100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
College aantekeningen Criminaliteit en veiligheidsbeleid (JUR-2PFRRGL) Het veiligheidscomplex €6,36
In winkelwagen

College aantekeningen

College aantekeningen Criminaliteit en veiligheidsbeleid (JUR-2PFRRGL) Het veiligheidscomplex

 1 keer bekeken  0 keer verkocht

Aantekeningen van alle colleges

Voorbeeld 4 van de 55  pagina's

  • 4 januari 2025
  • 55
  • 2024/2025
  • College aantekeningen
  • Dr. y.l.l. feys en prof. dr. m.j. van meeteren
  • Alle colleges
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (3)
avatar-seller
bernsmaud
Aantekeningen hoorcolleges
criminaliteit en veiligheidsbeleid
Hoorcollege 1
Doel van het vak:
1. Aanpak van onveiligheid en veranderingen daarin
2. Fundamentele vragen die dit oproept;
3. Kennismaken met criminologie en empirisch onderzoek

Private actoren: ze zijn niet voor iedereen beschikbaar. Je moet er vaak voor betalen. Dit in
tegenstelling tot de publieke factoren.

Drie verschillende vragen die centraal staan in de colleges:
I. Beschrijvende vragen: welke veranderingen treden open; Waaruit bestaan deze;
Wie wordt erdoor getroffen; wat voor effecten brengen ze teweeg?
II. Verklarende vragen: waarom treden veranderingen op; waarom worden
bepaalde groepen getroffen; waarom ontstaan door veranderingenbepaalde
effecten?
III. Normatieve vragen: hoe zijn veranderingen te beoordelen; Ze zien binnen
criminologie op de effectiviteit. Niet kijken naar de wenselijkheid, maar naar de
effectiviteit.

Onveiligheid als maatschappelijk probleem
Drie concepten van onveiligheid. Het verwijst naar:
 Feitelijke gevaren: bijvoorbeeld geweld of iemand die jou zou willen aanvallen.
Feitelijke gevaren die kunnen optreden in de reële wereld
 Risico’s en bedreigingen: kleine gedragingen die we stellen. Bijvoorbeeld de deur of
fiets op slot doen. Veel risico’s probeer je op voorhand uit te sluiten door er bepaalde
maatregelen aan te linken
 Onveiligheidsgevoelens en angst: bijvoorbeeld vrouwen die in het donker niet alleen
naar huis willen fietsen

Er is geen enkele definitie die het concept volledig beschrijven.
Onderscheid maken tussen twee benaderingen:
 Negatieve definitie: onveiligheid heeft betrekking op situaties waarin gevaren en/of
bedreigingen voor de mens bestaan of worden verwacht en waarin het niveau en de
aard van bescherming nu of in de naaste toekomst onvoldoende zijn of als
onvoldoende worden ervaren
 Positieve definitie: onveiligheid verwijst naar het buiten gevaar zijn, naar een gering
risico dat een mens of groep mensen iets ernstigs overkomt
Hoe je met de begrippen omgaat, geeft een indicatie hoe men zich voelt

Type (on)veiligheid
 Fysieke onveiligheid: dingen die in de fysieke wereld gebeuren waar we weinig vat
op hebben

,  Sociale maatschappelijk onveiligheid die gecreëerd wordt door burgers en mensen
o Objectieve onveiligheid: onveiligheid die daadwerkelijk hebben plaatsgevonden. Het
gaat over de daadwerkelijke cijfers
o Subjectieve onveiligheid: hoe voelen mensen zich? Voelen zij zich veilig?
 Interne onveiligheid: dingen die plaatsvinden op het Nederlandse grondgebied.
Voorheen was de politie bevoegd
 Externe onveiligheid: extraterritoriale veiligheid. Dingen die internationaal spelen
waar voorheen het leger bevoegd was
Dit onderscheid is laatste jaren steeds vager geworden. Veel delicten hebben een
internationaal karakter gekregen.




