Recht samenvatting deeltoets 2
Hoofdstuk 2 – Verbintenissenrecht – de overeenkomst
Een verbintenis wordt gedefinieerd als een rechtsbetrekking tussen twee of meer partijen, op grond
waarvan de ene persoon tegenover de ander tot handelen of nalaten verplicht is, terwijl die ander
recht heeft op dit handelen of nalaten. obligatoire overeenkomst.
- Wederkerige overeenkomst; beide partijen verkrijgen zowel een recht als een plicht.
- Eenzijdige overeenkomst; geschenk bijvoorbeeld
Een overeenkomst komt tot stand door een aanbod en aanvaarding.
Kan de aanbieder zijn bod intrekken? Ja, twee voorwaarden:
1. Het aanbod mag nog niet aanvaard zijn
2. De aanbieder mag zijn bod niet onherroepelijk hebben gemaakt
Er ontstaan geen overeenkomst als er geen aanbod is, maar slechts een uitnodiging tot het doen van
een aanbod wordt gedaan.
Wilsverklaringen Als ik iets wil verkopen dan moet ik dit eerst willen. Vervolgens moet ik deze wil
verklaren. De overeenkomst ontstaat pas als een ander, de wederpartij, de totstandkoming van deze
overeenkomst eveneens wil en dat tevens verklaart.
Wilsdefect wat ik verklaard heb, wilde ik eigenlijk niet.
- Discrepantie tussen wil en verklaring
- Maatschappelijk verkeer
- Wils- en vertrouwensleer, leer van de dubbele grondslag
- Geestelijke stoornis art 3:34 BW; als iemand tijdens een geestelijke stoornis iets heeft
verklaard, dan wordt aangenomen dat die verklaring niet overeenkomstig de wil is geweest
indien;
o De stoornis een redelijke waardering van de bij de handeling betrokken belangen
belette, of
o Indien de verklaring onder invloed van die stoornis is gedaan
Bij een wilsgebrek betoogt een partij dat de verklaring wel strookt met de wil, maar dat de wil op
een gebrekkige wijze tot stand is gekomen, vier categorieën;
- Dwaling; art 6:228 BW
o Zelfstandigheid van de zaak. Dwaling doet zich voor wanneer iemand een
overeenkomst heeft gesloten terwijl, als hij van de werkelijke situatie op de hoogte
was geweest, die overeenkomst zeker niet had gesloten.
o Extra voorwaarden:
Dwaling is te wijten aan een inlichting van de wederpartij
De wederpartij had de dwalende bronnen in te lichten, maar heeft dit niet
gedaan
De wederpartij ging van dezelfde onjuiste veronderstelling uit als de
dwalende.
o Er is geen dwaling wanneer;
De dwaling betreft een uitsluitend toekomstige omstandigheid
, De aard van de overeenkomst, de in het verkeer geldende opvattingen of de
omstandigheden van het geval brengen mee dat de dwaling voor rekening
van de dwalende behoort te blijven.
- Bedrog; van bedrog is er sprake als iemand een ander tot het verrichten van een bepaalde
rechtshandeling beweegt door opzettelijk onjuiste mededelingen te doen of door daarvan
juist opzettelijk af te zien. Bij bedrog kan er schadevergoeding worden gehaald.
- Bedreiging; van bedreiging is sprake als iemand met ongewone pressiemiddelen een ander
beweegt tot het aangaan van een rechtshandeling.
- Misbruik van omstandigheden; doet zich voor als iemand behendig gebruik maakt van een
bijzonder situatie waarin een ander verkeert, bijvoorbeeld een abnormale geestestoestand
als gevolg van het overlijden van een familielid.
o Noodtoestand
o Afhankelijkheid
o Lichtzinnigheid
o Onervarenheid
Overeenkomst is in strijd met de wet, goede zegen of openbare orde:
- Nietig, wanneer het is in strijd is met goede zegen of de openbare orde. Nietigheid houdt in
dat de overeenkomst geacht wordt nooit te hebben bestaan. Art 3:40 lid 1 BW.
- Art 3:40 lid 2 BW staat de een overeenkomst die in strijd is met de wet (een bepaling van
dwingend recht) is ook nietig. Echter, wanneer deze wettelijke bepaling uitsluiten strekt ter
bescherming van één van de partijen bij de overeenkomst, is deze vernietigbaar. Een
vernietigbare overeenkomst is een overeenkomst die rechtskracht bezit tot het moment
waarop de partij die wordt beschermd, de vernietiging uitroept. Gebeurt dit niet, dan blijft
de overeenkomst gewoon bestaan.
Handelingsbekwaam houdt in: de mogelijkheid om onaantastbare rechtshandelingen te verrichten.
Een rechtshandeling heeft een gewild rechtsgevolg, rechtsfeit. Rechtsfeiten zijn juridisch relevant:
- Meerzijdig; rechtshandelingen die pas geldig zijn wanneer twee of meer rechtssubjecten hun
op elkaar aansluitende wilsverklaringen kenbaar maken. Bijvoorbeeld een overeenkomst.
- Eenzijdig; verricht door één persoon. Bijvoorbeeld een testament.
- Feitelijke handeling; ontstaat er een rechtsgevolg waarbij onverschillig is of dit rechtsgevolg
wel of niet gewild is. Onrechtmatige/rechtmatige daad.
- Blote rechtsfeit; is een feit waaruit rechtsgevolgen voortkomen zonder dat de betrokkene in
staat is daarop invloed uit te oefenen. Geboorte, overlijden, leeftijd.
De wet kent twee categorieën van handelingsonbekwame mensen:
- Zij die onder curatele zijn gesteld; aanwezigheid van een geestelijke stoornis en gewoonte
van drank- of drugsmisbruik.
- Zij die minderjarig zijn; een minderjarige is handelingsonbekwaam wanneer hij zonder
toestemming van zijn wettelijke vertegenwoordiger handelt en de wet niet anders bepaalt.
Art 1:233 BW, art 1:234 BW en art 1:253 BW.
o Toestemming wettelijke vertegenwoordiger
o Voor een bepaalde rechtshandelingen of
o Voor een bepaald doel