Inleiding Psychologie
Hoorcollege 1 – Genen en evolutie
Psychologie: de studie van mentale activiteit en gedrag
Genen: elke cel bestaat uit 23 chromosomenparen, elk bevat strengen
DNA. Deze geven instructies voor het maken van eiwitten.
Genexpressie: of een gen aan of uit is, dus of er transcriptie plaats vindt
om een eiwit te maken. Elke cel is anders omdat ze verschillende
eiwitten aanmaken.
Dominant gen: altijd tot expressie
Recessief gen: alleen tot expressie als er een combinatie is
Genotype: specifieke set genen van een organisme
Fenotype: de openlijke eigenschappen en gedragingen van een
organisme Bepaald door genotype x omgeving
Homozygoot: allelen op de locus zijn hetzelfde Eeneiige tweeling
Heterozygoot: allelen op de locus zijn verschillend Tweeiige tweeling
Erfelijkheid: overdracht van eigenschappen via genen
Erfelijkheidsgraad: mate waarin variatie in een eigenschap binnen een
populatie te wijten is aan de genetica.
Evolutietheorie: natuurlijke selectie waarbij dieren die zich beter kunnen
aanpassen aan de omgeving een grotere kans hebben om te overleven en
zich voor te planten, dan dieren die zich minder goed aanpassen. Drie
voorwaarden:
1. Er is variatie tussen individuen in fenotype
2. Individuen met een bepaalde eigenschap overleven en planten zich
sneller voort
3. De eigenschap die met die voordeel gepaard gaat, wordt van ouders
op kind overgedragen
Bewijs is te vinden in: fossielen, gelijkenis tussen de genomen van
verschillende organismen, pseudogenen, verdeling van soorten over de
wereld
Wie we zijn, wordt bepaald door de manier waarop onze genen tot uiting
komen in verschillende omgevingen.
,
, Hoorcollege 2 – het brein en het zenuwstelsel
Zenuwstelsels:
Centrale zenuwstelsel CZS: hersenen en ruggenmerg
Perifere zenuwstelsel PZS: andere zenuwcellen en rest van lichaam:
- Somatische zenuwstelsel: verantwoordelijk voor vrijwillig gedrag
- Autonome zenuwstelsel: verantwoordelijk voor onvrijwillig gedrag
-> Sympatisch: actief als lichaam actief is
-> Parasympatisch: actief als lichaam in rust is
Endocriene systeem: maakt gebruik van hormonen.
Neuron: ontvangt, integreert en transporteert informatie in het
zenuwstelsel Bestaat uit:
1. Dendrieten: detecteren chemische signalen van neuronen
2. Cellichaam (soma): informatie wordt verzameld en geïntegreerd
3. Axon: transporteert impulsen
4. Terminale knoppen: sturen chemische signalen naar volgende
neuron
Chemische communicatie tussen neuronen vindt plaats in de synaps: de
kloof tussen verzendende neuron en ontvangende neuron
Actiepotentiaal: neurale ontsteking Exciterende (stimulerende)
signalen: negatieve lading in de cel verminderen, waarschijnlijker vuren.
Inhiberende (remmende) signalen: negatieve lading in cel verhogen,
minder waarschijnlijk vuren. Alles-of-niet-wet: of een actiepotentiaal, of
niet.
Actiepotentiaal beweegt langs de axon naar de terminale knoppen: axon
bedekt met een vette myelineschede, die de overdracht versnelt.
Hiertussen knooppunten van Ranvier.
Er vindt een actiepotentiaal plaats: vanaf de drempelwaarde van -55 mV:
natriumionen stromen neuron in. Kalium ionen stromen neuron uit. Neuron
is binnen positiever dan buiten. Natriumkanalen sluiten. Repolarisatie
neuron. Kaliumkanalen sluiten. Oorspronkelijke negatieve rustpotentaal
terug.
Rustpotentiaal: meer negatief geladen ionen aan de binnenkant van de
cel, dan aan de buitenkant van de cel, -70 mV.
Presynaptische neuron: zendt signaal uit. Postsynaptische neuron:
ontvangt signaal. In elke terminale knop zitten neurotransmitters: dragen
impulsen over tussen zenuwcellen. Elke receptor op een dendriet wordt
beïnvloed door één type neurotransmitter, waardoor er wel of niet gevuurd
wordt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisaschristiani. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.