Onderdeel 'gemeente recht' van het vak sociale (on) veiligheid. Studie Integrale Veiligheidskunde 2e jaar op Hogeschool Saxion.
Hoofdstuk 1 t/m 6 samengevat.
Gemeenterecht samenvatting – sociale veiligheid in de
wijk
Hoofdstuk 1 De (Gemeentelijke) Overheid
1.2 De overheid – Algemene kenmerken
1.1.2 De overheid
Openbaar bestuur -> bestaat uit overheidsorganisaties en organisaties en personen
die zelf niet tot de overheid behoren, maar belast zijn met uitvoering van een
bepaalde overheidstaak. -> zelfstandige bestuursorganen behoren ook tot de
overheid.
Art. 134 lid 1 grondwet -> openbare lichamen voor beroep en bedrijf en andere
openbare lichamen ingesteld kunnen worden.
Ook de rechterlijke macht behoord tot de overheid -> Openbaar Ministerie
onderdeel. Overheid niet alleen wetgever -> ook bestuurder, uitvoerder,
rechtspreker en handhaver.
1.2.3 Voor wie is de overheid?
Participatiesamenleving -> burger krijgt meer verantwoordelijkheid, maar deze ook
moet nemen om zelf vorm en inhoud te geven aan zijn eigen welzijn en
woonomgeving en om daarnaast bij te dragen aan de samenleving. -> groter beroep
gedaan op de zelfredzaamheid.
1.2.4 De machtspositie van de overheid
-> overheid kan bij de behartiging van algemene belangen ingrijpen in de rechten
en vrijheden van burgers en ondernemers en kan bij overtredingen sancties
opleggen. -> alleen overheid bevoegdheid, bijzondere machtspositie.
Machtspositie niet onbeperkt -> overheid bij gebruik van bevoegdheden gebonden
aan nationale en internationale rechtsregels en rechtsbeginselen. Naast controle
door volk vertegenwoordigende organen, ook controle door rechter ->
verantwoorden voor gebruik machtspositie.
1.2.5 Overheid en integriteit
-> overheid moet integer zijn. -> integriteit is een maatstaaf voor de kwaliteit van
het functioneren van de overheid.
Om de integriteit van gemeentebestuurders te versterken, stel de Gemeentewet het
opstellen van gedragscodes verplicht.
- Leden van de raad (Art. 15 lid 3 Gemw)
- Wethouders (Art 41c lid 2 Gemw)
- Burgermeester (Art. 69 lid 2 Gemw)
, Vervullen nevenfuncties, regels verboden handelingen, geheime informatie,
aannemen en melden van geschenken, gebruiken gemeentelijke
voorzieningen, declareren.
Wet bevorderen integriteit en functioneren decentraal bestuur:
Betreft gemeente:
- Een verklaring omtrent gedrag voor wethouders
- Versterking positie commissaris van de koning -> mogelijkheid alle
vergadering van het gemeentebestuur bij te wonen en alle documenten in te
zien.
- De bepalingen inzake belangenverstrengeling
- Herverdeling van zetels bij lijstuitputting -> verzekeren gemeenteraad van de
omvang die minimaal benodigd is.
- Bepalingen met betrekking tot geheimhouding.
1.3 De overheid – Bijzondere kenmerken
1.3.2 Gedecentraliseerde eenheidsstaat
Gedecentraliseerd -> organisatie van de overheid bestaat uit meerdere lagen.
Decentrale overheden: provincies, gemeenten en waterschappen. -> tussen de
overheden sprake van hiërarchie. De gemeente en waterschappen staan onder aan
de ladder, daarboven de provincies, en daarboven de centrale overheid.
Hogere overheden toezicht op gemeenten. Dit toezicht nodig om de eenheidsstaat
te waarborgen.
1.3.3 Centrale overheid
Grondwet -> twee belangrijke bestuursorganen:
1. Regering: ministers en de koning (Art. 42 lid 1 Gw)
2. Ministers een bestuursorgaan met eigen bevoegdheden.
Gedeconcentreerde overheidsorganen behoren ook tot de centrale overheid:
gedeconcentreerde overheidsorganen zijn zelfstandig opererende onderdelen van
een ministerie en werken verspreid over Nederland.
1.3.4 Decentrale overheden
Decentrale overheden:
- Art. 123 t/m 136 Gw -> provincies en gemeenten
- Art. 133 Gw -> waterschappen
- Art. 134 Gw -> openbare lichamen voor beroep en bedrijf en andere openbare
lichamen.
Decentralisatie -> overlaten of overdragen van taken en bevoegdheden door hogere
overheden aan lagere overheden.
, Gemeente: verstrekt tal van vergunningen, subsidies, uitkeringen en neemt andere
belangrijke besluiten. Gemeente voert veel landelijke regelingen uit, ook eigen
regelingen zoal de APV.
Territoriale decentralisatie : provincies en gemeenten -> binnen eigen grondgebied
bevoegdheden hebben op het gebied van regelgeving en bestuur ter behartiging
van algemene belangen.
Functionele decentralisatie: behartiging van algemene belangen bepaalde
bevoegdheden, maar waren voor uitoefening niet gebonden aan een bepaald
grondgebied.
Zelfstandige bestuursorganen (ZBO) ook onderdeel van de functionele decentrale
overheden. Bestaan niet uit Grondwet. ZBO voert zelfstandig een bepaalde taak van
de centrale overheid uit -> onder verantwoordelijkheid van de minister -> niet
hiërarchisch boven geschikt aan ZBO dus minister kan geen aanwijzingen geven. ->
alleen doormiddel van wet- en regelgeving gestuurd worden.
ZBO’s gegroeid afgelopen jaren. -> de oplossing voor alle management- en
sturingsproblemen. -> halt toegeroepen -> inwerktreding van de Kaderwet
zelfstandige bestuursorganen, twee belangrijke doelstellingen: harmonisatie en
herstel van het primaat van de politiek.
Hoofdstuk 2 Bevoegdheden
2.3 Wettelijke basis voor bevoegdheden
Bevoegdheden van overheid -> vastgesteld in wettelijke voorschriften. 2
belangrijke:
1. Gemeente wet.
2. Gemeentelijke verordeningen
2.3.2 Gemeentewet
-> belangrijke bron van bevoegdheden. Titel III -> bevoegdheden van het
gemeentebestuur. Onder gemeentebestuur valt: ieder bevoegd orgaan van de
gemeente.
Orgaan: iedere persoon of college dat met een publiekrechtelijke bevoegdheid is
gekleed.
Bevoegdheid tot regeling -> het vaststellen van regels, zoals verordeningen.
Bevoegdheid tot bestuur -> alle andere bevoegdheden zoals: verlening van een
vergunning, verstrekking van uitkeringen en subsidies, handhaven.
Art. 147 lid 1Gemw raad stelt de gemeentelijke verordening vast.
Art 125 Gemw: bevoegdheid voor het college van B&W en de burgemeester om bij
overtredingen bestuursdwang toe te passen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maxineubbink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,89. Je zit daarna nergens aan vast.
