1. Wat zijn de kenmerken van verschillende typen juristen en hoe worden ze opgeleid tot
jurist?
Holvast & Ter Voert, 2024
17.2 Opleiding en socialisatie tot jurist
T-shaped lawyer = een jurist die niet alleen over juridische kennis en vaardigheden beschikt,
maar ook over kennis en vaardigheden vanuit andere disciplines.
De transformatie tot jurist bestaat uit de rechtenopleiding, maar er is ook sprake van
socialisatie (vorming tot professionele identiteit) tot jurist. Merton en zijn collega’s definiëren
socialisatie als het proces waarmee nieuwkomers ‘acquire the values and attitudes, the
interests, skills, and knowledge, in short the culture, current in the groups of which they are,
or seek to become a member’.
Het transformatieproces tot jurist verloopt niet voor iedereen op dezelfde wijze. Daarbij
speelt onder andere een rol over welk sociaal kapitaal iemand beschikt. De term sociaal
kapitaal doelt op iemands netwerk van duurzame relaties en de daaraan gerelateerde
hulpbronnen waarover iemand al dan niet beschikt. De transformatie zal daarom over het
algemeen soepeler verlopen voor iemand die van huis uit al enigszins gewend is aan de
omgangsnormen binnen de universiteit en die bijvoorbeeld over de juiste connecties
beschikt om een mooie juridische stageplaats te regelen.
Voor degene die advocaat, notaris, rechter of officier van justitie wil worden, houdt het
leerproces niet op met het afronden van de rechtenstudie. Voor deze beroepen dien je na
het afronden van de universitaire opleiding een beroepsopleiding te volgen.
Beroepsopleidingen worden binnen de literatuur over professies wel gezien als een manier
om controle uit te oefenen op de selectie van nieuwe juristen en om de nieuwkomers verder
te socialiseren.27 Deze opleidingen bestaan uit het volgen van cursussen en daarnaast vooral
veel leren op de werkvloer. De opleider, of in de advocatuur de patroon, vormt daarin een
belangrijk rolmodel. Er bestaat relatief weinig onderzoek naar de juridische
beroepsopleidingen.
Van der Raad bestudeerde het diversiteitsbeleid bij advocatenkantoren op de Zuids en de
Amsterdamse rechtbank. Er lijkt sprake te zijn van een deficit-benadering waarin afwijkingen
van de bestaande kenmerken van de professie worden gezien als tekortkomingen. Een
aanzienlijk deel van het diversiteitsbeleid lijkt gestoeld op het ‘helpen’ van buitenstaanders
om deze ‘tekortkomingen’ te repareren. Deze houding leidt ertoe dat veel van deze
beginnend juristen zich een buitenstaander voelen en het gevoel hebben zich extra te
moeten bewijzen.
, Drie invalshoeken om verschillen in diversiteit binnen beroepsgroepen te verklaren:
1. individuele keuzes en strategieën
de Human Capital theorie = carrières zijn het product van de keuzes van een individu
2. structurele barrières
bureaucratische structuren en processen zijn niet neutraal, maar indirect discriminerend
omdat ze de dominante groep bevoordelen.
3. culturele barrières = bewust of onbewuste discriminatie is een probleem door culturele
barrières of aannames over geslacht en (migratie)afkomst.
17.3 Een overzicht van het juridisch beroepenveld
Rechters en officieren van justitie
Rechters en officieren van justitie worden ook wel de zittende (rechters/raadsheren) en
staande (officieren van justitie/advocaten-generaal) magistratuur genoemd.
Waar rechters belast zijn met de rechtspraak zijn officieren belast met het opsporen en
vervolgen van strafbare feiten.
Bijzonder aan de positie van deze magistraten is dat zij het publiek belang dienen. Het zijn
dan ook rechterlijke ambtenaren. Omdat ze deel uitmaken van de rechterlijke macht
genieten ze bijzondere waarborgen met betrekking tot hun onafhankelijkheid en
onpartijdigheid. Zo zijn rechters benoemd voor het leven en kunnen zij alleen via een
bijzondere procedure worden ontslagen.
De inrichting van de rechterlijke macht is geregeld in de Wet op de Rechterlijke organisatie.
Daarnaast zijn rechters en officieren verenigd in een vakvereniging (de Nederlandse
Vereniging voor Rechtspraak) die hun belangen vertegenwoordigd en advies geeft over
wetsvoorstellen.
Drie typen rollen van de officier van justitie (Van Bunt, 1985):
1) de rol als magistraat die zich in het bijzonder op de rechter oriënteert en in
onafhankelijkheid en naar eer en geweten zijn werk uitvoert
2) de rol als ambtenaar die vooral gericht is op het uitvoeren van beleid en het realiseren van
de doelen daarvan
3) de rol van werker die voornamelijk bezig is met het efficiënt afhandelen van dossiers en
zorgdragen voor acceptatie van de genomen beslissingen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fleuremilie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.