(On)veiligheid als maatschappelijk probleem
Achtergronden die meespelen:
- Er is meer aandacht voor risico’s die er kunnen zijn, waardoor we
voorzorgsmaatregelen treffen om de risico’s te vermijden of beperken
- Overheid steeds meer geconfronteerd met eisen/vragen burgers om veiligheid
Aan de ene kant moet de overheid ons een veiliger gevoel te geven, maar ook de objectieve
veiligheid verbeteren
- Daling criminaliteit leidt niet automatisch tot minder onveiligheidsgevoelens
- Aanpak onveiligheid leidt niet altijd tot meer veiligheidsgevoelens
Niet alle maatregelen die de overheid treft, zorgt niet voor de effectiviteit dat we ons veiliger
voelen
- Angst zelf oorzaak van (objectieve) onveiligheid (stereotypen)
Burgers hebben angst voor bepaalde zaken en gaan dus eigen onveiligheid creëren.
Daardoor ontstaan stereotypen. Door mensen in bepaalde hokjes te duwen, voelen zich
meer uitgesloten door de maatschappij waardoor zij zich gaan handelen naar die
stereotypen.

Er wordt meer van de overheid verwacht om aan de onveiligheid te werken. Er is kritiek
opgekomen. Men vindt dat de overheid bezighoudt met flutdelicten (1), die niet helpen om
veiligheid te creëren. Bijvoorbeeld strafbaarstelling van hondenpoep op straat. Het kan
leiden tot willekeur (2), want er zijn burgers die andere bezorgdheden hebben, waar niet aan
gewerkt wordt. Welke feiten en dus burgers kies je wel en welke niet? Willekeur wat de
overheid gaat doen met de onveiligheidsgevoelens van verschillende burgers. Ook ontstaat
er angstmanagement (3). Onveiligheid als begrip wordt een vaag begrip (4). Er hebben veel
concepten te maken met de onveiligheid, dus als overheid onduidelijk waar ze mee bezig
zouden moeten houden.

,Als er veel aandacht is voor risico’s gaat de overheid meer camera’s ophangen, waardoor er
meer toezicht en ingrijpen zijn op privéleven. Breuk van privacy is dus ook een kritiekpunt
(5).

Het mysterie van de verdwenen criminaliteit
De objectieve onveiligheid is gedaald. We zitten op hetzelfde als in 1980. Waar komt de
misdaadgolf vanaf 1980 vandaan? Waarom steeg de criminaliteit?
 Veel veelplegers waren drugsgebruikers
 Toename welvaart naar de WOII en dus meer gelegenheid
Er was meer de besteden en mensen gingen vaker op de vakantie, waardoor er meer
mogelijkheden waren om te stelen. Vermogensdelicten gingen daardoor snel omhoog
 Sociale ongelijkheid (onderklasse)
Opkomst welvaart zorgde voor een bepaalde mate van sociale ongelijkheid. Mensen konden
niet voorzien in eigen levensbehoefte. Tegenwoordig hebben we een bepaalde onderklasse
die wel willen voldoen aan bepaalde standaarden, maar niet uit zichzelf daaraan kunnen
voldoen en dus om het gevoel van uitsluiting tegen te gaan, gaan ze stelen
 Ethos van de marktsamenleving (hebzucht)
Mensen willen bepaalde luxeproducten hebben en willen aan de standaarden voldoen en
gaan om die redenen stelen.
 Globalisering
Internationale drugsmarkten staan de op de stoep. De grenzen binnen de EU zijn open
waardoor het makkelijker wordt om te handelen.
 Haperende handhaving
Er is een handhavingstekort. Onvoldoende middelen en mensen om alle typen onveiligheid
op te sporen en te bestrijden. Er moet keuzes worden gemaakt tussen delicten.
 Individualisering en afnemend gezag
De gelovigen van vroeger accepteerde het gezag van de politie. Tegenwoordig gaan mensen
zelf uitzoeken wat goed en slecht is, en politie moet zichzelf gaan bewijzen. Het gezag voor
politie is dus veel minder, mede omdat veel minder mensen gelovig zijn.

