Samenvatting
Samenvatting filosofische psychologie jaar 24/25 aantekeningen artikelen en hoorcolleges
filosofische psychologie jaar 24/25 aantekeningen artikelen en hoorcolleges.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 34 pagina's
Voorbeeld 4 van de 34 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
AantekeningenMandik Chapter 1
Hoorcollege 1
Mind-body problem: de geest heeft kenmerken die het lichaam niet heeft, en vice versa.
Voorbeelden:
• Sommige mentale toestanden zijn bewust en hebben een bepaalde fenomenale
kwaliteit (bijv. pijn en jeuk)
• Sommige mentale toestanden hebben intentionaliteit, d.w.z. ze gaan over iets (bijv. ik
geloof dat er een tafel voor me staat)
Substance dualisme:
- René Descartes
- Houdt in dat de geest een niet-fysieke entiteit is, die onafhankelijk bestaat van het
lichaam, dat een fysieke entiteit is.
- Je mind is een compleet ander ding dan je fysieke lichaam.
- Probleem: interactie tussen geest en lichaam. (Interactieprobleem)
o Geest en lichaam kunnen elkaar beïnvloeden.
o Een gedachte (geest) kan leiden tot een fysieke handeling (lichaam), en een
fysieke gebeurtenis (zoals het zien van een object), kan leiden tot een mentale
ervaring (bewustzijn van het object).
o Monisme stelt dat er slechts één substantie bestaat.
Argumenten voor Substance Dualisme:
- Leibniz’ law: The identity of indiscernibles
o Als X=Y, X en Y hebben zelfde properties.
o Als X≠Y, dan hebben ze niet dezelfde properties.
o Mind en Body hebben verschillende properties, dus Mind ≠ Body.
Doubting argument: Omdat Descartes kan twijfelen aan het bestaan van zijn lichaam, maar
niet aan het bestaan van zijn denkende zelf, concludeert Descartes dat de geest (het denkende
zelf) en het lichaam (de fysieke substantie) verschillende soorten substanties zijn.
Method of Radical Doubt:
o Om tot zekerheid te komen moet je eerst alles in twijfel trekken.
o Zintuigelijke ervaringen
o Dromen
o Bestaan van een misleidende demon
o Cogito ergo sum (Ik denk dus ik ben), het feit dat hij twijfelt, impliceert dat hij
bestaat.
- Spatiallocation/extension: Fysieke toestanden en processen hebben een ruimtelijke
locatie en uitgebreide vorm, terwijl mentale toestanden en processen dat niet hebben.
Dit verschil in eigenschappen suggereert dat mentale en fysieke toestanden
verschillende soorten dingen zijn, wat aansluit bij het dualistische idee dat de geest
een immateriële substantie is.
- Rationaliteit: Het argument stelt dat mentale entiteiten in staat zijn tot rationaliteit en
redeneren, wat niet kan worden toegeschreven aan puur materiële entiteiten. Dit
benadrukt het idee dat de geest iets fundamenteel anders is dan fysieke zaken, omdat
het rationaliteit bevat die niet fysiek verklaard kan worden.
- Intentionaliteit: Intentionaliteit betekent dat mentale toestanden ergens "over"
kunnen gaan of ergens naar kunnen verwijzen, zoals een gedachte die betrekking heeft
op een extern object of een concept. Deze eigenschap is uniek voor mentale
toestanden en kan niet op dezelfde manier worden toegeschreven aan fysieke
, toestanden, wat opnieuw suggereert dat de geest een aparte, niet-fysieke substantie is.
(Ik geloof dat Parijs de hoofdstad is van Frankrijk).
- Fenomenale kwaliteit: Dit argument wijst op het bestaan van qualia of de
subjectieve ervaringskwaliteit van mentale toestanden (bijv. hoe pijn aanvoelt). Deze
subjectieve eigenschappen kunnen niet volledig worden verklaard door fysieke
processen en duiden dus op een immateriële dimensie van de geest.
Argument tegen substantie dualisme:
- Interactieprobleem: als de geest en het lichaam fundamenteel verschillend zijn, hoe
kunnen ze dan op elkaar inwerken? Als de geest immaterieel is en het lichaam
materieel, is het moeilijk te begrijpen hoe een niet-fysieke geest een fysieke handeling
kan veroorzaken, zoals het optillen van een arm.
- Identity theory: mentale toestanden zijn identiek aan fysieke toestanden in de
hersenen. Mentale gebeurtenissen zoals gedachten, gevoelens en verlangens zijn niet
alleen verbonden met hersenactiviteit, ze zijn feitelijk hersenactiviteit.
o Alles wat mentaal lijkt, is in wezen een fysiek proces.
Intensional fallacy:
• In een extensionele context (waar termen verwijzen naar de objecten zelf), kunnen we
termen die naar hetzelfde object verwijzen verwisselen zonder de waarheid van de
uitspraak te veranderen.
• In een intentionele context (waar de betekenis of het geloof van een persoon een rol
speelt), kunnen we termen niet zomaar verwisselen, omdat wat iemand gelooft of
denkt over een concept niet altijd geldt voor een ander concept dat hetzelfde object
aanduidt.
• De intensional fallacy is een denkfout waarbij je aanneemt dat twee dingen
verschillend moeten zijn, alleen omdat je er op een andere manier over denkt of praat.
Dit komt vaak voor in argumenten voor substantiedualisme.
