samenvattingen over toonhoogte, toonduur, ritme, maat, toonladder, toonsoort, interval, akkoorden, melodie, compositietechniek, vorm, tempo, dynamiek, uitvoeringspraktijk, ensembles aan de hand van de hoofdstukken uit Intro 1. in detail uitgelegd, beggrippen dikgedrukt voor het gemak.
, 1: Toonhoogte
Een noot is wat je ziet, een toon is wat je hoort. Een noot kan je twee dingen
vertellen: 1 hoe lang die noot duurt
2 hoe hoog die noot is
De noten heten a, b, c, d, e, f, en g. Deze zeven noten heten de stamtonen en het
zijn de witte toetsen van de piano.
Noten worden op een notenbalk geschreven: vijf horizontale lijnen. Als een
noot niet in de lijnen past, gebruik je hulplijntjes.
1.2 sleutels
Een sleutel is een teken op de notenbalk die aangeeft waar een bepaalde noot op
die notenbalk zit. Er zijn drie meest-voorkomende sleutels:
G-sleutel Geeft de noot g boven
de centrale c aan.
Andere naam:
vioolsleutel
Gebruikt voor de
zangstemmen sopraan
en alt + hoger
klinkende
instrumenten als viool
of rechterhand piano.
F-sleutel Geeft de noot f onder
F de centrale c aan.
Andere naam:
bassleutel
Wordt gebruikt voor de
zangstem bas + lager
klinkende
instrumenten als
basgitaar, cello, en
linkerhand piano.
C-sleutel Geeft de noot c aan
C Andere naam:
altsleutel.
Wordt gebruikt voor
niet speciale hoge of
lage instrumenten
zoals de altviool.
, 1.3 voortekens
Naast de zeven stamtonen heb je ook vijf overige tonen, die zijn afgeleid van de
stamtonen. Voor het schrijven van deze noten heb je voortekens nodig.
Kruis Verhoogt een noot.
Naam:
Stamtoon + is =
ais/bis/cis/dis/eis/fis/gis
Mol Verlaagt een noot
Naam:
Stamtoon + mol =
As/bes/ces/des/es/fes/ges
Herstellingsteken Maakt een mol of kruis
ongedaan
Deze voortekens worden op twee manieren gebruikt:
1. Een toevallig voorteken verandert de noot waar hij voor staat maar geldt
steeds voor één maat.
2. Wanneer een voorteken bij de sleutel staat geld dat vaste voorteken (een
kruis of een mol) voor de hele compositie. Vaste voortekens staan altijd in een
vaste volgorde: een kruis is altijd de fis, twee mollen zijn altijd de bes en de es.
Als je een noot verhoogt met een kruis, speel je de zwarte toets rechts van de witte.
Als je een noot verlaagt met een mol, speel je de zwarte toets links van de witte.
Zwarte toetsen hebben dus twee namen: bijvoorbeeld een cis en een des.
Er is ook zoiets als een toonafstand. Tussen alle tonen (tussen zwart en wit dus) zit
½ afstand. Tussen c en d zit daarom dus een afstand van 1. Dit is zo bij alle noten,
behalve tussen e en f: daar zit geen zwarte toon tussen en de afstand is daar dan
ook ½.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper catoooH. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
