Seksualiteit in de Samenleving – HC – UU 2024
Seksualiteit in de
Samenleving
Samenvatting hoorcolleges en ondersteunende
materialen
UU 2024
, Seksualiteit in de Samenleving – HC – UU 2024
Table of Contents
HC 1: Perspectieven op seks en seksuele fysiologie............................3
HC 2: Wie is er bang voor gender?...................................................10
HC 3: Queer, poly, ace? Seksuele en relatiediversiteit........................14
HC 4: Reproductieve gezondheid. Anticonceptie, abortus en
onbedoelde zwangerschap..............................................................29
HC 5: Seksuele gezondheid en soa/hiv-preventie..............................37
HC 6: Seksuele autonomie en consent..............................................41
HC 7: Commerciële seks..................................................................47
Summaries of papers (ChatGPT generated):.....................................51
Week 1:.................................................................................................52
Week 2..................................................................................................57
Week 3..................................................................................................61
Week 4..................................................................................................66
Extended Summary of the Chapter: "Anticonceptie en abortus" (Van der Vlugt et al., 2025)
............................................................................................................................................. 66
Extended Summary of the Article: "Critiquing the Unintended Pregnancy Framework"........68
Week 5..................................................................................................71
Extended Summary of the Article: "Sexually Transmitted Infection Prevention Behaviours:
Health Impact, Prevalence, Correlates, and Interventions"...................................................71
Extended Summary of the Article: "Integrating Sexual Pleasure for Quality and Inclusive
Comprehensive Sexuality Education"...................................................................................74
Week 7..................................................................................................80
Summary of the Article: "Prostitution and Sex Work Policies"...............................................81
Summary of the Article: “Duizenden slachtoffers van seksuele uitbuiting: Feit of Frame?”. .83
, Seksualiteit in de Samenleving – HC – UU 2024
HC 1: Perspectieven op
seks en seksuele
fysiologie
College 1a: perspectieven op seks(ualiteit)
2. Safe space, brave space?
Safe spaces
- Ontstaan in LGBTQ en
vrouwenbeweging
- Letterlijke ruimte om veilig te zijn, vrij te
zijn van vooroordelen, conflicten en
kritiek
- Hier in dit vak gaan we juist wel de ‘hot
topics’ opzoeken en oefenen met het
bespreken van gevoelige onderwerpen
Grondregels brave space
- Acceptatie: accepteer verschillen in
perspectief
- Erkennen van je intenties en je
impact
- Challenge by choice: optie om uit (en weer in) een uitdagende conversatie te
stappen
- Respect: interacties zijn respectvol en respect voor elkaar als persoon
- Niet aanvallen: elkaar niet aanvallen, maar een ander perspectief inbrengen
mag altijd
3. Positionaliteit en intersectionaliteit
Positionaliteit
- Wortels in de sociale en culturele antropologie
- Standpunttheorie: wie ik ben en waar ik vandaan kom, bepaalt wat ik weet over
de wereld wat mijn overtuigingen zijn en wat ik zie
- Contexttheorie: relatieve sociale, culturele en politieke locatie tot een ander in
een specifieke context, sterk gerelateerd aan iemands sociale identiteit,
standpunt en culturele praktijken
- Mijn sociale identiteiten/locatie en achtergronden kunnen zorgen voor impliciete
vooroordelen/vlekken
Intersectionaliteit
- De manier waarop aspecten van sociale identiteit (zoals gender, seksualiteit,
sociale klasse) interacteren en zo de dagelijkse ervaringen vormen en kleuren
(Crenshaw)
- Een manier om na te denken over ongelijkheid tussen en binnen sociale groepen
(en dit bloot te leggen)
- En over lagen van uitsluiting en machtsverschillen
, Seksualiteit in de Samenleving – HC – UU 2024
4. Belangrijke perspectieven en theorieën op seks(usaliteit)
- Voor 1900: seksualiteit werd gezien als iets wat goed of slecht was.
Heteroseksuele coïtus binnen huwelijk was het einddoel
- 1900-1940: medisch en gezondheidsperspectief, geboorte seksuologie
- 1945-1960: biologie, sociologie, antropologie, psychologie, Kinsey – seksueel
gedrag in al haar variaties, homoseksuelen als ‘schaal’, Money – introduceerde
gender en genderrollen
- 1960-1974: seksuele revolutie, tweede feministische golf, Master’s en Johnson –
seksuele respons cyclus, seksuologische gedragstherapie
- 1974-nu: sociaal-constructionisme, essentialisme, biopsychosociale denkkader
Sociaal-constructionisme
- William Simon & John Gagnon (sociologen)
o Seksueel gedrag is sociaal bepaald rolgedrag (=aangeleerd)
o Cultureel bepaalde scripts, normen, belemmeren de vrijheid om hier uiting
aan te geven
- Michel Foucault (filosoof)
o Macht bepaalt welke discoursen over seksualiteit dominant zijn en hoe
deze gedrag reguleren
o Seks was niet volledig te onderdrukt, maar wel geheim/ zondig
- Susan Brownmiller (journalist/ schrijver)
o Feministische benadering van seksualiteit: sociale machtsstructuren
zorgen voor ongelijkheid in de socialisatie m/v
o Verkrachting is sociale strategie om vrouwen te onderdrukken
- Shere Hite (psycholoog)
o Vrouwelijke seksualiteit, ‘coital imperative’, orgasmekloof
Kennis en realiteit worden gevormd door sociale interacties, taal/discours, en culturele
en maatschappelijke contexten
Ontologie: De werkelijkheid is niet objectief en vast, maar sociaal geconstrueerd en
afhankelijk van de betekenis die we er aan toekennen in een culturele context
Epistemologie: Postmodernisme: Kennis wordt niet objectief ontdekt, maar is
relatief en afhankelijk van perspectieven
Toegepast op seksualiteit
Maatschappelijke regulering en sociale interacties bepalen
- wat de norm is in Seksualiteit
- wat de betekenis is van Seksualiteit
- de mate waarin mannen en vrouwen het recht hebben hun seksualiteit vorm te
geven
Feministische poststructuralisme
- Verwant aan sociaal constructionisme maar voornamelijk gericht op gender en
macht
- Verzet zich tegen essentialistische verklaringen van gender en seksualiteit
- Er is geen ‘natuurlijke of veranderlijke’ essentie van de man of vrouw
Essentialisme
De opvatting dat dingen (identiteit, eigenschappen, categorieen) een inwendige
essentie of natuurlijke aard hebben die onafhankelijk is van interpretatie of context
