.
, Rationalisering heeft bij staatsvorming geleid tot veranderingen van de politieke macht. Waar
eerst een traditionele soeverein de politieke macht bezat, hebben processen van
depersonalisering, formalisering en integratie geleid tot wat we nu de moderne staat noemen.
1. Depersonalisering houdt in dat bevelen en wetten niet langer gehoorzaamd worden
omdat een bepaald persoon dat zegt maar omdat iemand een bepaalde rol vervult. Het
gezag van iemand is gekoppeld aan de specifieke rol en niet aan de persoon zelf.
2. Formalisering betekent dat politieke macht steeds minder informeel is. Informele regels
bepalen vaak het gedrag van kleine groepen, maar formele regels bepalen het openbare
leven. Rechten en plichten worden steeds meer officieel vastgelegd in wetten en
contracten, waarbij de overheid de handhaving waarborgt.
3. Integratie houdt in dat de staat en samenleving steeds meer met elkaar verweven
raken. De staat is bedoeld voor bescherming van de samenleving en de samenleving
betaalt de belasting zodat de staat kan functioneren.
§5.2 Politieke socialisatie
Politieke cultuur is het geheel van politieke relevante tradities, kennis, opvattingen en oordelen
die kenmerkend zijn voor een land.
Kernconcept politieke socialisatie: het proces van overdracht en verwerving van de politieke
cultuur van de groep(en) en samenleving waar mensen toe behoren
- De politiek in Nederland staat bekend om het poldermodel: de overlegcultuur tussen overheid
en verschillende actoren zoals belangenorganisaties.
- In het conflictmodel kiezen actoren voor de strijd om de eigen doelen en belangen te
realiseren. Ze voeren strijd om anderen te overtuigen van hun gelijk, bijvoorbeeld door te
staken.
- Lijnrecht tegenover het conflictmodel staat het harmoniemodel. De nadruk ligt op de
overlegcultuur en het bereiken van de consensus staat centraal. We spreken van consensus als
men een breed gedragen overeenstemming bereikt heeft. We vinden samenwerking en
consensus zo belangrijk dat het in de wet is vastgelegd, wat maakt dat het harmoniemodel in
Nederland geïnstitutionaliseerd is.
Een van de factoren die bijdraagt aan de politieke socialisatie van burgers is het politieke
systeem, de parlementaire democratie in Nederland of een ander systeem in een ander land. In
het politieke systeem worden normen en waarden overgedragen.
Politieke socialisatie zorgt ook voor eventuele participatiebereidheid waardoor mensen meer of
minder bereid zijn politiek actief te zijn.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laurablom2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 60434 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen