Samenvatting
aardrijkskunde samenvatting globalisering de geo (2019/2020)
- Vak
- Aardrijkskunde
- Niveau
- VWO / Gymnasium
samenvatting de Geo globalisering hele boek, vwo, vijfde druk, tweede oplage, 2018
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
7 beoordelingen
Door: stijn29 • 2 weken geleden
Door: nathaliaconception • 10 maanden geleden
Door: Capri • 3 jaar geleden
Door: linaalamarti • 3 jaar geleden
Door: fleur50 • 4 jaar geleden
Goed!
Door: gjrijksen • 4 jaar geleden
Door: soksok • 4 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Aardrijkskunde samenvattingHoofdstuk 1
1 onder andere door de ontwikkeling van de informatie en communicatietechnologie (ICT) is tijd en
afstand bijna geen belemmering, de wereld is een global village. Deze toenemende sociale, economische,
culturele en politieke verbanden tussen de landen noem je globalisering.
Je kan de wereld indelen in regio’s (regionaliseren) met soortgelijke kenmerken. Er kan dan gekeken worden
naar ontwikkelingen in cultuur, politiek, economie en demografie.
Je kan de wereld indelen in cultuurgebieden. Dit is niet zo makkelijk want er zijn
een groot aantal cultuurelementen, de grenzen zijn daarom niet zo scherp maar
gaan meer geleidelijk. De talen in een bepaalde regio kunnen veel verschillen
soms is er dan ook een lingua franca nodig.
Je kan het regio’s verdelen op democratisch gehalte die is gebaseerd op de
democratie-index. Dit is een cijfer van 1-10.
De meest gebruikte indicator voor economische ontwikkeling is het bbp per inwoner of het brp, weergegeven
in koopkrachtpariteit in dollars per inwoners. Soms kunnen de cijfers wel eens onbetrouwbaar zijn vanwege
onafhankelijke statische organisaties, de informele sector, zelfvoorziening en verschil in koopkracht. Het netto-
inkomen wordt ook vaak als indicator gebruikt. Vaak wordt ook de VN-ontwikkelingsindex gebruikt, deze index
neemt ook andere kenmerken mee zoals kennis (alfabetisme of het aantal jaren onderwijs) en de
volksgezondheid (levensverwachting bij geboorte). Een andere indicator is de samenstelling van de
beroepsbevolking (mensen tussen 15 en 65 jaar). Met name het aantal mensen dat in de periferie werkt is
belangrijk. Als je de opbrengst van deze sectoren bekijkt in het bbp, krijg je een beeld van de
arbeidsproductiviteit. De tertiaire sector is namelijk in arme landen vooral hoog door een grote informele
sector.
De bevolkingsspreiding is ongelijkmatig, de bevolkingsdichtheid verschilt erg. In welvarende landen zijn de
steden vooral erg verstedelijkt, je kan dit meten met de verstedelijkingsgraad ook wel urbanisatiegraad. Maar
in de arme macro regio’s ligt het verstedelijkingstempo hoger waardoor de omvang van de totale stedelijke
bevolking hoger is dan bij de rijkere landen. De uitbreiding van de stedelijke gebieden noem je urbanisatie of
verstedelijking, dit druk je uit in de urbanisatiegraad en het urbanisatietempo.
2 Bij de macroregio Europa is er een onduidelijke oostelijke cultuurgrens, sommige zeggen dat het stopt
bij het ijzeren gordijn. Na de koude oorlog lijkt deze grens echter meer oostwaarts te zijn opgeschoven. Handel
en migratie zorgen ervoor dat de grens tussen Europa en Azië onduidelijk is. Het zorgt voor diffusie
(verspreiding) van de Indo-Europese talen. Deze taalfamilie is verspreid over bijna heel Eurazië.
Eind jaren tachtig verminderde de geopolitieke invloed van de Sovjet-Unie, Oost-Europese. Tsjechië Slowakije
en Joegoslavië vielen uit elkaar en er ontstonden allemaal nieuwe landen. Er zijn ook volken die weerstand
bieden tegen natievorming, dit kan leiden tot regionalisme. Als het streven naar een eigen staat werkelijkheid
wordt dan noem je dat separatisme. Er zijn ook economische oorzaken voor het ontstaan van nieuwe landen,
soms zijn de verschillen in inkomen erg hoog, bvb: Catalonië.
Europa kent een lange periode van blokvorming, de eenwording heeft geleid tot het grootste handelsblok, de
EU. Door dit samenwerkingsverband is de globalisering sterk toegenomen. Vooral op economisch gebied
functioneert de EU goed, op politiek gebied willen de landen namelijk hun soevereiniteit niet kwijt.
Europa bevindt zich vooral in de laatste fase van de demografische transitie (vijf fasen:
Fase 1: met een hoog (schommelend) geboortecijfer en een hoog (schommelend) sterftecijfer. Dit
komt door de slechte medisch-hygiënische situatie, besmettelijke ziekten, hongersnoden of oorlog.
