Biomedisch model van ziekte, ook wel bekend als het diagnose-receptmodel
Biomedisch model: de opvatting dat ziekten en symptomen een achterliggende fysiologische
verklaring hebben.
Biopsychosociaal ziektemodel
Biopsychosociaal: het standpunt dat ziekten en symptomen door een combinatie van
lichamelijke, sociale, culturele en psychologische factoren kunnen worden verklaard.
Dualisme ter discussie: psychosociale modellen van gezondheid en ziekte
Conversiehysterie: als een patiënt last heeft van lichamelijke problemen, zoals het niet
kunnen staan of zien zonder dat er medisch iets mis is met de ledematen, de zintuigen of het
zenuwstelsel.
1.1.2 Gedrag en gezondheid
Incidentie: het aantal nieuwe gevallen van een ziekte dat zich voordoet gedurende een
bepaald tijdsinterval. (niet te verwarren met prevalentie: het aantal vastgestelde gevallen
van een ziekte in een populatie op een bepaald moment).
1.2 Individuele, culturele en leeftijdsgerelateerde perspectieven op gezondheid
1.2.1 Lekentheorieën over gezondheid en ziekte
Toen Krause en Jay de referentiekaders onderzochten waarvan mensen gebruikmaakten als
hen werd gevraagd de eigen gezondheidstoestand te beoordelen, ontdekten ze dat:
- Oudere respondenten vaker melding maakten van gezondheidsproblemen bij het
maken van hun beoordeling, terwijl;
- Jongere respondenten gezondheidsgedrag noemden: gedrag dat iemand vertoont
ongeacht de gezondheidstoestand als middel om de gezondheid te beschermen, te
bevorderen of in stand te houden, bijv. het eten van gezonde voeding.
Sociale representaties van gezondheid
Bennett denkt dat bij de representaties van gezondheid onderscheid wordt gemaakt tussen:
- Gezondheid als ‘zijn’: indien niet ziek, dan gezond;
- Gezondheid als ‘hebben’: gezondheid als een positief bezit of als middel;
, - Gezondheid als ‘doen’: gezondheid als gepresenteerd door lichamelijke fitheid en
functioneren.
De categorieën van gezondheid die bij het onderzoek Health and Lifestyles werden
geïdentificeerd, waren:
- Gezondheid als niet ziek: geen symptomen, geen bezoeken aan de arts, daarom ben
ik gezond.
- Gezondheid als bezitting: ik kom uit een sterke familie; herstel snel na operaties.
- Gezondheid als gedrag: meestal op anderen toegepast en niet op het zelf, bijv. ‘zij
zijn gezond omdat ze voor zichzelf zorgen, sporten enz.’
- Gezondheid als lichamelijke fitheid en vitaliteit: vaker door jongere respondenten
gebruikt en vaak met betrekking tot mannen: mannelijk gezondheidsbegrip is vaker
gekoppeld aan ‘zich fit voelen’, terwijl vrouwen opvattingen hadden van ‘zich
energiek voelen’ en gezondheid meer in de sociale wereld geworteld zagen in de
vorm van levendig zijn en goede relaties met anderen hebben.
- Gezondheid als psychosociaal welzijn: gezondheid gedefinieerd met betrekking tot de
geestestoestand; bijv. in harmonie verkeren, zich trots voelen of van gezelschap
genieten.
- Gezondheid als functie: het idee van gezondheid als het vermogen zijn taken te
verrichten, dat wil zeggen in staat zijn te doen wat je wilt wanneer je dat wilt zonder
op enige wijze te worden belemmerd door een slechte gezondheid of door
lichamelijke beperkingen.
Een ander belangrijk resultaat is dat een subjectieve beoordeling van gezondheid wordt
bereikt via vergelijking met anderen, en op soortgelijke wijze kan iemands opvatting over
wat gezond is, of niet is, worden gevormd.
Definitie van gezondheid van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO):
Een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk, en sociaal welzijn en niet alleen als de
afwezigheid van ziekte of ‘invaliditeit’.
1.2.2 Crossculturele perspectieven op gezondheid
Wat wordt beschouwd als een ‘normale’ gezondheid verschilt per cultuur. Het is bovendien
afhankelijk van het economische, politieke en culturele klimaat van het tijdperk waarin de
betrokkene leeft.
Collectivisme: een culturele filosofie waarbij de nadruk ligt op het individu als deel van een
grotere eenheid en waarbij het accent ligt op handelingen die in sterkere mate door
collectieve dan door individuele behoeften en wensen worden gemotiveerd. Het ‘onderling
afhankelijk zelf’: er wordt veel belang gehecht aan de verbindingen met anderen en het
behoren tot de groep.
Individualisme: een culturele filosofie waarbij de verantwoordelijkheid in handen van het
individu wordt gelegd; derhalve wordt het gedrag vaak gemotiveerd door individuele
behoeften en wensen en niet door de behoeften en wensen van de groep. Het
‘onafhankelijke zelf’: er wordt veel waarde gehecht aan de uniekheid en de autonomie van
het individu.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper meliss. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.