Uitgebreide samenvatting uit het boek Klinische Pathologie, 4e druk, Hoofdstuk 14 (H14).
Onderwerpen die behandeld worden zijn:
-vochtbalans / uitscheiding
-urinewegen
-afwijkende vocht- en elektrolytenbalans
De samenvatting gaat in op risicofactoren, verschijnselen, oorzaken, behandeling.
Klinische Pathologie, 4e druk, H14, Vochtbalans/uitscheiding
INLEIDING
• Functie van gezonde nieren: Cruciaal voor het in stand houden van de vocht- en elektrolytenba-
lans. Bij uitdroging beperken ze urineproductie, terwijl ze bij overvulling meer vocht uitscheiden.
• Bij afwijkingen:
o Dehydratie: Verminderde watermassa en elektrolytenafwijkingen.
o Nierfalen: Ophoping van vocht, ureum, kalium (K+), en waterstofionen (H+) leidt tot hy-
pertensie, verwardheid, hartritmestoornissen en acidose.
• Belangrijk om te begrijpen: Samenstelling van lichaamsvloeistoffen en relevante aandoeningen
zoals dehydratie, nierfalen, urineweginfecties en nierstenen.
14.1 Vochtbalans/uitscheiding
14.1.1 Compartimenten en samenstelling
Watergehalte in het lichaam
• Leeftijdsafhankelijk:
o Pasgeborenen: 80% water.
o Ouderen: <50% water.
o Slanke volwassenen: 60% water.
• Bij obesitas: Lager waterpercentage door hoger vetgehalte.
Verdeling van lichaamswater
1. Intracellulair (40% van lichaamsgewicht):
o Twee derde van het lichaamswater.
2. Extracellulair (20% van lichaamsgewicht):
o Interstitium/weefselvloeistof: 15%.
o Plasma: 4%.
o Overig (liquor, oogvocht): 1%.
Transport door membranen
• Capillaire wanden:
o Doorlaatbaar voor kleine moleculen zoals water, glucose en ionen.
o Niet doorlaatbaar voor grote moleculen zoals albumine en stollingsfactoren.
o Colloïde osmotische kracht: Houdt vocht in de bloedbaan.
1
,Klinische Pathologie, 4e druk, H14, Vochtbalans/uitscheiding
• Celmembranen:
o Doorlaatbaar voor water.
o Ionentransport via actieve pompjes (zoals Na+ en K+ pompen).
Elektrolytenbalans
• Intracellulair:
o Hoog kalium (K+).
o Laag natrium (Na+).
o Hyperkaliëmie kan ontstaan door hemolyse.
• Extracellulair:
o Hoog natrium.
o Kleinere rol voor kalium in prikkelgeleiding.
Regulatie van osmolariteit
• Hypothalamus: Reguleert osmolariteit door waterinname en ADH (antidiuretisch hormoon):
o Bij hoge osmolariteit: Meer dorst, verhoogde waterretentie in nieren.
o Bij lage osmolariteit: Minder dorst, verhoogde uitscheiding van water.
. Filtratie: Vanuit de glomeruli naar het kapsel van Bowman.
. Terugresorptie: In de tubuli, lis van Henle en verzamelbuizen.
. Actieve excretie: Hoofdzakelijk in de distale tubulus.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper blversteegt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,92. Je zit daarna nergens aan vast.