Fase 2: met een hoog geboortecijfer en het sterftecijfer daalt. Dit komt door de verbetering van de
gezondheidzorg, drinkwatervoorziening, riolering, huisvesting (zet zich door in fase 3) enz.
, Fase 3: het geboortecijfer neemt af, de gezinsgrootte neemt af door
verstedelijking, dit zorgt namelijk voor de afname van de kerkelijke/sociale
invloed. In de stad kosten kinderen veel geld en is er weinig ruimte voor. De
vruchtbaarheid neemt af (minder kinderen per vrouw). Het sterftecijfer daalt
verder door de vermindering van kindersterfte (zuigelingenzorg).
Fase 4: zowel het geboortecijfer en sterftecijfer ligt laag. De bevolkingsgroei
stagneert, er is een afname van de vruchtbaarheid en jonge vrouwen.
Fase 5: vergrijzing zorgt ervoor dat het sterftecijfer stijgt en het
geboortecijfer laag blijft, het resultaat is een sterfteoverschot.
Je moet bij het kijken van de groei of krimp van de bevolking ook kijken naar de emigratie en immigratie van
een land. De leeftijdsopbouw is ook belangrijk, dit wordt afgebeeld in een bevolkingsdiagram. Hieruit kan je de
demografische druk aflezen (percentage van de niet-actieve bevolking). In Europa is er veel vergrijzing en
neemt deze druk toe.
3 de islamitische wereld omvat Noord-Afrika en het Midden-Oosten, een nauwkeurige begrenzing is
moeilijk. Er wordt vooral Arabisch gesproken, dit komt doordat de verspreiding van de islam hand in hand ging
met de verspreiding van de Arabische taal. Israël wijkt af van deze macro regio ze hebben namelijk een andere
dominerende religie. In de islamitische wereld wonen 565 mensen waarvan 65% Arabieren zijn. De
bevolkingsdichtheid is vooral groot op plekken met beschikbaarheid van drinkwater, bvb bij de Middellandse
zee of rivieren zoals de nijl. De bevolking is jonger dan in Europa, de landen bevinden zich dus nog niet in de
laatste fase.
Kenmerken van de islamitische wereld is dat de bevolking vroeger vooral in stammen was opgedeeld, zelfs nu is
dat nog enigszins te zien dit maakt het moeilijk om als land een eenheid te zijn. De islam valt op te delen in
twee hoofdgroepen: de soennieten (alleen Mohammed profeet + herinterpretatie koran) en de sjiieten (neef
Ali profeet), hiertussen zijn conflicten. Het sjiitische Iran probeert zijn macht uit te breiden door Irak en Syrië te
ondersteunen, het soenitische Saudi-Arabië probeert hetzelfde met Jemen.
In 2010 begonnen protesten in Tunesië die zich verspreidde over de islamitische wereld, er was een grote
ontevredenheid, er werd gestreden naar vrijheid rechtvaardigheid en waardigheid. De armoede was hiervan de
voedingsbodem. In veel landen is er namelijk veel corruptie. Ook de staatkundige indeling die Europa had
gemaakt in Afrika zorgt nu voor problemen, er zijn veel verschillende bevolkingsgroepen die allemaal strijden
om de macht in een land of bevolkingsgroepen die een eigen staat willen stichten zoals de koerden.
Het conflict in Syrië is erg ingewikkeld, de oorlog begon als een burgeroorlog tussen verschillende religieuze en
achtergestelde groeperingen en de regeringsgezinde partijen van president Assad. De koerden wilde later een
autonoom gebied creëren. De rebbelengroepen gingen elkaar bestrijden, de vorming van de IS maakte het nog
moeilijker.
4 in de macroregio Sub-Sahara-Afrika wonen bijna 1 miljard mensen, de natuurlijke bevolkingsgroei is
twee keer zo groot als het gemiddelde. Een groot aantal landen zit in fase 3 van het demografisch
transitiemodel, de bevolking is daarom relatief jong. Er zijn ook veel verschillende etnische groepen,
communicatie is vaak alleen mogelijk met een lingua franca.
In de landen die in de overgangszone zitten met de islamitische wereld is er een groot percentage moslims. In
Midden-Afrika komen meer natuurgodsdiensten voor, daar geloven mensen in de bezieling van bergen, planten
enz. en in de aanbidding van geesten of voorouders. Veel religies zijn ook vermengd met het christendom of de
islam. Religie zorgt op sommige plekken ook voor conflict
Veel landen werden na de koloniale overheersing dictaturen, na de jaren 80 kwam daar verandering in en in
een aantal West-Afrikaanse landen steeg het democratische gehalte. In Afrika is een politieke partij vaak
verbonden aan een etnische groep, de leiders van deze partijen worden niet gekozen maar ze worden op basis
van traditie aangesteld. De partij die de macht heeft kan andere etnische groepen uitsluiten, dit leidt vaak tot
conflict.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marittb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen