Samenvatting
Biologie samenvatting VWO 6 (Biologie voor jou) thema: transport
Biologie samenvatting VWO 6 (Biologie voor jou) thema: transport
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Biologie samenvatting H2Transport
Paragraaf 2.1: aangeboren hartafwijking
Vóór de geboorte bevindt zich tussen de linker- en rechterboezem (atrium) een opening,
het ovale venster (foramen ovale). Het bloed stroomt dan vrijelijk van linker- naar
rechter atrium. Door de linker kamer (ventrikel) wordt dit vervolgens door de aorta
geduwd. Daarnaast is er bij een ongeborene een verbinding tussen longslagader en aorta
(ductus arteriosis; ductus Botalli). Zo komt ook bloed uit de rechterkamer in de aorta
terecht.
Na de geboorte ademt de baby. Hierdoor vullen de longen zich met lucht en neemt de
weerstand van de longhaarvaten af. Hierdoor stroomt het bloed gemakkelijker van de
rechterkamer naar de longen. Tegelijkertijd stijgt de bloeddruk in de linkerboezem door
aanvoer van bloed vanuit de longen. Hierdoor sluit de klep van het foramen ovale en
vormt deze de harttussenwand. Spieren in de ductus arteriosis trekken zich samen,
waardoor deze nauwer wordt. De ductus arteriosis verdwijnt zo. Ook resten van de
navelstrengslagader en -aders verschrompelen en verdwijnen.
De hierboven beschreven veranderingen gaan niet altijd goed.
Kleine (enkelcellige) organismen gebruiken diffusie om hun cellen van stoffen te voorzien.
Grotere dieren hebben een bloedsomloop nodig. De kracht wordt geleverd door het hart,
dat het bloed door de bloedvaten pompt. Ook kan het bloed warmte die vrijkomt bij
dissimilatie verdelen. Bloed zorgt voor een homogeen (gelijkwaardig) en constant intern
milieu.
Geleedpotigen hebben een open circulatiesysteem (geen bloedvaten) en een buisvormig
hart. Regenwormen hebben een buisvormig hart met meerdere hulpharten. Inktvissen
hebben naast een gewoon hart, ook twee kieuwharten. Regenwormen en inktvissen
hebben een gesloten circulatiesysteem (bloed en lichaamsvocht zijn gescheiden). In een
open systeem kan transport effectiever op grote afstanden plaatsvinden.
Bij vissen stroomt het bloed van het hart eerst naar de kieuwen en daarna naar de rest van
het lichaam. Vissen hebben een enkelvoudige bloedstroom (per omloop stroomt het
bloed maar één keer door het hart). Het bloed stroomt vanuit de organen naar de boezem.
Van de boezem wordt het naar de kamer gepompt, waarna het naar de kieuwen wordt
gepompt.
Bij zoogdieren en vogels pompt de rechter harthelft bloed naar de longen (kleine
bloedsomloop). De linkerharthelft pompt het bloed naar de rest van het lichaam (grote
bloedsomloop). Per omloop komt het bloed twee keer door het hart (dubbele
bloedsomloop). Dubbele bloedsomloop zorgt voor een grotere bloeddruk.
, Een veelvoorkomend aangeboren afwijking is VSD (ventrikelseptumdefect), waarbij er
een opening bestaat tussen de twee kamers. VSD resulteert in een mengsel van
zuurstofarm en -rijk bloed in de longslagader.
Amfibieën hebben een hart met 2 boezems en 1 kamer. Reptielen hebben een VDS hart
(wel twee kamers, maar ze zijn niet volledig van elkaar gescheiden).
Paragraaf 2.2: het hart
Op het hart lopen kransslagaders (vertakkingen aorta) en kransaders. In slagaderen
stroomt het bloed van het hart af. Door aderen stroomt the bloed richting het hart.
Kransaders voeren CO2 en andere afvalstoffen af. Kransslagaders voorzien het hart van
zuurstof. De linker- en rechterharthelft worden gescheiden door de harttussenwand.
Iedere harthelft bestaat uit één boezem en één kamer.
Bloed komt aan in het hart via de bovenste en onderste holle ader, die uitmonden in de
rechterboezem. De boezem pompt het bloed dan naar de rechterkamer, die het op zijn
beurt weer pompt via de longslagader, naar de longen. Het bloed uit de longen stroomt
dan naar de linkerboezem via de longaders. De linkerboezem pompt het zuurstofrijke
bloed naar de linkerkamer, die het vervolgens naar het hele lichaam pompt, via de aorta.
Boezems en kamers zijn gescheiden door hartkleppen. Aan het begin van de longslagader
en aorta zitten halvemaanvormige kleppen.
Het hart is omgeven door een vlies, het hartzakje (pericardium). Tussen het hart en
pericardium zit een klein laagje vloeistof.
Het hart klopt in 3 fasen:
- De samentrekking (systole) van de boezems. In de kamers vindt ontspanning
(diastole) plaats.
- De systole van de kamers. Door de opgebouwde druk in de kamers sluiten de
hartkleppen zich en kan bloed niet terugstromen naar de boezems. De kleppen zijn
met pezen verbonden aan de hartwand. Dit voorkomt dat de kleppen de boezems
inslaan bij systole van de kamers. Als de druk in de kamers groter is dan in de
slagaderen, openen de halvemaanvormige kleppen en stroomt bloed de
longslagader en aorta in.
- De hartpauze (diastole van boezems en kamers). De halvemaanvormige kleppen
zijn gesloten.
Tijdens de systole van de kamers, sluiten de hartkleppen tussen boezem en kamer. Dit is te
horen als een doffe toon. Als de halvemaanvormige kleppen sluiten is dit te horen als een
heldere toon. Per hartslag hoor je dus 2 tonen met een stethoscoop.
In de wand van de rechterboezem ligt de sinusknoop. Vanuit de sinusknoop ontstaan
impulsen die naar de spieren van de boezems gaan. Tussen de rechterboezem en
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pietervandendries. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77988 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen