Hoofdstuk 1 – De samenleving en het individu
Het hoofdconcept vorming
Het vormingsvraagstuk gaat over de vraag hoe mensen aan hun identiteit
en cultuur komen, en hoe identiteit en cultuur medebepalen hoe je naar
de wereld kijkt. Nieuws en media spelen daarin een rol.
Vorming is een proces dat een mensenleven lang voortduurt. Het proces
waarin mensen worden wie ze zijn, waarin ze een identiteit ontwikkelen
Vorming verwijst naar het proces van verwerving van een bepaalde
identiteit
§1.1 Identiteit
Iedereen ziet de wereld op zijn eigen manier door zijn eigen
referentiekader.
Iemands zijn voornaam hoort bij wie diegene is en maakt daarmee
onderdeel uit van iemands identiteit. Identiteit is het beeld dat iemand van
zichzelf heeft, dat hij uitdraagt en anderen voorhoudt en dat hij als
kenmerkend en blijvend beschouwt voor zijn eigen persoon en dat is
afgeleid van zijn perceptie over de groep(en) waar hij wel of juist ook niet
deel van uitmaakt.
Er zijn verschillende aspecten van identiteit, namelijk
- Persoonlijke identiteit
- Sociale identiteit
- Collectieve identiteit
Persoonlijke identiteit is het beeld wat iemand van zichzelf heeft, zijn
zelfbeeld. Familie en vrienden bepalen in hoge mate hoe iemand naar
zichzelf kijkt.
Sociale identiteit is het deel van iemands zelfbeeld dat past bij de groepen
waarvan hij deel uitmaakt. Dat wordt ook wel groepsidentificatie genoemd.
De sociale identiteit kan de persoonlijke identiteit versterken.
Er zijn twee soorten collectieve identiteit
- Interne collectieve identiteit
- Externe collectieve identiteit
Interne collectieve identiteit is het gezamenlijke zelfbeeld en wij-gevoel
van meerdere mensen samen die zich beschouwen als groep of
gemeenschap. Interne collectieve identiteit uit zich in
saamhorigheidsgevoel of solidariteit.
Bij externe collectieve identiteit gaat het om het beeld dat de samenleving
heeft van een groep en wel het beeld dat ze blijvend kenmerkend voor die
groep vinden. Mensen hebben bepaalde verwachtingen van het gedrag
van anderen met een bepaalde identiteit.
Identiteit wordt gevormd tijdens de opvoeding en is het resultaat van
interactie met andere mensen. De beelden en verwachtingen van iemand
identiteit kunnen ook tot spanningen leiden. Als iemand de spanning voelt
, om te moeten kiezen tussen waar je bij hoort spreken we van een
loyaliteitsconflict.
§1.2 Socialisatie
Socialisatie is het proces van overdracht en verwerving van de cultuur van
de groep en de samenleving waar mensen toe behoren. Socialisatie
bestaat uit twee delen:
- Het proces van overdracht: mensen brengen de cultuur van een
groep of samenleving over aan nieuwkomers
- Het proces van verwerving: in dit deel van het socialisatieproces
maken mensen zich de cultuur van een groep of samenleving eigen.
Mensen nemen de waarden en normen die ergens bij horen over en
internaliseren ze.
Socialisatie is niet altijd positief. Via socialisatie krijgen mensen ook
stereotypen en vooroordelen overgedragen. Dit leidt tot snelle, soms
incorrecte oordelen over andere.
Bij socialisatie maken we onderscheid tussen:
- Primaire socialisatie
- Secundaire socialisatie
- Tertiaire socialisatie
Primaire socialisatie is socialisatie binnen kleinere groepen en
gemeenschappen. Het proces verloopt informeel en vanzelfsprekend
tussen mensen die direct met elkaar verbonden zijn, zoals het gezin en
vrienden.
Secundaire socialisatie vindt in tegenstelling tot primaire socialisatie
plaats in een formele of georganiseerde omgeving, zoals school of op
werk. In deze secundaire groepen nemen de groepsleden de waarden en
normen van de groep over. Binding in secundaire groepen wordt versterkt
door collectieve rituelen, door dit soort rituelen gezamenlijk op vaste
momenten te beleven worden het gemeenschapsgevoel en de
groepsidentiteit versterkt.
Tertiaire socialisatie vindt plaats door anonieme socialisatoren: actoren
met wie mensen niet rechtstreeks een band hebben. Socialisatie vindt dan
ook niet heel herkenbaar plaats maar gebeurt impliciet, vaak zonder dat
het opgemerkt wordt. Bijvoorbeeld door het lezen van een boek of social
media.
Mensen zijn sociale wezens en afhankelijk van de groepen waartoe ze
behoren. Samenleven kun je niet alleen en gedeelde waarden en normen
maken samenleven eenvoudiger. Socialisatie heeft dus verschillende
functies:
- Continuering van een cultuur
- Verandering in een cultuur
- Identificatie van het individu met anderen
- Identiteitsontwikkeling van het individu
- Gedragsregulatie van het individu
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lynngroen2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.