In dit bestand staat alle basiskennis die je moet kennen voor je toelatingstoets Geschiedenis. Dit is een samenvatting van het boek basiskennis geschiedenis. Hierin staan alle samenvattingen van alle tijdvakken en de belangrijke begrippen.
Inhoudsopgave
Algemene begrippen....................................................................................2
Tijd van jagers en boeren (tot 3000 v. Chr.).................................................3
Samenvatting tijdvak 1.............................................................................3
Begrippen tijdvak 1...................................................................................4
Tijd van Grieken en Romeinen (3.000 v. Chr. – 500 na Chr.)........................6
Samenvatting tijdvak 2.............................................................................6
Begrippen tijdvak 2...................................................................................7
Tijd van monniken en ridders (500-1000)....................................................9
Samenvatting tijdvak 3.............................................................................9
Begrippen tijdvak 3.................................................................................10
Tijd van steden en staten (1000-1500)......................................................12
Samenvatting tijdvak 4...........................................................................12
Begrippen tijdvak 4.................................................................................13
Tijd van ontdekkers en hervormers (1500-1600).......................................15
Samenvatting tijdvak 5...........................................................................15
Begrippen tijdvak 5.................................................................................16
Tijd van regenten en vorsten (1600-1700).................................................19
Samenvatting tijdvak 6...........................................................................19
Begrippen tijdvak 6.................................................................................20
Tijd van pruiken en revoluties (1700-1800)...............................................22
Samenvatting tijdvak 7...........................................................................22
Begrippen tijdvak 7.................................................................................23
Tijd van burgers en stoommachines (1800-1900)......................................24
Samenvatting tijdvak 8...........................................................................24
Begrippen tijdvak 8.................................................................................25
Tijd van wereldoorlogen en Holocaust (1900-1945)...................................28
Samenvatting tijdvak 9...........................................................................28
Begrippen tijdvak 9.................................................................................29
Tijd van televisie en computer (1945-heden).............................................34
Algemene begrippen
Eeuw = Een periode van 100 jaar. Het tellen van de eeuwen levert soms
problemen op. De christelijke jaartelling begint bij de geboorte van Jezus
Christus. De eerste eeuw eindigde met het jaar 100. Wij leven nu in de
eenentwintigste eeuw, die eindigt met het jaar 2100. Dus: het jaar 476
valt in de vijfde eeuw en het jaar 1672 valt in de zeventiende eeuw.
2
,Jaartelling = Er bestaan verschillende jaartellingen. Ze zijn meestal
gekoppeld aan een religie. Er bestaat bijvoorbeeld een joodse, christelijke
en islamitische jaartelling. Hier wordt de christelijke jaartelling gehanteerd.
Voor en na Christus = Het begin van de christelijke jaartelling is de
geboorte van Jezus Christus. Dit zou plaats hebben gehad tijdens de
regeerperiode van Keizer Augustus. De gebeurtenissen na deze geboorte
worden ‘na Christus’ genoemd. Alle gebeurtenissen ervoor worden ’voor
Christus’ genoemd. De Romeinen kwamen in 50 v. Chr. in ons gebied en
vertrokken 400 na Chr. ze waren hier dus 450 jaar.
Tijd van jagers en boeren (tot 3000 v. Chr.)
Samenvatting tijdvak 1
De mens komt oorspronkelijk uit Afrika en leefde de langste tijd van zijn
bestaan als jager-verzamelaar. In West-Europa heerste aan het eind van de
laatste IJstijd (ca. 13.000-10.000 v. Chr.) een toendraklimaat.
Rendierjagers leefden hier als nomaden, omdat ze afhankelijk waren van
het trekgedrag van hun prooidieren. Jager-verzamelaars hadden weinig
bezittingen, waardoor veel minder archeologische sporen zijn
teruggevonden dan van de latere boeren.
De eerste boeren leefden rond 9.000 v. Chr. In de Vruchtbare Halvemaan,
een gebied in het Midden-Oosten. De landbouw bracht zoveel nieuwe
3
, mogelijkheden, dat men spreekt over de Agrarische Revolutie. Boeren
produceerden meer voedsel, waardoor de bevolking groeide. Sommige
mensen konden zich specialiseren, omdat niet iedereen op het land werkte
en ontwikkelden nieuwe technieken. Er ontstond een gelaagde en
complexe samenleving. Bovendien zetten boeren de natuur naar hun hand
door het kappen van bos, irrigatie en het fokken van dieren.
De landbouw had zich rond 5.300 v. Chr. naar West-Europa verspreid. Deze
eerste landbouwers behoorden tot de bandkeramiekcultuur. Ze bewerkten
de vruchtbare lössgrond die ook in Zuid-Limburg voorkomt. De boeren van
de trechterbekercultuur bouwden tussen 3.500 en 2.700 v. Chr. grafkelders
van zwerfstenen. Deze hunebedden vinden we vooral in de provincie
Drenthe.
Grottekeningen in Frankrijk en Spanje (ca. 40.000 v. Chr.) en de vondst van
kleine beeldjes worden gezien als uitingen van een religieus gevoel.
Grafgiften, zoals trechterbekers, sieraden en wapens in de hunebedden,
worden gezien als een geloof in een leven na de dood.
De prehistorie is de tijd waaruit geen geschreven bronnen bekend zijn. De
kennis over de prehistorie is vooral gebaseerd op archeologisch
onderzoek. Archeologen zijn de bewaarders van het bodemarchief.
Begrippen tijdvak 1
Agrarische revolutie = De overgang van jagen-verzamelen naar
landbouw, vanaf 9000 v. Chr., bracht veel veranderingen. Daarom wordt
gesproken over een revolutie. Er ontstond een complexe samenleving en
er werden veel nieuwe technieken ontwikkeld.
Archeologie = De wetenschap die systematisch opgravingen verricht.
Opgravingen worden alleen gedaan als een vindplaats wordt bedreigd.
Archeologen zijn vooral de beheerders van het bodemarchief.
Bandkeramiekcultuur = De eerste boeren in Midden- en West-Europa
rond 5300 v. Chr. legden akkers aan op de vruchtbare lössgrond. Daardoor
vestigden zij zich ook in Zuid-Limburg. Zij maakten aardewerk met een
opvallende bandversiering.
Grafgiften = Veel archeologische vondsten worden gedaan in
begraafplaatsen. Ik het verleden werden vaak wapens, gereedschap en
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mazonvgroenendaal. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,93. Je zit daarna nergens aan vast.