Hey, deze samenvatting is alles wat je nodig hebt voor je tentamen Criminologie! Een concrete samenvatting met alleen relevante informatie uit het boek Actuele Criminologie (12e druk). Alle antwoorden op je toekomstige tentamenvragen kun je uit de samenvatting halen. Als je een vraag hebt mag je ...
Samenvatting Criminologie
Week 1: Inleiding criminologie & organisatie van veiligheid
Definitie criminologie
De wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van de aard en de achtergronden van
menselijke gedragingen die door de wetgever strafbaar zijn gesteld en van de wijze waarop de
overheid en de overige maatschappij daarop reageert.
Vier belangrijke vragen in de criminologie
1. Wat is criminaliteit?
2. Wie overtreedt de regels en wie niet?
3. Hoe wordt op criminaliteit gereageerd?
4. Wie zijn de slachtoffers van criminaliteit?
De formele reactie op criminaliteit in onze rechtstaat is de toepassing van het strafrecht;
Het strafrechtelijk systeem is het geheel van organisaties en personen dat bepaalt welke gedragingen
strafbaar zijn en zorg draagt voor de opsporing, vervolging en berechting, en voor de
tenuitvoerlegging van de opgelegd straffen. De belangrijkste onderdelen van dit systeem zijn:
1. De strafwetgever (waaronder het ministerie van Justitie en Veiligheid)
2. De Nationale politie en andere instanties met opsporingsbevoegdheid
3. Het Openbaar Ministerie (de officieren van justitie)
4. De rechtspraak (de rechters, bijgestaan door de griffie
5. Het gevangeniswezen en de forensisch- psychiatrische zorg (tbs- klinieken)
6. De (jeugd)reclassering
7. Raad voor de Kinderbescherming
Wat doet de politie?
-Hulpverlenen
-Handhaving
-Openbare orde
-Strafrechtelijk (opsporing strafbare feiten)
Wat doet het OM?
-Geeft leiding aan politie
-Vervolging van verdachten
-Sepot (strafzaak niet vervolgen)
-Strafbeschikking (straf die wordt opgelegd zonder rechtbank)
-Geldboete of taakstraf
-Toezicht op de tenuitvoerlegging van straffen, maatregelen en daarbij opgelegde voorwaarden
Wat doet de rechterlijke macht?
-Kijken of de ten laste gelegde strafbare feiten wettig en overtuigend zijn bewezen
-Kijken naar wat de schuld/ het aandeel is van de verdachte
-Kijken welke straf of maatregel opgelegd dient te worden
Meervoudige kamer
- Groter zaken/minder erg
Selectiviteit in de strafrechtspleging
Het verschijnsel dat systematische, dat wil zeggen niet-toevallige, factoren bepalen welke natuurlijke
1
, of rechtspersonen uit het totaal van wetsovertreders in aanraking komen met politie en/of justitie
Drie vormen van selectiviteit
1. Selectiviteit door capaciteitsgebrek
De politie is niet in staat alle zaken die zij binnenkrijgen te behandelen. De politie beschikt
niet over de capaciteit om elke fietsendiefstal op te lossen.
De politie en het OM maken continu een selectie met welke strafbare feiten zij verder gaan
opsporen. Dit kan zorgen voor rechtsongelijkheid.
Veel zaken worden tussentijds afgedaan door de politie of door het OM.
2. Selectiviteit door regionale verschillen:
Bepaalde regio’s gaan anders om met een strafbare gedraging dan andere
Deze verschillen mogen niet leiden tot een willekeur in de strafrechtpleging.
Op regionale niveaus zie je vaak toch wel verschillen, bijvoorbeeld bij de sepots van de
officier van justitie of de uitspraken van de rechter.
3. Selectiviteit naar groepskenmerken:
Het gaat hier om persoonsgerichte kenmerken. Dat kunnen verschillende kenmerken zijn.
Selectiviteit kan ook voorkomen in het politieoptreden, bijvoorbeeld door het uitpikken van
‘verdachte’ auto’s of bestuurders voor een alcoholtest.
Ook kan selectiviteit voorkomen door het zoeken van de politie naar een verdachte in een
bepaald milieu.
Op basis van sekse kan ook selectiviteit ontstaan, het is een feit dat het grootste gedeelte van
daders mannen zijn.
Tot slot kan selectiviteit op basis van etniciteit voorkomen. Mensen met een niet- Nederlandse
achtergrond zouden een grotere kans hebben om als verdachte te kunnen worden aangemerkt.
Dark number = verborgen criminaliteit (niet geregistreerde of gerapporteerde criminaliteit).
Decriminaliseren = Iets wat strafbaar is, legaal maken.
Neerwaartse vergelijking = Het aangename gevoel dat men er zelf beter aan toe is dan het
slachtoffer.
Week 2: Oorzaken crimineel gedrag vanuit economisch en sociologisch
perspectief
Rationele keuze theorie (economische benadering): gaat ervan uit dat daders een rationele afweging
maken van kosten en baten voordat ze een misdrijf plegen.
Gaan ervan uit dat er sprake is van vrije wil (vrije keuze)
Strafrisico (pakkans en strafmaat). Pakkans heeft een grotere invloed op het gedrag
dan de zwaarte van de straf
Afweging kosten en baten (minimale kosten en maximale baten)
Kritiek: mensen handelen (niet altijd rationeel) en beschikken vaak over beperkte
informatie
Economische keuze delict, je hebt van tevoren nagedacht, je weet wat het je oplevert en wat er gebeurt
als je gepakt wordt. (Bewuste keuze/voorbereid). Bijv. whatsapp fraude.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper melissakaratheodorou. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,37. Je zit daarna nergens aan vast.
