Organisatie en management
Hoofdstuk 1 Denken over organisatie en management
Organisatiekunde = een interdisciplinaire wetenschap die zich bezighoudt met het
bestuderen van het gedrag van organisaties alsmede de factoren die dit gedrag bepalen en
de wijze waarop organisaties het meest doeltreffend bestuurd kunnen worden.
Definitie van organisatiekunde omvat twee aspecten van het vakgebied:
Descriptief aspect = beschrijving van het gedrag van organisaties, met de motieven
en gevolgen.
Prescriptief aspect = advies over te volgen handelwijze en organisatie-inrichtingen
(voorschrijvend).
Interdisciplinariteit = elementen afkomstig uit andere vakgebieden (bijv. bedrijfseconomie,
marketing) die worden gebruikt voor een nieuwe benadering.
Multidisciplinair = wanneer alle bijdragen uit de verschillende vakgebieden worden
verzameld die nodig zijn voor een onderzoek.
Besturing = het richting geven aan processen binnen een organisatie. (Richting wijst naar
een doel dat vooraf bepaald moet worden. Belangrijk onderwerp van besturing is het
vormgeven en aanpassen van de structuur binnen de organisatie.)
Doeltreffendheid of effectiviteit = de mate waarin de besturing slaagt.
Fundering van ondernemingen is altijd een combinatie geweest van handel tussen
verschillende stammen. Eerste voorbeeld van een ‘handelsroute’ is de:
Zijderoute = een van de oudste handelsroutes die was
opgericht 2 v. Chr., verbond Europa, Midden-Oosten, Azië en
hierdoor de grote Romeinse en Chinese beschavingen.
Eerste internationale handelsondernemingen waren opgericht
en gesubsidieerd door nationale overheden met als doel hun
koloniale handelsbeleid te ondersteunen.
Voorbeelden: Engels Oost-Indische Compagnie, Nederlandse
Oost-Indische Compagnie, Frans West-Indische Compagnie
Bijna 90% van de 500 grootste bedrijven ter wereld zijn
gevestigd in Noord-Amerika, Europa en Japan. Nederland is
het thuisland van elf van de 500 grootste bedrijven
(Voorbeelden: Shell, Ahold, Heineken).
‘’Multinationale onderneming is wanneer een onderneming internationaal werkt.’’
, Scientific Management – Taylor (rond 1900)
Taylor: grondlegger van een meer systematische benadering van bedrijfsvoering.
Hoofdpunten van Scientific Management (Taylorisme) zijn:
- Wetenschappelijke analyse van werkzaamheden en uitvoeren van bewegingsstudies
- Vergaande taakverdeling en training van arbeiders
- Hechte en vriendschappelijke samenwerking tussen leiding en arbeiders
- Bedrijfsleiders verantwoordelijk voor analyseren van en zoeken naar werkmethoden
en het scheppen van arbeidsvoorwaarden
- Juiste man op de juiste plaats door zorgvuldige selectie
- Invoeren van prestatiebeloning met als doel te komen tot lagere productiekosten
Scientific Management = Een systematische, samenhangende bedrijfskundige benadering
voor de wijze waarop de productie georganiseerd zou moeten worden. Een bedrijfsleider
moet een brede visie hebben op zijn taak in de organisatie die bestaat uit plannen,
coördineren, toezicht uitoefenen en het controleren van resultaten.
Human Relations – Mayo (rond 1945)
Mayo bewees met zijn experimenten dat er naast objectieve factoren ook subjectieve
factoren zijn voor het resultaat. Subjectieve factoren zijn aandacht, zekerheid, bij de groep
horen en waardering. Sociale vaardigheden zijn dus voor leidinggevenden zeer belangrijk.
Recente organisatietheorieën vanaf 1980
Henry Mintzberg: organisatieconfiguraties (ideaaltypen, zie hoofdstuk 9)
Ondernemersorganisatie
Machineorganisatie
Professionele organisatie
Divisieorganisatie
Innovatieve organisatie
Zendingsorganisatie
Politieke organisatie
Peter Drucker; invloedrijk managementgoeroe
Kennis als essentiële productiefactor
Kenniswerker bepaalt grotendeels zelf de inhoud van zijn werk
Bestaansrecht van organisaties wordt steeds korter
Michael Porter: professor aan Harvard met belangrijke bijdragen op het gebied van de
omgeving (vijfkrachtenmodel), strategie (concurrentiestrategieën) en organisatieanalyse
(waardeketen)
C.K. Prahalad: globalisering en innovatie
Globalisering vraagt een grotere samenwerking met de klant
Innovatie door eerst te kijken naar de armsten (bodem van de economische
piramide)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gvr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.