3.1 Wat is democratie
De vrede van Münster/ Westfalen in 1648 heeft beïnvloed hoe we nu naar landen en politiek kijken.
Het vredesverdrag maakte een einde aan de lange tijd van conflicten en godsdiensttwisten in Europa.
Het erkennen van een soevereine staat, staat hierbij centraal. Staten verschillen alsnog in de manier
hoe ze politiek bedrijven.
Politiek: gaat om het maken van keuzes waaraan allen in een staat zijn gebonden ( worden
vastgelegd in algemeen geldende wetten). Wetten worden uitgevoerd door ministers, ambtenaren,
politie en leger (‘dienaren van de macht’). De meeste onderwerpen waar de politiek zich mee
bezighoudt, zijn van algemeen belang.
Het nemen van politieke besluiten kan veel tijd kosten door de vele oplossingen van een vraagstuk /
probleem dilemma : wordt er gekozen voor efficiënt besturen (doelmatig resultaat) of een
maximale participatie van burgers in de politiek (proces van democratische besluitvorming)
In een democratie gaat het om de macht van velen. Meer dan de helft van de wereldbevolking leeft
nu in een democratie en toch komt directe democratie weinig voor directe volksstemming nu
hebben landen in een directe democratie het referendum bedacht: volksstemming over
wetsvoorstel.
In de meeste democratische landen komt een indirecte democratie voor / representatieve
democratie : het volk kiest vertegenwoordigers die beslissingen nemen en verantwoording moeten
afleggen over hun beleid. Deze vorm is praktischer dan directe democratie kleinere groep =
snellere besluiten. Volksvertegenwoordigers hebben de tijd om zich te verdiepen in moeilijke
onderwerpen.
Kenmerken democratie
Individuele vrijheid mening uiten
Politieke grondrechten iedereen vanaf 18+ heeft actief en passief kiesrecht
Wettelijk beperkte bevoegdheden van politie en leger
Onafhankelijke rechtspraak rechters staan los van het parlement
Persvrijheid media vervullen belangrijke functie: taak om ons goed te informeren
Twee soorten representatieve stelsels
Parlementair stelsel: bevolking kiest via verkiezingen een parlement/ volksvertegenwoordiging. Deze
landen hebben meestal nog een niet-gekozen staatshoofd, van wie de macht wordt beperkt door een
grondwet/constitutie. Wanneer het staatshoofd een koning is constitutionele monarchie
Presidentieel stelsel: bevolking kiest parlement én staatshoofd (met veel bevoegdheden). President
staat aan het hoofd van de regering, de uitvoerende macht en kan naar eigen keuze ministers
benoemen én ontslaan. Om zijn macht te beperken mist hij het ontbindingsrecht.
De Nederlandse staat
Nederland is nu een parlementaire democratie met een constitutionele vorst. De grondwet laat zien
hoe belangrijk de waarden vrijheid en gelijkheid voor een democratie zijn. Dat we in een democratie
leven zien we terug in de grondwet:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 153721H. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,96. Je zit daarna nergens aan vast.