Deze samenvatting bevat alle stof van H3 van het boek klassenmanagement. Dit boek is verplicht voor de Pabo en zul je gedurende de hele opleiding nodig hebben. Belangrijke begrippen heb ik dikgedrukt.
K. P&D – H3, Organisatie van de leeromgeving:
organisatorisch handelen
3.1 Beheer van ruimte: inrichting van het klaslokaal
Hoe je klas eruitziet heeft groot belang (inrichting, verzorging, uitrusting) en hoe kinderen erin
kunnen bewegen. Om goed te kunnen leren is het noodzakelijk dat je toegang hebt tot alle
leermiddelen die je op dat moment nodig hebt. En dat deze leermiddelen netjes, geordend en
aantrekkelijk zijn en bij voorkeur uitnodigen tot actief leren. De regels/afspraken moeten op een
positieve manier aandacht krijgen.
3.1.1 Uitgangspunten inrichting klaslokaal
Bij de inrichting van het klaslokaal hebben we drie algemene uitgangspunten geformuleerd:
1. Ordelijkheid en overzichtelijkheid
2. Vertrouwde, huiselijke sfeer
3. Aansluiten op de belevingswereld
Ordelijkheid en overzichtelijkheid
Ordelijkheid en overzichtelijkheid geeft rust aan de kinderen/leraar. Sommige kinderen hebben
moeite met het verwerken van teveel prikkels, waardoor onrust de prestaties verlaagd. Het geeft rust
om alle materialen een vaste plek te geven die goed bereikbaar zijn voor iedereen. Concentreer
(kunst)werkjes van de kinderen op bepaalde plekken in het lokaal en hang deze symmetrisch op. De
instructietafel moet een logische en vaste tafel hebben. Een dagindeling op het bord, regels zichtbaar
en routines duidelijk voor ieder kind geeft rust. Kinderen willen graag leren in een overzichtelijke klas
waarin de regels en routines gevisualiseerd zijn en verwacht gedrag (gedragsroutines) zichtbaar
gemaakt is in de inrichting.
Vertrouwde, huiselijke sfeer
Denk bij huiselijkheid aan een plekje om je te kunnen terugtrekken, waar je even tot rust kunt komen
of kunt nadenken. Denk ook aan planten in je klas (ze zorgen voor rust, sfeer en een goede
luchtkwaliteit). Het verzorgen van dieren zoals goudvissen of wandelende takken doet een beroep op
de zorg voor de natuur en verantwoordelijkheid voor levende wezens. Ook kinderen zelf komen met
ideeën om de klas ‘gezellig’ te maken/houden.
Aansluiting op de belevingswereld
De inrichting van je klas moet aansluiten op de belevingswereld van de leerlingen. Verdiep je in de
interesses van de leeftijdsgroep waar je les aan geeft. Zorg ervoor dat je naast ‘standaard’
leermiddelen, methodes en materialen oog hebt voor wat de kinderen bezighoudt. In de onderbouw
kan dit per seizoen verschillen. In de middenbouw hangt dit vaak samen met de clubjes en sporten
die kinderen beoefenen en in de bovenbouw zie je dat kinderen al echt het nieuws gaan volgen en
een verruimd wereldbeeld hebben. Denk ook aan de video’s die kinderen kijken in hun vrije tijd.
, 3.1.2 Basisregels klasseninrichting
Voor een effectieve inricht van het klaslokaal worden vier basisregels gehanteerd:
1. Alle kinderen zijn goed zichtbaar
2. De kinderen kunnen de leerkracht en het (digi)bord goed zien
3. Er zijn duidelijke looproutes
4. De leermiddelen zijn direct te gebruiken
Let op de kinderen die achter de computer werken, in de leeshoek zitten of aan het knutselen zijn.
denk ook aan de plaats van je bureau, de looproute en dat alle wat je nodig hebt gebruiksklaar ligt
voordat de les begint.
Indeling van de ruimte
In de instructieruimte moet een instructietafel staan en moeten hulpmiddelen en materialen die je
nodig hebt bij de instructie in handbereik zijn. De materiaalruimte is de plaats waar de leermiddelen
liggen. (Thema)hoeken behoren ook tot de materiaalruimte. De loopruimte geef je aan met ruimte
en pijlen, de ruimte tussen de kasten en de stoelen en tussen de stoelen onderling. De kinderen
moeten voldoende ruimte hebben om materialen te kunnen pakken, hun stoel naar achteren te
kunnen verplaatsen, achter elkaar langs te kunnen lopen naar het bord, de kasten en de
instructietafel. In de werkruimte ga je de tafelgroepjes plaatsen. Zorg voor aparte plekken waar
kinderen kunnen samenwerken of juist alleen kunnen werken en een rustige plek die je kunt
gebruiken als ‘time-out’ plek, waar kinderen tot rust kunnen komen.
3.1.3 Groeperen van leerlingen
Het indelen van leerlingen in een werkruimte noemen we het groeperen van leerlingen. Het
belangrijkste onderscheid bestaat uit homogeen versus heterogeen groeperen. Bij homogeen
groeperen zet je kinderen op basis van overeenkomsten bij elkaar (leeftijd, leerniveau). Bij
heterogeen groeperen maak je een indeling waarbij je kinderen bij elkaar zet die verschillen in hun
ontwikkeling (leerniveau, tempo, sekse, temperament, sociale vermogen, concentratievermogen).
Heterogeen groeperen zorgt voor betere prestaties van de kinderen, kinderen kunnen dan van en met
elkaar leren. Andere aspecten waarmee je rekening kunt houden bij het groeperen van leerlingen
zijn:
We hebben het nu over een indeling in tafelgroepjes. Afhankelijk van de soort les en lesactiviteit kun
je de tafels ook in een andere vorm groeperen. Je kunt je lokaal zo inrichten, dat kinderen zowel
zelfstandig kunnen werken als samenwerken. Balans is nodig in enerzijds voorspelbaarheid in de
inrichting en flexibiliteit en verrassingen anderzijds.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper melissa2005ve. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.
