Dit document omvat alle aantekeningen van alle colleges van de module 'Onderneming en overheid'. Tevens bevat het de inhoud van een kennisclip uit week 3 dat gaat over het vrij verkeer van goederen (meer kennisclips waren er niet).
ONDERNEMING EN
OVERHEID
College-aantekeningen en kennisclip
Onderwerpen, o.a.:
- doelstellingen EU;
- vrij verkeer van goederen;
- verdragsuitzonderingen;
- rule of reason;
- belemmering van vrij verkeer van goederen;
- staatssteun;
- subsidie;
- witwassen;
etc.
Merle van Roest
Vierdejaarsstudent HBO-Rechten
,Week 1 – college
De Financial Intelligence Unit Nederland (FIU-Nederland) is op basis van de Wet ter
voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) het centrale meldpunt, waar
diverse meldingsplichtige instellingen ongebruikelijke transacties dienen te melden. De FIU
analyseert ongebruikelijke transacties die een mogelijke link hebben met witwassen of
financiering van terrorisme. De FIU scheidt ongebruikelijke transacties van verdachte
transacties.
De bank is een poortwachter.
Welke ontwikkelingen bepalen de positie van de onderneming t.o.v. de overheid?
De ondernemers vormen de ‘markt’.
Bij publiekrecht heeft de overheid de touwtjes in handen. Bij privaatrecht gaat het om burgers
onderling en burgers en bedrijven.
Wat is privatisering? De overheid zet een stapje terug. De overheid brengt de taken terug
naar de markt. Ondernemers mogen het met elkaar gaan regelen door met elkaar te gaan
concurreren.
Een ander woord voor concurrentie is mededinging.
Sociale verzorgingsstaat
Nachtwakerstaat Participatiesamenleving
Nachtwakerstaat = de overheid bemoeit zich zo min mogelijk met de burgers. De
zelfredzaamheid was heel hoog. Burgers moesten het zelf regelen of met elkaar.
Sociale verzorgingsstaat = de overheid trekt steeds meer taken naar zich toe. Het is de
verzorging van de wieg tot het graf. In een verzorgingsstaat zorgt de overheid voor welvaart
en welzijn voor alle burgers in de samenleving. De overheid deed alles voor de burger. Er
was weinig ruimte voor marktpartijen.
Participatiesamenleving = de overheid zegt: ‘’probeer het eerst zelf op te lossen’’.
Dit is zodat mensen gemotiveerd blijven om voor zichzelf en elkaar te zorgen.
Macro-ontwikkelingen
Liberaliseren = we moeten de markt vrijmaken, iedereen moet kunnen meedoen;
Privatisering/marktwerking (interne markt);
1
, Publiek- private samenwerking (PPS) voorbeeld is ProRail
Waar ‘ontmoet’ de onderneming de overheid?
Overheidstoezicht en handhaving;
Vergunningen;
Contracteren met de overheid;
Subsidies;
Staatssteun;
Overheidsdeelnemingen de overheid zegt: ‘’we gaan de markt
liberaliseren/vrijgeven, maar op bepaalde punten willen we de vinger in de pap
houden’’.
o overheden behartigen hun publieke taken niet alleen via het publiekrecht,
maar ook via het privaatrecht. Overheden hebben deelnemingen in
stichtingen, vennootschappen en verenigingen;
o complex t.a.v. toepasselijkheid Wob, bestuursrechtelijke rechtsmiddelen,
uitkeringsrechten;
o voorbeelden: Schiphol, energiemaatschappijen en de haven van Rotterdam.
Doelstellingen Europese Unie
Art. 3 VEU:
Lid 2: creëert een ruimte van vrijheid, veiligheid en recht
Lid 3: brengt een interne markt tot stand
Lid 4: stelt een Economische en monetaire unie in
Wat houdt de interne markt in? Art. 26 VwEU: een ruimte zonder binnengrenzen waarin het
vrije verkeer is gewaarborgd. Het vrij verkeer van:
- goederen;
- personen;
- diensten;
- kapitaal.
Als je de grenzen opendoet, dan loop je het risico dat er criminaliteit ontstaat.
Verdrag van Münster gaat over grensoverschrijdende politieachtervolgingen.
Week 2 – college
Artikel 3 VEU:
Lid 2: Creëert een ruimte van vrijheid, veiligheid en recht.
Lid 3: Brengt een interne markt tot stand.
Lid 4: Stelt een Economische en monetaire unie in.
Wie hebben de VEU en de VWEU gemaakt?
De vertegenwoordigers van de lidstaten van de EU.
De lidstaten gaven aan dat zij een nieuwe organisatie (de EU) in het leven wilden roepen. De
EU is supranationaal. De lidstaten hebben gezegd: ‘’als het gaat om wetgeving, bestuur en
rechtspraak gaan we kleine stukjes van onze bevoegdheden afknippen en weggeven aan de
EU’’.
Interne markt art. 26 VWEU. Het is een ruimte zonder binnengrenzen met daarbinnen vrij
verkeer van goederen, personen, diensten en kapitaal.
Na het einde van WO II lieten de landen het recht van co-existentie los.
2
, Co-existentie = landen die over en weer zeiden: ‘’we zijn allemaal soeverein en we
respecteren elkaars recht op bestaan’’.
In plaats van co-existentie werd gekozen voor coöperatie = de landen wilden gaan
samenwerken en de samenwerking moest leiden tot economische ontwikkeling. De
samenwerking kan ook nadeel hebben. vb. we zijn in Nederland goed in het maken van kaas
en we staan goed op de markt. Een Griekse onderneming in kaas kan daar nadeel van
ondervinden.
Zou het zo kunnen zijn dat de competitieve markt waarin we onze spulletjes verkopen ook
een keerzijde kan hebben en dat bepaalde staten in zwaar weer komen? Ja.
Zouden dit soort landen met maatregelen kunnen komen om het voor buitenlandse
toetreders moeilijk te maken om eigen producten te beschermen? Ja. Je krijgt dan
verschillende ‘’grensjes’’ en blijft er geen interne markt meer over. Lidstaten spraken af: ‘’we
willen een ruimte zonder binnengrenzen en we moeten nadenken over trucjes die we uit
kunnen halen om de interne markt te beïnvloeden en daar alvast wat voor bedenken om te
verbieden’’.
Discriminatieverbod art. 18 VWEU = elke discriminatie o.g.v. nationaliteit is verboden.
Discriminatie = gelijke gevallen ongelijk behandelen (denk aan art. 1 Gw). We mogen niet
zeggen dat mensen alleen in het onderwijs mogen werken die de Nederlandse nationaliteit
hebben of dat alleen kaas mag worden verkocht die in NL is geproduceerd. Dan krijg je
afzonderlijke marktjes. Landen kunnen met nationale maatregelen komen.
Er zijn twee manieren van discriminatie d.m.v. een nationale maatregel:
maatregel met onderscheid (mmo) (directe discriminatie) = discriminatie naar
nationaliteit;
o vb. maatregel met onderscheid Nederlandse overheid zegt: ‘’alleen kaas
die in NL is gemaakt, mag in NL worden verkocht’’. Wat zeg je dan over kaas
uit andere lidstaten? Je sluit je eigen markt volledig af. Dit is niet in lijn met het
vrij verkeer.
maatregel zonder onderscheid (mzo) (indirecte discriminatie) = maatregel maakt
geen onderscheid naar nationaliteit, maar heeft alsnog een discriminerend effect.
o vb. maatregel zonder onderscheid: ‘’alle kaas uit alle lidstaten van de EU is
van harte welkom in NL, maar wel volgens het procedé (manier van werken)
zoals wij die voorschrijven’’. We komen met een Nederlandse maatregel over
hoe kaas gemaakt moet worden en met welke ingrediënten. Ze maken bijv. in
Griekenland op een andere manier kaas dan in NL dus indirect discrimineer
je.
Hoe kunnen we een maatregel met onderscheid formuleren als we alleen een Nederlander
willen aannemen? ‘’we zoeken iemand met de Nederlandse nationaliteit’’.
Hoe kunnen we een maatregel zonder onderscheid formuleren als we alleen een
Nederlander willen aannemen? ‘’iedereen uit alle lidstaten is welkom, maar je moet
beschikken over een Nederlands diploma’’.
Art. 28 VWEU t/m art. 44 VWEU (het vrije verkeer van goederen)
Maar vanaf art. 45 VWEU gaat het ook weer over vrije verkeer van goederen... Hoe kan dat?
De onderhandelaars namens de lidstaten waren zo ermee bezig dat ze hier straal overheen
hebben gekeken, ze hebben goederen opgeschreven terwijl het gaat over personen.
Dus uitgangspunt is: ‘’geen vieze vuile trucjes’’, maar het vrij verkeer van goederen moet
soms wijken voor een zwaarderwegend belang. Soms kun je als lidstaat vrij verkeer opzij
zetten en dan ga je rechtpraten wat krom is. Er zijn...
Uitzonderingen op verboden van het vrij verkeer op basis van...
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper merlevr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,00. Je zit daarna nergens aan vast.