Hoe het werkt met substantiedualisme:
• Stel dat iemand zegt: "Ik kan twijfelen aan het bestaan van mijn lichaam, maar niet
aan mijn geest. Dus zijn ze verschillend." Dit is een denkfout, want het feit dat je op
verschillende manieren over je lichaam en geest denkt, betekent niet automatisch dat
ze echt verschillend zijn.
• Het gaat erom dat hoe je over iets denkt (je idee of begrip) niet hetzelfde is als de
echte eigenschappen van dat ding zelf.
• Dus, in simpele woorden: alleen omdat we ons lichaam en geest op verschillende
manieren ervaren of beschrijven, betekent dat niet dat ze echt van elkaar gescheiden
zijn als verschillende soorten dingen.
Extensionele context:
In een extensionele context kunnen we termen verwisselen die naar hetzelfde object verwijzen
zonder de betekenis of waarheid van de zin te veranderen.
Voorbeeld:
- S1: "De hoofdstad van Nederland is een mooie stad."
- S2: "Amsterdam is een mooie stad."
,Hier verwijzen "De hoofdstad van Nederland" en "Amsterdam" naar hetzelfde object. We
kunnen ze verwisselen zonder dat de betekenis van de zin verandert, omdat het over hetzelfde
fysieke object (Amsterdam) gaat.
Intentionele context:
In een intentionele context gaat het om de gedachten, overtuigingen of intenties van iemand,
en hier kunnen we niet zomaar termen verwisselen die naar hetzelfde object verwijzen, omdat
het gaat om wat iemand denkt over die objecten.
Voorbeeld:
- S1: "Lois Lane gelooft dat Clark Kent een gewone man is."
- S2: "Lois Lane gelooft dat Superman een gewone man is."
Hoewel Clark Kent en Superman dezelfde persoon zijn, kan Lois Lane verschillende dingen
geloven over hen. In een intentionele context kan je "Clark Kent" niet zomaar vervangen door
"Superman" zonder de betekenis van de zin te veranderen, omdat het over haar overtuigingen
gaat.
Dit illustreert het verschil: in een extensionele context verandert het verwisselen van de
termen de betekenis niet, maar in een intentionele context wel.
Interactionisme:
- Geest en lichaam interageren op een causale manier met elkaar. Mentale
gebeurtenissen kunnen fysieke veranderingen veroorzaken en fysieke gebeurtenissen
kunnen mentale veranderingen veroorzaken.
o Causale interactie
o Dualisme: geest en lichaam worden als verschillende soorten substanties
gezien.
o Voorbeeld: iemand raakt een hete pan aan. De hitte (fysieke gebeurtenis)
veroorzaakt pijn (mentale ervaring), de persoon trekt zijn hand terug (fysieke
reactie) wat weer het gevolg is van mentale toestand (pijn).
Dualistische alternatieven:
Parallellisme: (Leibniz)
- Geest en lichaam zijn verschillend en interacteren niet met elkaar.
- Geest en lichaam lopen perfect synchroon, alsof het twee klokken zijn die precies
gelijklopen.
Occasionalisme: (Malebranche)
- Lichaam en geest zijn verschillende substanties die niet direct met elkaar interacteren.
- God bemiddelt voortdurend tussen de twee substanties.
Monisme: alles is van dezelfde substantie
- Idealisme: alles wat bestaat is geest (of geest afhankelijk) (George Berkeley)
- Materialisme: alles wat bestaat is materie
- Fysicalisme: alles is fysiek.
o Er zijn geen mentale substanties
o De mind is onderdeel van de natuurlijke wereld
o De mind kan uitgelegd worden in wetenschappelijke termen
, Hoorcollege 2
Mandik Chapter 3 & van Gulick (2012) Consciousness and Cognition
Reductieve fysicalisme: Alles wat bestaat kan volledig worden verklaard in termen van de
herschikkingen van en interacties tussen de fysieke deeltjes die de fundamentele delen van
ons universum vormen. Er zijn alleen fysieke deeltjes in de wereld.
Non-reductieve fysicalisme: Hoewel er niets boven materie is, betekent dit niet dat alles
niets anders is dan materie. De geest is fysiek, maar mentale eigenschappen kunnen niet
worden geïdentificeerd met of gereduceerd tot fysieke eigenschappen.
Bewustzijn van wezens:
• Sentience
• Waakzaamheid
• Zelfbewustzijn
State Consciousness:
• Transitief bewustzijn
• Bewustzijn van iemands mentale toestanden
• Fenomenaal bewustzijn:
o Subjectieve ervaringsgerichte kwaliteit, subjectief karakter van ervaring, “hoe
het is” om een ervaring te hebben.
o “qualia” de kwalitatieve aspecten van bewustzijn, ‘wat-is-gelijkenis’
o bijv. visuele ervaring, smaakervaring, reukervaring, pijn, honger, kou, woede,
vreugde, verdriet, ...
• Toegangsbewustzijn
o Een soort bewustzijn dat gaat over welke informatie in je geest beschikbaar is
om te gebruiken voor denken, beslissen, en handelen.
o Stel je voor dat je aan het fietsen bent en iemand roept je naam. Je hoort je
naam, en ineens ben je je ervan bewust. Dit is toegangsbewustzijn in actie: je
brein maakt die informatie (het horen van je naam) "toegankelijk" voor je
bewuste geest, zodat je er iets mee kunt doen, zoals omkijken of reageren.
o Met toegangsbewustzijn gaat het dus om de dingen die je opmerkt en waar je
actief iets mee kunt doen, zoals nadenken over een probleem of je aandacht
ergens op richten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bellevlamings. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62774 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen