Samenvatting hoofdstuk 7 van het vak Organisatie en Management van de module DriveXchange. Opleiding: Technische Bedrijfskunde Windesheim. Boek: Een praktijkgerichte benadering van Organisatie en Management door Jos Marcus en Nick van Dam.
Een belangrijk facet van besluitvorming is het keuzeproces. In de meeste gevallen zijn
alternatieven aanwezig en is het de taak het beste alternatief te kiezen. Hiervoor is het
beschikbaar hebben van voldoende en relevante informatie van uitermate groot belang.
Besluitvorming is vooral een menselijke activiteit waarbij onderlinge samenwerking en
creativiteit een belangrijke rol spelen.
Het nemen van beslissingen vindt steeds in een complexere context plaats. Deze
complexiteit wordt veroorzaakt door een zevental factoren:
1. Veelsoortigheid van criteria: verschillende partijen zijn betrokken waardoor
regelmatig conflicterende belangen.
2. Interdisciplinaire input: specifieke deskundigheid vanuit verschillende vakgebieden is
nodig om een beslissing te nemen. Uiteindelijk moet hier een balans tussen zijn.
3. Gezamenlijke besluitvorming: nemen van beslissingen zijn geen eenpersoonsacties,
vaak hebben meerdere mensen zeggenschap binnen de organisatie.
4. Risico en onzekerheid: markten veranderen snel, concurrentie onvoorspelbaar.
5. Langetermijngevolgen: beslissingen worden op korte termijn horizon genomen,
maar hebben indirect gevolgen op lange termijn.
6. Waardeoordelen: beslissingen worden genomen door mensen met verschillende
achtergronden, percepties, aspiraties en normen en waarden.
7. Ontastbare zaken: beslissingen worden vaak genomen in een context waarbij alles in
geld is uitgedrukt. Daarnaast moet een organisatie nu rekening houden met
maatschappelijke verantwoordelijkheid, zoals milieu en consumentmoraal.
7.2 Besluitvorming in organisaties
Het karakter van een probleem heeft betrekking op de vraag of het om een routine- of
specifieke probleem gaat.
Routineproblemen, zoals het aannemen van klachten hebben een procedure nodig.
Specifiek probleem, zoals het vaststellen van prijzen hebben een minder gestructureerde
oplossing nodig.
, De mate van voorspelbaarheid van toekomstige gebeurtenissen speelt een grote rol in
besluitvormingssituaties. De mate van voorspelbaarheid kan worden onderscheiden in:
• Volkomen zekerheid: doelstellingen en uitkomsten van alle alternatieven exact
bekend
• Beperkte zekerheid: doelstellingen zijn duidelijk, maar de exacte uitkomst van de
alternatieven is niet bekend
• Beperkte onzekerheid: doelstellingen zijn duidelijk, maar de uitkomsten van de
alternatieven zijn nauwelijks te voorspellen
• Volkomen onzekerheid: onvoorspelbaarheid van de uitkomsten en onduidelijke
doelstellingen
Naast het type voorspelbaarheid kan een organisatie geconfronteerd worden met
verschillende typen problemen:
Goed gestructureerde problemen: eenvoudig, bekend en vastomlijnd.
Worden opgelost door de lagere niveaus in de organisatie door middel van procedures,
regels en/of beleid. Voorbeeld: ziekmeldingsprocedure
Procedure = serie van onderling samenhangende en opeenvolgende stappen om op
probleem te reageren.
Regel = expliciete afspraak wat wel en wat niet kan of wel of niet gedaan wordt.
Beleid = richtlijnen die uitgangspunten geven bij het nemen van besluiten.
Slecht-gestructureerde problemen: complex, nieuw en niet-vastomlijnd.
Worden opgelost door de hogere niveaus in de organisatie. Vb: ontwikkelen nieuw product.
7.3 Rationeel besluitvormingsproces
Rationeel besluitvormingsproces = binnen dit besluitvormingsproces wordt ervan uit gegaan
dat een beslissing voortkomt uit een duidelijke probleemstelling en dat er bewuste keuzes
worden gemaakt na een zorgvuldige afweging van alternatieven. Binnen het proces is sprake
van fasering en systematiek.
Wil de informatie een bijdrage hebben binnen het besluitvormingsproces, dan dient deze
aan een aantal eisen te voldoen:
Informatie moet relevant zijn
Informatie moet betrouwbaar zijn
Men moet tijdig over de informatie
kunnen beschikken
Er moet een afweging plaatsvinden
tussen de kosten en de waarde van de
informatie.
Er moeten eisen worden gesteld aan de
manier waarop de informatie
gepresenteerd wordt; zoals aandacht
voor lay-out, omvang, scheiding hoofd-
en bijzaken en gedetailleerdheid.
Er zijn verschillende fasen in het rationele
besluitvormingsproces
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gvr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