Waarom daalde criminaliteit?
I. Preventiemaatregelen
Doordat we meer bewust zijn geworden van risico’s en meer producten willen beschermen
zijn we meer preventiemaatregelen gaan treffen.
II. Vergrijzing
Er was een dusdanig grote groep jongeren, die in de leeftijd bevond waar de meeste
criminaliteit plaatsvond (16-25 jaar), waardoor het criminaliteitscijfer in die periode ook
sterk steeg. Naarmate zij ouder werden, gingen ze minder criminaliteit plegen, waardoor het
cijfer daalt en door vergrijzing verschuiven de daadwerkelijk cijfers.
III. Veranderingen drugsgebruik
Vroeger gebruikte veel veelplegers drugs. Naarmate tijd vorderde zijn er minder
drugsgebruikers en veelplegers gekomen.

Daling onveiligheidsgevoel sinds 2005
Het onveiligheidsgevoel is beter geworden door de jaren heen. Er is een kleine daling.
Mensen voelen zich over het algemeen onveiliger in het algemeen dan in de eigen buurt.
Mensen voelen zich minder onveilig op plekken waar groepen jongeren rondhangen. Het

, minst bij eigen huis. Jongeren mensen voelen zich vaker onveilig dan oudere mensen.
Jongere mensen doen meer dingen die meer risico’s met zich meebrengen. De manier
waarop men zich hun leven vormgegeven bepaald de mate waarin men bloot wordt gesteld
aan risico’s en zich dus ook onveilig voelen.

Subjectieve onveiligheid: drie vormen
1. Angst en onveiligheidsgevoelens t.a.v. concrete situaties: bijvoorbeeld door eigen
ervaringen
2. Algemeen besef van risico’s (aanpassing van gedrag): meer bewust van risico’s die er
zijn en ons gedrag wordt daarop aangepast
3. Overtuiging dat veiligheid groot en ernstig maatschappelijk probleem is (algemeen
idee): niet zozeer bang voor specifieke situaties of actief bezig met bepaalde risico’s,
maar gewoonweg bewust van een onveiliger maatschappij in het algemeen. Dit komt
bijvoorbeeld door de krantenartikelen of televisieprogramma’s die verschijnen.

Leven wij in een high crime society?
High crime society: maatschappij waar criminaliteit zo groot probleem is waardoor de
samenleving zich daarnaar gaan aanpassen. Het antwoord
- Criminaliteitscijfers zijn gedaald sinds 2002, lang nog hoog geweest, maar inmiddels
naar niveau 1980. Het is beter geworden dan een aantal jaren geleden maar altijd
slechter dan tientallen jaren geleden. Het hangt ook af waarmee je de cijfers
vergelijkt. Of je veel of weinig criminaliteit is blijft een persoonlijk waardeoordeel
- Algemeen risicobesef is groter en we passen ons gedrag daarop aan. Criminaliteit is
meer een normaal sociaal feit geworden. We leven meer in een high crime society
dan vroeger op basis van dit argument
- Algemeen versus concrete situaties. Burgers willen dat er meer en strenger bestraft
wordt. Dat verandert als het betrekking heeft op jezelf. Als het gaat om mensen uit je
eigen omgeving, is het minder erg. Er zijn dus verschillen tussen algemene en
concrete situaties

Objectieve versus subjectieve veiligheid
Er is een bepaalde discrepantie tussen deze
twee concepten, zowel op maatschappelijk
en individueel niveau.
Criminaliteitscijfers zijn wel degelijk
gedaald, maar subjectief voelen mensen dit
niet zo aan. Dit is de discrepantie op
maatschappelijk niveau, wat de
reassurance gap heet.
Op individueel niveau is het paradox of fear. Mensen die aan meeste risico’s worden
blootgesteld (hoge objectiviteit) voelen zich het minst onveilig (lage subjectiviteit). Mensen
die veel vermijden zijn op objectief niveau veiliger, maar op subjectief voelen zij zich niet zo.

Wat wil de burgers van de overheid en politie?
1. Er worden hoge verwachtingen en eisen gesteld voor de overheid. Burgers willen een
garantie op veiligheid en dus een harde aanpak, tenzij het gaat om eigen concrete
situaties.

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bernsmaud. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,36. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 51683 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,36
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd