Gezond gedrag in de basisschool
Deel 1: Bevordering van gezond en redzaam gedrag
Casus ‘gezonde school’ De Driemaster: (geen leerstof)
Informatie systeem
Deze school heeft beschikking over de volgende informatie:
- gebruikelijke gegevens
- ontwikkeling van het kind
- functioneren van het kind
- gezondheid van het kind
Denk bij deze laatste drie aan lichamelijke ontwikkeling tot nu toe, psychosociale
gedragsaspecten, eventuele gezondheidsproblemen, medicijngebruik, naam van huisarts
enzovoorts. Ook houden ze in het leerlingvolgsysteem bij hoe vaak een kind ziek is, gedrag
van het kind, gezinsgegevens, handelingsplannen, leerresultaten, verslagjes van
gesprekken met ouders en schoolverpleegkundige. Kortom: de ontwikkeling van het kind.
Ook letten ze er bij de school heel erg op hoe het kind in elkaar steekt (gedrag, concentratie,
zelfstandigheid, uithoudingsvermogen etc.).
Ouders aanspreken
Activiteiten en spullen die de school heeft/organiseert
- ontruimingsoefening
- brandblussers
- EHBO doos
- alle leerkrachten EHBO diploma
- hartdefibrillator
- allert op psychosociale terreur (incl. cyberpesten)
- handdoeken worden 2x per dag ververst
- gezonde pauzehap/traktaties
- docenten zijn getraind in het oppikken van signalen die op kindermishandeling
kunnen duiden en spreken daar ouders op aan (ook mbt opvoedkundig of verzorging
opzicht)
Ouders zijn bij deze school aan het verkeerde adres als ze menen hun kind gewoon te
kunnen ‘dumpen’ om vervolgens weer op te halen.
Impact
Structuerele
1.1 Wanneer ben je gezond… of ziek?
Waardoor zijn er zo veel verschillende opvattingen over ziek zijn?
Deze komen voort uit verschillen in kennis en verschillen in opvattingen over de mens, de
natuur en de samenleving. Die verschillen hebben niet alleen te maken met de
ontwikkelingen door de eeuwen heen, zoals de voortgang in de medische kennis, de
,verstedelijking, de toenemende individualisering en veranderende werkomstandigheden.
Want mensen die in dezelfde tijd leven, kunnen heel verschillend over gezond en ziek zijn
denken.
Wat zijn de voor en nadelen van de volgende opvatting?
Wie gezond is, zit lekker in zijn vel, niet alleen lichamelijk maar ook in psychisch en sociaal
opzicht.
Voor:
Gezondheid en ziekte wordt niet beperkt tot lichamelijke aspecten.
Nadeel:
je kunt je goed voelen, maar toch een enge ziekte onder de leden hebben.
Anders:
Er zijn mensen die ziek zijn, maar toch lekker in hun vel zitten. De ene kan een
gezondheidstoestand anders ervaren als de ander.
Gezond zijn en ziek zijn zijn minder tegengestelde begrippen dan vaak wordt gedacht. Ze
vormen eerder de uiteinden van een doorlopende lijn, een continuüm.
1.2 samenspel van factoren
Hoe werd tot 1900 het ‘ziek zijn’ gezien?
gezondheid en ziekte werd in hoofdzaak gezien als het resultaat van de wisselwerking
tussen lichaam en fysische omgeving. (in die tijd waren griep, longontsteking en tuberculose
de belangrijkste doodsoorzaken).
Hoe werd nat 1900 het ‘ziek zijn’ gezien?
Gezondheid en ziekte wordt gezien als het resultaat van een hele reeks factoren die in veel
opzichten ook elkaar ook onderling beïnvloeden. (verkeer, werkdruk,weersomstandigheden,
watervervuiling, gezinsomstandigheden, maatschappelijke positie, emoties)
Wat hebben de genen met het ziek zijn te maken?
uit onderzoek is gebleken dat de kans op het krijgen van bepaalde kwalen en stoornissen,
en de weerstand tegen bepaalde ziekten in belangrijke mate zijn ‘voorgeprogrammeerd’ in
iemands genen. (impulsiviteit, opvliegendheid, lichtgeraaktheid, karaktereigenschappen, het
verdragen van pijn)
1.2.1 Dynamisch proces
Waarom zijn ‘gezond’ en ‘ziek’ dynamische begrippen?
Omdat ons lichaam voortdurend in ontwikkeling is en dat niemand op 2 momenten even
ziek/gezond kan zijn. Er vinden voortdurend chemische (en andere) processen plaats in ons
lichaam die gestuurd worden door informatie van buitenaf → temperatuur, energieverbruik,
activiteit, gevaar etc. Elke verstoring van het altijd labiele evenwicht roept onmiddellijk een
tegenreactie op.
, 1.2.2. maatschappelijk verband
Waarom investeren werkgevers in bedrijfsgeneeskundige diensten en arbomaatregelen?
- Omdat het verplicht is.
- Omdat de omgeving ook plezier/last kan krijgen van het ziek zijn van een medemens.
Waarom zijn ziektekosten- en levensverzekeraars geïnteresseerd in ons welzijn?
Omdat onze eigen narigheid hen geld kan kosten. Daarom is ook vaak op websites van
desbetreffende informatie te vinden over ziektepreventie.
Hoe beslis je of iemand echt ziek is?
Gebruik de 3 verschillende brillen:
- subjectieve gezondheidstoestand: de gezondheidsbeleving van een individu
- objectieve gezondheidstoestand: het oordeel van de medici
- sociale gezondheidstoestand: oordeel van mensen uit je omgeving of de overheid.
Het is mogelijk om gezond en ziek tegelijk te zijn, het ligt er aan door wiens bril je kijkt!
1.2.3. Objectief gezond
Hoe wordt bepaald of je objectief gezond bent?
Dit wordt bepaald door de medici. Ze kijken dan naar wat ‘normaal’ is, aan de hand daarvan
kijken ze of je ‘ziek’ of ‘gezond’ bent. De ‘normale’ waarde halen ze uit de gemiddelden wat
ze hebben verzameld. Dit kan dus nog wel eens verschuiven.
Hst 6 Recht doen aan verschillen (blz86)
6.1.1 Persoonlijke en situationele accenten
Wat is het algemene doel van gezond en redzaam gedrag?
Onderwijs in bevordering van gezond en redzaam gedrag is erop gericht at leerlingen
kennis, inzicht en vaardigheden verwerven ten aanzien van een gezond en redzaam
gedragspatroon dat past bij henzelf en bij de omgeving waarin ze opgroeien.
Wat is hierbij nadrukkelijk aanwezig?
Het persoonlijke en situationele element.
6.1.2 Gegevens verzamelen over verschillen tussen leerlingen.
Van welke 3 punten moet de leerkracht op de hoogte zijn?
- lichamelijk
- psychosociaal
- buitenschoolse wereld
6.1.3 School Informatiesysteem
Wat wordt o.a. allemaal opgeslagen in het schoolinformatiesysteem?
- leerresultaten (leerlingvolgsysteem)
