Ontstaan van de hersenstam
Ontstaat uit het onderste deel van het craniale deel van
de neurale buis.
De neurale buis buigt: de cefale buiging aan de
bovenkant vormt de hoek tussen de hersenstam en het
horizontale vlak van de hersenen.
Organisatie van de hersenstam
Van rostaal naar caudaal: thalamus → middenhersenen →
pons → medulla oblongata
Van ventraal naar dorsaal: basis → tegmentum →
tectum (alleen ter hoogte van middenhersenen)
De hersenzenuwen
Er zijn twaalf paar hersenzenuwen.
Ezelsbruggetje: Op Ons Oude Tuin Terras At Frits Verse Groente Van Albert Heijn.
Limbisch systeem
⇒ groep structuren tussen de hersenstam en de hersenschors, ligt als een ring rond de hersenholten.
Betrokken bij emotie, motivatie, genot, langetermijngeheugen en
het emotioneel geheugen.
Hypothalamus (belangrijk onderdeel): vegetatieve functies
(reguleren interne condities lichaam).
Functies hypothalamus: cardiovasculaire regulatie,
lichaamstemperatuur, lichaam water, baarmoedercontracties en
melkejectie, gastro-intestinale stimulatie en voeding stimulatie,
emoties en gedrag.
,Hersenstam (truncus cerebri)
Tussen medulla spinalis en cortex cerebri.
Medulla spinalis gaat eerst over in de medulla oblongata, daarboven ligt de pons.
In truncus cerebri ontspringen de motorische hersenzenuwen.
Daarnaast bevinden zich ook ‘schakel gebieden’ : gebruiken biogene aminen.
Medulla oblongata
Hier kruist de piramidebaan, lateraal bevinden zich de pedunculi met banen van en naar cerebellum.
Pijngevoel
Door mesecephalon loopt het aquaductus cerebri, verbinding tussen de 3e en 4e ventrikel.
Hieromheen ligt het periaqueductale grijs (PAG). → hier liggen morfinereceptoren (kunnen pijn remmen).
Motorische en sensorische gebieden
Mediaal liggen de kernen van motorische hersenzenuwen en lateraal liggen de kernen van sensorische.
Formatio reticularis
Bevindt zich in de hersenstam, functies; behouden van tonus en reguleren van slaap-waakritme.
Substantia nigra en nucleus ruber
In mesencephalon ligt rostaal de substantia nigra, een belangrijk gebied voor het extrapiramidale systeem.
Ook bevindt zich de nucleus ruber, belangrijk gebied voor willekeurige (piramidale) bewegingen.
Hersenstemletsel
Bij letsel op verschillende hoogtes van de pons zullen verschillende
spiergroepen uitvallen met typische klinische beelden.
- Laesie onder medulla oblongata: eerste spinale shock
(hypotonie en areflexie) en vervolgens spasticiteit.
- Laesie tussen vestibulaire kernen en nucleus ruber: strek
reactie van alle extensoren (decerebratie)
- Laesie is hoger gelegen: extensor reactie benen en flexor reactie
armen (decorticatie).
,Hersenzenuwen
Supranucleair probleem: als er probleem is met de corticale besturing van de hersenzenuwkernen.
Anders sprake van een Infra-nucleair probleem.
REUK
Sensoren in neusslijmvlies ontvangen informatie, gaan via nervi olfactorii naar cortex.
VISUELE INFORMATIE
Het onbewuste zicht (zonder nadenken blik op de plaats van belang kunnen richten) verloopt wel via
mesencephalon.
Bij sympathicusactiviteit zijn de pupillen verwijd, bij parasympaticus zijn ze vernauwd.
In slaap of coma zijn de pupillen vernauwd, maar reageren ze wel op lichtinval.
Normaal zijn de pupillen even groot (isocorie), als er schade is treedt anisocorie op.
Hippus pupillae = pupillen
afwisselend groter en kleiner.
Ooglid = nervus oculomotorius (III) heeft als
functie pupilvernauwing, oogbewegingen en
heffen van ooglid via musculus levator
palpebrae.
Oogbewegingen = door zes spieren en drie hersenzenuwen.
Corticale gebieden: hier worden impulsen voor oogbewegingen opgewekt.
Blikcentra in de hersenen: zenden signalen van de cortex naar de motorneuronen die het oog innerveren.
Motorneuronen en craniale zenuwen: innerveren de oogspieren.
- Kijken naar links: impuls vanuit rechter cortex naar linker pontiene blikcentrum en vanuit hier activatie
van de linker nervus VI en rechter nervus III.
- Kijken naar rechts: impuls vanuit linker cortex naar rechter pontiene blikcentrum en vanuit hier activatie
van rechter nervus VI en linker nervus III.
- Kijken naar beneden en boven: besturing vanuit verticale blikcentrum in
mesencephalon.
Bij blikbeperking links is er meestal een stoornis in het rechter frontale
blikcentrum.
Blikbeperking naar boven ontstaat vaak door druk in mesencephalon.
Nystagmus = onvrijwillige, steeds herhalende, ritmische beweging van beide
ogen.
Optokinetische nystagmus = fysiologische nystagmus, treedt op als je vanuit de
trein kijkt om bewegende voorwerpen in beeld te houden.
, Uitval van nervus VI: onvoldoende divergentie van ogen. Leidt tot dubbelzien bij kijken in de verte.
Uitval van nervus III: onvoldoende convergentie van ogen. Leidt tot dubbelzien bij kijken dichtbij.
SMAAK
Voorste ⅔ verloopt via nervus facialis (VII), smaak van achterste ⅓ verloopt via nervus glossopharyngeus (IX).
In cortex wordt smaak verwerkt, en gekoppeld aan limbische systeem.
MIMIEK
Wordt verzorgt door de nervus facialis (VII) met de nucleus in de pons.
Uitval van één piramidebaan zorgt alleen voor uitval van onderste en niet bovenste deel aangezicht.
GEHOOR EN EVENWICHT
Nervus vestibulocochlearis (VIII) en bestaat uit de nervus acusticus (gehoor) en nervus vestibularis
(evenwicht).
ETEN EN DRINKEN
Aansturing komt vanuit de medulla
oblongata en wordt door beide cortex
helften aangestuurd.
Voor onderzoek van de hersenzenuwen; zie
slim deel 1 blz 16.
Onderzoek bij patiënt in coma
Ademhaling en circulatie van de patiënt getest,
vervolgens EMV-score (coma = 1-5-2 of lager).
Eerst gekeken naar reactie op aanwezigheid
onderzoeker, dan kijken op reactie van
aanspreken, dan reactie op pijnprikkels.
→ eerst bij orbitarand, dan nagelbed.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Albertinevb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,00. Je zit daarna nergens aan vast.