Deze samenvatting bestaat uit zowel alle stof uit de boeken als de verplichte literatuur die extra was. Het is een uitgebreide en overzichtelijke samenvatting. Deze is gemaakt in het tweede jaar van de bachelor Psychologie aan de VU, dit was in het jaar 2024/2025.
College 1 – philosophy of mind & substance dualism
Het centrale doel van de filosofie van de geest is om te..
- Definiëren wat de geest is
- Definiëren wie we zien als soort met een geest (dieren, baby’s etc.)
- Definiëren wat individuele mentale staten zijn (emoties etc.)
- Definiëren welke eigenschappen een mentale staat kan hebben
- Bestuderen van de interne structuren van de geest
- Doorgronden van de mogelijkheid om de geest in wetenschappelijke termen te verklaren
1-
Het mind-body problem;
We hebben een geest, en we hebben een lichaam. Beide hebben eigenschappen die de ander niet
heeft.
- Hoe verhouden mentale verschijnselen (zoals gedachten en gevoelens) zich tot fysieke
processen in het brein en lichaam.
Veel gegeven antwoorden op de vraag:
o Er is niets anders dan lichaam/hersenen (fysiek)
o Er is niets naast de geest
o Lichaam en geest bestaan parallel
o Lichaam en geest interacteren
Waarom is dit relevant voor psychologie?
Bestudeert psychologie de fysieke wereld?
Is psychologie een natuurwetenschap?
2- (verschillende theorieën over mind-body problem)
Substantie dualisme – idee dat lichaam en geest twee verschillende substanties die onafhankelijk
van elkaar bestaan. ze zouden kunnen bestaan zonder de ander. Ze interacteren oorzakelijk op
elkaar.
Basis van veel geloven en religies
Je hebt
o Je geest/ziel: mentale processen zoals denken
o Je lichaam/brein: sensorische en motorische processen
De geschiedenis van substantie dualisme
- René Descartes (1596-1650) is de vader ervan (franse filosofoo)
- Zijn boek: Meditationes de prima philosophia (1641)
, Argumenten voor substantie dualisme Problemen
Leibniz law: the identity of indiscernibles Ruimtelijke locatie
Als x=y, dan hebben x en y dezelfde eigenschappen - Identity theory
Als x dus niet y is, dan hebben ze niet dezelfde Rationaliteit en intentionaliteit
eigenschappen - AI, die kan dit ook,
Geest en lichaam hebben niet dezelfde eigenschappen dus maar heeft geen geest
geest is niet het lichaam Fenomenale kwaliteit
- Hard problem van
Hebben geest en lichaam andere eigenschappen? chalmers
- Ruimtelijke locatie (descartes)
Lichaam en brein hebben ruimtelijke locatie, Intensional fallacy
geest niet = wat ik denk over iets is niet
- Rationaliteit (descartes) perse een eigenschap van dat
Mentale entiteiten zijn rationeel, ze kunnen ding. We kunnen niet
redeneren. En lichaam niet. aannemen dat de kennis van
- Intenties (Brentano) iemand over een object gelijk is
Mentale staten kunnen ergens over zijn, hebben aan het object zelf.
intentie. Lichaam niet. Idee dat lichaam en geest apart
- Fenomenale kwaliteit (Chalmers) zijn is een ontologie (studie van
Mentale staten kunnen een subjectieve kant wat echt bestaat), en descartes
hebben, dus zijn fenomenaal. Lichaam niet argumenten baseren zich op
epistemologie (dingen die we
weten)
Doubting argument (descartes)
Bestaan van de geest kan niet in twijfel worden gebracht,
die van lichaam wel.
Alles in twijfel brengen wat we verwachten zodat we een
goede basis voor onze wetenschap bouwen
Onze kennis over fysieke dingen is feilbaar (men kan fout
zijn met hun overtuigingen), op het moment dat we kennis
opdoen over fysieke dingen door onze organen
We kunnen betwijfelen of we een materialistisch
lichaam hebben
Echter, we kunnen niet fouten maken in onze kennis
over de geest en het bestaan ervan
Ik kan niet betwijfelen dat ik besta in mentale zin
Dus:
Welke uitdagingen krijgt het substantie dualisme?
1. The Interaction problem: de interactie is gebaseerd op speculatie
Hoe kan iets ruimtelijks interacteren met iets niet ruimtelijks
2. Dualistische alternatieven
- Stellen bestaan van god voor
- Stellen dat alles is bepaald voor je, geen vrije wil dus.
o Parallelisme
, = lichaam en geest zijn andere substanties die niet met elkaar interacteren
God is de meest voorkomende oorzaak van beide causaliteiten
o Occasionalisme
= lichaam en geest zijn verschillende substanties die niet direct met elkaar
interacteren
God medieert continu tussen beide
Alternatief naast substantie dualisme: (doen het niet beter)
Substantie monisme
= alles is gemaakt van dezelfde substantie
- Idealisme; alles dat bestaat is geest (of geest afhankelijk)
- Materialisme; alles dat bestaat is relevant
Materialisme / fysicalisme (vorm van substantie monisme)
= Alles is fysiek; alles wat bestaat is gevormd uit fysieke onderdelen
o Fysicalisme
- Er zijn geen mentale substanties
- De geest is onderdeel van de natuurlijke wereld
- De geest kan beschreven worden in wetenschappelijke termen
Maar? Hoe verklaren we eigenschappen van de geest (zoals bewustzijn) die
we niet in de fysieke wereld kunnen vinden
Reductief fysicalisme/materialisme ; alles wat bestaat kan verklaard worden door interactie
tussen fysieke onderdelen, er zijn alleen fysieke onderdelen in de wereld
Non-reductief fysicalisme/materialisme ; hoewel mentale toestanden worden veroorzaakt
door en afhankelijk zijn van fysieke processen in de hersenen, kunnen ze niet gereduceerd
worden tot die fysieke processen
3 soorten
1. Non-reductieve materialism
a. Property dualism
2. Reductief materialism
a. Identity theory
b. Functionalism
c. Computionalisme
3. Eliminatieve materialism
College 2 – property dualism & consciousness
1-
, Eerste uitdaging is om het bewustzijn te definiëren
Verschillende soorten van bewustzijn?
- Creature consciousness
o Sentience (bewustzijn)
o Wakker zijn
o zelfbewustzijn
- State consciousness
o Transitieve bewustzijn
o Bewustzijn van je mentale staat
o Phenomenal consciousness (fenomenaal bewustzijn)
o Access consciousness
Wat is fenomenaal bewustzijn?
- Subjectieve kant van een ervaring
- Er iets hoe het is om een bepaalde ervaring te hebben
Qualia ; het kwalitatieve aspect van bewustzijn
(bijv. visuele ervaring, proeven, ruiken, pijn)
Qualia zijn over algemeen bekend moeilijk te beschrijven behalve door hulp van andere
fenomenale bewuste ervaringeb
Uitgangspunten
1- Qualia zijn alleen subjectief toegankelijk (alleen jij weet hoe jouw pijn voelt)
2- Qualia hebben een erg specifiek ervaringskarakter (pijn is hele specifieke ervaring)
3- Qualia hebben min of meer aangeduide temporele grenzen, afhankelijk van de grenzen
van de bewuste episode (als pijn over is, is qualia ook over)
Wat is acces consciousness (toegankelijk bewustzijn)?
- Klaar zijn voor de controle over actie, spraak en verdere gedachten. Info die beschikbaar is
voor gebruik in cognitieve processen.
‘’ vandaag zal het weer erg lekker worden’’ “”rood ligt zien en bewust worden dat je moet
stoppen’’
= een bewuste gedachte dat niet veel lijkt op fenomenaal bewustzijn
= we lijken iets anders te bedoelen als we zeggen dat deze gedachte bewust is
Een gedachte is
a. Direct toegankelijk om je acties deels te bepalen
b. Direct toegankelijk als input voor je spraak
c. Toegankelijk als input voor verdere gedachten
Acces en fenomenaal bewustzijn beschrijven dus een andere manier van bewust zijn
o Kunnen we het een zonder het ander hebben?
Acces zonder phenomenal (overtuigingen, denkende computers)
Phenomenal zonder acces (dromen, tikkende klok in je hoofd horen)
Easy problem of consciousness = deze kunnen worden verklaard door cognitieve wetenschap ->
acces consciousness
Hard problem of consciousness = idee dat wetenschappers nooit zullen kunnen verklaren waarom
mensen bij sommige neurologische processen bewuste ervaringen hebben en bij sommige niet ->
fenomenaal bewustzijn
We kunnen bewustzijn niet volledig verklaren met fysieke eigenschappen:
Drie argumenten hiervoor
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bgroothof. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,36. Je zit daarna nergens aan vast.
