Uitgebreide samenvatting uit het boek Klinische Pathologie, 4e druk, Hoofdstuk 2 (H2).
Onderwerpen die behandeld worden zijn:
-cellen
-dna
-eiwitten
-celdeling
-huid- bind- spier en zenuwweefsel
Klinische Pathologie, 4e druk, H2, Cytologie / histologie
INLEIDING
• Cytologie en histologie
o Cytologie: Bestudeert losse cellen, bijvoorbeeld afkomstig uit uitstrijkjes of
lichaamsvocht.
o Histologie: Onderzoekt weefsels, meestal afkomstig van biopsieën.
• Belang van cellen en weefsels
o Cellen zijn de kleinste levende eenheden in het lichaam en kunnen zich in een geschikt
milieu vermenigvuldigen.
o Functies van cellen:
▪ Opname van zuurstof, brandstoffen en bouwstoffen.
▪ Afscheiding van afvalstoffen zoals kooldioxide en ammoniak.
▪ Handhaving van intracellulaire concentraties.
o Celkernen (met uitzondering van geslachtscellen) bevatten dezelfde genetische
informatie, verdeeld over 23 paar chromosomen.
o Verschillen tussen cellen ontstaan door selectief gebruik van hetzelfde DNA.
• Differentiatie en weefsels
o Door differentiatie ontstaan verschillende soorten cellen die samen weefsels vormen.
o Weefsels vormen organen met gezamenlijke functies.
o Cytologische en histologische kennis is een basis voor hoofdstukken over
ziekteoorzaken, afweer/ontsteking en tumorleer.
CELLEN EN ORGANELLEN
• Opbouw van cellen
o Cellen bestaan uit een nucleus (celkern) en cytoplasma, omgeven door membranen
(vettige vliezen).
o De celkern bevat DNA met de genetische code voor eiwitten zoals enzymen, hormonen
en hemoglobine.
o Het cytoplasma (celgel) bevindt zich buiten de kernmembraan maar binnen de
celmembraan en bevat organellen.
• Functies van organellen
o Mitochondriën
▪ Leveren energie door voedingsstoffen en zuurstof om te zetten in kooldioxide en
water (verbranding).
▪ Bevinden zich in grote aantallen in hartspierweefsel om energie te leveren voor
het rondpompen van bloed.
1
, Klinische Pathologie, 4e druk, H2, Cytologie / histologie
o Endoplasmatisch reticulum (ER)
▪ Het korrelig/ruw ER bevat ribosomen die aminozuren koppelen tot eiwitten.
▪ In levercellen is dit nodig voor de aanmaak van bloedeiwitten.
o Golgi-complex (Golgi-apparaat)
▪ Verwerkt en slaat producten van het ER op.
▪ In kliercellen is dit complex uitgebreid om hormonen te bewerken en te
bewaren.
o Lysosomen
▪ Bevatten agressieve enzymen die micro-organismen kunnen afbreken.
▪ Spelen een belangrijke rol in afweercellen.
DNA
• Structuur van DNA
o Menselijke cellen, met uitzondering van eicellen en zaadcellen, zijn diploïd:
▪ Twee sets genen, een van de moeder en een van de vader.
▪ 23 chromosomenparen (46 chromosomen in totaal), waarvan:
▪ 22 paar autosomen (bij beide geslachten gelijk).
▪ 1 paar geslachtschromosomen: XX bij meisjes, XY bij jongens.
o Chromosomen bevatten genetische informatie:
▪ Het Y-chromosoom zorgt voor de vorming van testosteron en mannelijke
kenmerken.
▪ Het X-chromosoom bevat genen die onder andere belangrijk zijn voor
stollingseiwitten en spiervezels.
EIWITTEN
o Voorbeelden: albumine, hemoglobine, immunoglobulinen, collageen, insuline en
enzymen.
o Bestaan uit een keten van aminozuren waarvan de volgorde bepalend is voor vorm en
functie.
o Enzymen (een type eiwit) sturen chemische reacties aan in alle weefsels.
EIWITSYNTHESE
o DNA-structuur
▪ Bestaat uit een gedraaide ladder met basenparen:
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper blversteegt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,09. Je zit daarna nergens aan vast.