Hoofdstuk 4 – het is toch niet mijn verantwoordelijkheid
Noodhulp: bij dit soort hulpverlening staan situaties van directe, urgente en extreme nood centraal
Ontwikkelingshulp: hierbij is geen onmiddellijke nood, maar wil structurele en langdurige armoede
aanpakken. Bij ontwikkelingshulp gaat het om het aanbrengen, of het versterken van instituties die
armoede moeten tegen gaan.
Dit hoofdstuk gaat specifiek over twee vragen:
1. Wie is verantwoordelijk?
2. Wie moet helpen?
Verantwoordelijkheid
In de mondiale rechtvaardigheid komen we vooral 2 vormen tegen van verantwoordelijkheid:
Resultaatsverantwoordelijkheid (outcome responsability): is de verantwoordelijkheid die
mensen dragen voor de negatieve of positieve resultaten van hun eigen handelen
Herstellendeverantwoordelijkheid (remedial responsability): is het gevolg van een
negatieve stand van zaken die rechtgezet of herstelt moet worden. Het gaat om de
verantwoordelijkheid die we hebben om anderen bij te staan wanneer ze in nood verkeren
of gewoon hulp nodig hebben
Singers barmhartige Samaritaan
Barmhartige Samaritaan > altruïsme = gedrag of levenshouding waarbij je mensen helpt zonder
eigenbelang.
Altruïsme op emotioneel gebied bestaat niet
> gekoppeld aan egoïsme
Altruïsme op zakelijk gebied kan wel
> je kan belangen loos iets voor iemand doen
Voor Singer is de herstellendeverantwoordelijkheid veel belangrijker dan de
resultaatsverantwoordelijkheid. De plicht tot herstel volgt niet zo zeer uit de rechtvaardigheidsplicht,
maar uit plicht van medemenselijkheid.
Utilitarisme: gaat er vanuit dat een handeling moreel juist is als er meer mensen profijt van hebben
dan minder mensen
Bij de keuze die je maakt wil je juist dat meer mensen er gelukkig van worden dan minder mensen.
Singer vindt het niet belangrijk wie resultaatsverantwoordelijk is. Van belang is dat mensen niet
onnodig sterven of lijden dat iemand helpt.
David Miller: het is een kwestie van respect om bij mensen met beide perspectieven rekening te
houden.
Wie in een land ingrijpt om de sociaaleconomische en politieke ontwikkeling te stimuleren, moet dat
niet doen op basis van waarden en overtuigingen die de hulpbehoevenden zelf niet delen. We
moeten ons in hun waarden en overtuigingen te verdiepen.
1
, Mondiale rechtvaardigheid H4+5
Libertarisme: wij zijn niet verantwoordelijk
Libertaristen: gaan uit van een mensbeeld waarin de individuele vrijheid en verantwoordelijkheid
centraal staan. Hij moet de vrijheid hebben om zijn eigen leven in te richten, zolang hij anderen maar
niet schaadt. In alle gevallen is hij verantwoordelijk voor de keuzes die hij zelf maakt.
Robert Nozick: hij vergelijkt een dergelijke herverdeling van de welvaart zelfs met een vorm van
dwangarbeid.
Belasting op inkomen uit arbeid staat op één lijn met dwangarbeid. Het afpakken van de inkomsten is
net zoals het afpakken van werk omwille van een ander.
Ayn Rand: gaat verder dan Nozick. Hij vindt dat hij totaal geen verplichtingen heeft aan zijn
medemens. Behalve de verplichting aan zichzelf, aan materiële voorwerpen en aan al het bestaan:
rationaliteit
‘Laten sterven’ is iets anders dan ‘doden’
Als mensen weigeren om geld aan Unicef te geven en daardoor anderen komen te overlijden, zijn
deze weigeraars niet de veroorzakers van dit noodlottige einde.
Philippa Foot: doden is iets anders dan iemand laten sterven
Negatieve en positieve plichten
Negatieve plichten: verplichten je om iets niet te doen
je mag iemand niet belemmeren in zijn geloofsovertuiging
Positieve plichten: verplichten je om iets wel te doen
het krijgen van scholing etc.
Pogge: de mondiale orde
Thomas Pogge: burgers en regeringen van welvarende landen dragen weldegelijk een
resultaatsverantwoordelijkheid en daardoor ook herstellendeverantwoordelijkheid. Volgens Pogge is
het ‘verklarend nationalisme’ onjuist. Wie wil weten wat de oorzaak van wereldarmoede is, moet
niet naar ‘nationale’ verklaringen zoeken, maar kijken naar wat hij de mondiale orde noemt. Burgers
en regeringen van welvarende landen zijn (mede) verantwoordelijk voor het in stand houden van een
economische orde die het probleem van wereldarmoede voortbrengt.
Volgens Pogge hoeven we niet direct te weten of er een positieve plicht bestaat om mensen in nood
te helpen, zoals Singer volhoudt. Net zoals bij de Libertaristen staat bij Pogge de negatieve plicht
centraal en niet de positieve plicht om het welzijn van anderen te bevorderen. Anders dan de
Libertaristen en Singer meent Pogge dat er een plicht bestaat om het probleem van wereldarmoede
aan te pakken.
Het lot van de rijken is verbonden met dat van de armen:
Voor de burgers van welvarende landen geldt dat zij nog dagelijks profiteren van de ongelijke
uitgangspositie die het gevolg is van de geschiedenis. De uitgangsposities van landen zijn
verschillende op grond van een historisch onrecht.
Zowel de ontwikkelde als ontwikkelingslanen zijn afhankelijk van dezelfde natuurlijke
rijkdommen om hun economie te laten draaien en welvaart te creëren.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mpbp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,29. Je zit daarna nergens aan vast.