Dit is een biologie samenvatting. Het gaat over Thema 6 Gaswisseling en Uitscheiding. Onderwerpen zoals het ademhalingsstelsel, longventilatie, ademvolume, ademfrequentie, lever, nieren en urinewegen komen hierin voor. Dit is een samenvatting uit het examenjaar 5 havo in 2018/2019.
Biologie Samenvatting Thema 6 Gaswisseling en uitscheiding
1. Het ademhalingsstelsel van de mens
Gaswisseling = de verplaatsing van de gassen zuurstof en koolstofdioxide tussen het
inwendige en uitwendige milieu
Uitscheiding = de afgifte van overtollige en schadelijke stoffen aan het milieu
Ademhalingsstelsel
- Longen
- Luchtwegen
- Opnemen en afgeven van stoffen uit de lucht
Longfunctietest de luchtstroom wordt gemeten die je, na diep inademen, in 1 seconde
kunt uitblazen (peakflow)
Neusholte is bekleed met neusslijmvlies, de buitenste laag cellen daarvan bestaat uit
trilhaarepitheel en daar komen slijmproducerende cellen en trilhaarcellen voor
Inademen door de neus gezonder
- Neusharen houden ingeademde stofdeeltjes tegen stof blijft kleven aan het slijm
op het neusslijmvlies beweging van trilharen brengt slijm naar keelholte het
wordt samen met het speeksel doorgeslikt
- Binnenstromende lucht wordt vochtig gemaakt en door het bloed verwarmt
- Je keurt op vreemde geurtjes
Neusholte is door nauwe openingen verbonden met de bijholten, die zijn ook bekleed met
slijmvlies en dat wordt afgevoerd met via de neusholte
Bij verkoudheid zwelt het neus- en bijholteslijmvlies op en hoopt het slijm zich op
Strottenhoofd zit tussen de keelholte en luchtpijp en daar liggen ook de stembanden
Hoefijzervormige kraakbeenring beschermt de luchtpijp
Luchtpijp vertakt zich in 2 bronchiën, die bevatten kraakbeenringen
Bronchiën vertakken zich in bronchiolen, die bevatten geen kraakbeenringen, maar
spierweefsel
- Samentrekking/ ontspanning vernauwen/ verwijden
- Autonome zenuwstelsel en hormonen (adrenaline)
Bronchiolen vertakken zich in longblaasjes
Binnenwand luchtpijp, bronchiën en bronchiolen bekleed met slijmvlies
1
, Transport van longblaasjes en longhaarvaten via diffusie, door zuurstofspanning tussen
vocht in de longblaasjes en bloedplasma
Door verschil in koolstofdioxide spanning vindt diffusie plaats van het bloedplasma naar het
vocht in de longblaasjes
Geen verschil in stikstofdruk
Zuurstof in bloed wordt gebonden aan hemoglobine (Hb) in de rode bloedcellen
Hemoglobinemolecuul bestaat uit het eiwit globine en 4 heemgroepen me elk een
ijzeratoom. Elk ijzeratoom kan een zuurstofmolecuul te binden ontstaan van
oxyhemoglobine (HbO2). Het is een evenwichtsreactie. Als alle hemoglobine is omgezet in
oxyhemoglobine, is de hemoglobine verzadigd.
Omgeving lage zuurstofspanning omzetting van oxyhemoglobine naar hemoglobine.
Bindingen tussen zuurstofmoleculen en hemoglobine worden verbroken vrijgekomen
zuurstofmoleculen diffunderen via de weefselvloeistof naar de cellen
Hoe lager de zuurstofdruk, hoe meer zuurstofmoleculen er vrijkomen
Deel van het CO2 wordt door het bloedplasma vervoerd en het ander wordt gebonden aan
hemoglobine, in de longhaarvaten laten de CO2-moleculen los van de hemoglobine
2. Longventilatie
Borstholte
- Longen
- Aan de onderkant begrensd door het middenrif
- Zijwanden worden gevormd door de ribben en de binnenste en buitenste
tussenribspieren
Middenrif = een koepelvormige, gespierde plaat
Longen
- Omgeven door vliezen
- Longvlies = ligt tegen de longen aan en is ermee vergroeid
- Borstvlies = is vergroeid met de ribben, binnenste tussenribspieren en het middenrif
In de ruimte tussen longvlies en borstvlies zit een dunne laag vloeistof en geen lucht
longvlies en borstvlies kunnen niet van elkaar af maar wel langs elkaar schuiven
Longweefsel
- Elastisch
- Uitgerekte toestand in de ruimte tussen longvlies en borstvlies is er een druk die
lager is dan de druk van de buitenlucht
Ventilatie = het verversen van de lucht in de longen door te ademen
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimmieheine. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
