College aantekeningen

Samenvatting/Aantekeningen Hoorcolleges Nationale Politiek I

0 keer verkocht

Instelling
Universiteit Leiden (UL)

Ik heb elk college gevolgd en aantekeningen gemaakt. Alle aantekeningen heb ik samengevoegd in dit document. Voor het leren voor het tentamen heb ik alleen gebruikgemaakt van deze aantekeningen. Hoofdstuk 9 hebben wij niet hoeven lezen en is dus ook niet behandeld in de hoorcolleges.

[Meer zien]

Voorbeeld 2 van de 15 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 24 oktober 2024
Aantal pagina's 15
Geschreven in 2024/2025
Type College aantekeningen
Docent(en) Tom louwerse
Bevat Alle colleges

HC1: Inleiding Nationale Politiek (niet zo belangrijk)
Belangrijke hoogleraren:
- Hans daalder (hoogleraar wetenschap der politiek vanaf 1963)
- Arend lijphart (hoogleraar internationale betrekkingen in Leiden vanaf 1968)
- Peter Mair
- Rudy Andeweg
- Joyce Outshoorn
- Ruud Koole

Nederland als casus, theoretisch/vergelijkend:
1) Pacificatiedemocratie (Consociational democracy)
2) Extreem proportioneel kiesstelsel
3) Bijzondere casus voor coalitietheorieën
4) (Neo) corporatisme: poldermodel
5) Voedingsbodem voor populisme

HC2: Staat, natie, democratie & rechtsstaat
Waterschappen waren eerste politieke organisaties: eerste democratische instellingen
└ Zijn geborgde zetels wel democratisch?
Taalgrens: Vlaams/Nederlands vs. Frans (Romeinse grens: Maas/Rijn, zakte steeds verder)
Religieuze grens: protestants (noorden) vs. katholiek (zuiden), niet zwart-wit
1579: Unie van Utrecht
1648: Vrede van Westfalen: Verdrag van Münster + Vrede van Osnabrück
- Republiek der zeven verenigde Nederlanden (confederatie)
o Landschap Drenthe: geen stemrecht Staten-Generaal
o Generaliteitslanden: onder gezag Staten-Generaal
Franse/Bataafse tijd (1795-1813)
Congres van Wenen (1815) → Koninkrijk Willem I
Splitsing Lage Landen (1830, verdrag 1839) → België
1848: nieuwe ‘liberale’ grondwet van Thorbecke

Staat = grondgebied met verplichte politieke organisatie en geweldsmonopolie
└ Volgens Max Weber
- Territorium, permanente bevolking, interne & externe soevereiniteit
Natie = een gemeenschap van mensen die zich verbonden voelen door gedeelde kenmerken
Anthony Smith: een genaamd volk met gedeelde cultuur, historie, economie & rechten
Benedict Anderson: imagined politieke gemeenschap (komt doordat we samen iets denken)

Buitenlandse invloeden staatsvorming:
- Eenheidsstaat door Frankrijk
- Monarchie door Groot-Brittannië (congres van Wenen)
- Tweekamerstelsel door België (plek voor Belgische adel → 1e kamer)
Constitutionele monarchie = monarchie ingeperkt door constitutie
└ Tegenhanger: absolute monarchie (absoluut = vrijgemaakt)
Parlementaire democratie = vorm van representatieve democratie waarin de regering
legitimiteit ontleent aan het vertrouwen van het parlement
└ Tegenhanger: presidentieel systeem; staatshoofd ontleend legitimiteit aan directe
verkiezing

, Volgens nationalisme dienen ‘natie’ & ‘staat’ samen te vallen
Constitutie = geheel van (on)geschreven regels omtrent fundamentele beginselen van staat
Grondwet = documenten waarin grondrechten/hoofdlijnen staan
Rechtsstaat = grondrechten, legaliteitsbeginsel (rule of law) & machtenscheiding
(territoriaal: multi-levelgovernance & functioneel: trias politica)

Statuut voor Koninkrijk der Nederlanden (1954)
- Regelt verhoudingen tussen 4 landen in koninkrijk
- Grondwet NL & staatsregelingen Aruba, Curaçao & Sint-Maarten zijn ondergeschikt
aan statuut

Hoofdstukken grondwet:
1) Grondrechten
2) Regering
3) Staten-Generaal
4) Raad van State, Algemene Rekenkamer, Nationale Ombudsman en vaste colleges van
advies
5) Wetgeving en bestuur
6) Rechtspraak
7) Provincies, gemeenten, Caribische openbare lichamen, waterschappen en andere
openbare lichamen
8) Herziening van de grondwet

Grondrechten = publieke rechten van burgers
1) Klassieke grondrechten (‘mensenrechten’)
└ Waarborg, onthouding staatsbemoeienis (art. 1 allen in NL gelijk behandeld)
2) Politieke grondrechten (‘burgerrechten’)
└ Waarborg, tevens recht deelname staatsbestuur (art. 4 recht om te stemmen)
3) Sociale grondrechten
└ Taakstellend (art. 21 zorg van overheid)
Nederland heeft toetsingsverbod

Democratie = heerschappij van het volk
Klassieke democratie = directe democratie
└ Volksvergadering Athene & Rousseaus volonté générale (volkswil)
o Volkswil is geen optelsom, niet simpelweg wil van meerderheid
Representatieve democratie = representatieve groep
└ Democratisch elitisme: keuze tussen concurrerende elites (2 kampen?)
└ Polyarchie = pluralistisch democratiemodel met verschillende elites
└ Participatiedemocratie = volwaardige deelname aan democratische processen

Varieties of democracy:
• Electoraal beginsel: machthebbers leggen verantwoording af via periodieke
verkiezingen
• Liberaal beginsel: bescherming van rechten van individuen/minderheden tegen
staatsrepressie & ‘tirannie van meerderheid’
• Participatiebeginsel: directe/actieve participatie van burgers in alle politieke
processen
• Deliberatief beginsel: politieke besluitvorming gebaseerd op respectvolle en op rede
gebaseerde dialoog

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper majjolij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,48. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis

College aantekeningen

Samenvatting/Aantekeningen Hoorcolleges Nationale Politiek I

Document informatie

Onderwerpen

Gekoppeld boek

Meer samenvattingen voor studieboek

Geschreven voor

Verkoper

Voorbeeld van de inhoud