Samenvatting
MAW samenvatting H9 t/m H10.1
Samenvatting VWO Seneca Hoofdstuk 9 t/m 10.1
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting maatschappijwetenschappen 6 VWO H9 t/m H12Hoofdstuk 9: Paradigma’s
§9.1 Inleiding
Met een paradigma wordt in de wetenschapsfilosofie een geheel van
veronderstellingen aangeduid.
De wetenschapsfilosoof Kuhn defineerde een paradigma als algemeen theoretische
aannames en wetten, en de techniek om deze toe te passen.
§9.2 Rationele actor-paradigma
Het rationele actor-paradigma gaat uit van rationeel handelen, oftewel logische
afweging. In deze afweging draait het om zogenaamde nutsmaximalisatie: het streven
naar zoveel mogelijk baten en zo min mogelijk kosten.
Bij dit paradigma wordt vooral op microniveau gekeken naar verklaringen voor
maatschappelijke verschijnselen. Een maatschappelijk probleem zoals woningnood of
sociale ongelijkheid wordt, volgens dit paradigma, verklaard vanuit de totale
hoeveelheid individuele afwegingen die mensen maken. Het handelen op microniveau
leidt dus tot maatschappelijke verschijnselen op macroniveau.
Belangrijke aannames van het rationele actor-paradigma:
- Om aan nutsmaximalisatie te doen, wegen actoren doelgericht
handelingsmogelijkheden tegen elkaar af met een rationele afweging van kosten
en/of baten
- Rationeel handelen van actoren ordent de samenleving, omdat door deze
handelingen sociale en politieke verhoudingen en bindingen ontstaan
- Handelen vanuit een afweging tot nutsmaximalisatie door het individu kan
(onbedoeld) nadelige gevolgen hebben voor het collectief.
Filosoof Adam Smith leefde in een relatief welvarend Groot-Brittannië rond 1730. In
deze tijd was men bang dat welvaart eindig was en wierp daardoor handelsbarrières op.
De gedachte was dat een land het beste zoveel mogelijk moest exporteren en zo min
mogelijk importeren (mercantilisme).
Smith begon een onderzoek met de vraag waarom sommige landen zeer welvarend zijn
en andere landen minder of zelfs helemaal niet.
Hij concludeerde dat de welvaart van een land voor een belangrijk deel wordt bepaald
door de arbeidsproductiviteit. Hoe hoger deze is, hoe hoger de welvaart.
, Als taken worden opgesplitst en mensen zich specialiseren in bepaalde handelingen,
dan kan er veel meer geproduceerd worden. Smith noemt dit arbeidsdeling.
Hoe meer arbeidsdeling → hoe hoger de arbeidsproductiviteit → hoe meer
welvaart
Het kunnen specialiseren en verdelen van taken middels arbeidsdeling vereist een
markt waar goederen en diensten van de ene specialist kunnen worden geruild met die
van een ander. Adam Smith pleit daarom voor een vrije markt, waarop vanzelf door
vraag en aanbod de beste ruil zou worden gemaakt.
In de samenleving als geheel wordt de welvaart uiteindelijk - aldus Smith - rechtvaardig
verdeeld omdat ieder door het inzetten van verstand kan kiezen om eigen vaardigheden
in te zetten.
Hij concludeert hoe rationeler de kosten-batenafweging wordt benaderd
(nutsmaximalisatie), hoe welvarender een samenleving of individu.
In het denken van Smith herkennen we heel duidelijk de rationele actor.
Vanuit het rationele-actor paradigma wordt verondersteld dat verandering
(hoofdconcept) in een samenleving zal plaatsvinden als:
- actoren verwachten dat de baten van de verandering opwegen tegen de
verwachte kosten
- het bestaande evenwicht in de samenleving wordt verstoord, doordat belangen
van actoren veranderen
- er nieuwe actoren verschijnen met nieuwe belangen
Dit paradigma heeft dus als veronderstelling dat de mens een rationeel wezen is dat
eigenbelang nastreeft. De mens werd steeds meer gezien als een wezen wiens richting
van handelen te sturen was door de kosten-batenafweging van individuen te
beïnvloeden.
De overheid bijvoorbeeld probeert dat door het creëren van ´prikkels´.
§9.3 Conflict-paradigma
Dit paradigma heeft die naam gekregen omdat de kern ervan het idee is dat groepen in
de samenleving een belangenstrijd met elkaar voeren. Wetenschappers die vanuit het
conflict-paradigma redeneren, gaan ervan uit dat maatschappelijke tegenstellingen
leiden tot conflicten in een samenleving.
Deze conflicten zijn bepalend voor een alsmaar veranderende maatschappij die steeds
opnieuw maatschappelijke tegenstellingen en daaruit voortvloeiende conflicten
voortbrengt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laurablom2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 82956 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen