Week 1
HR Zwijgrecht betrokken bij bewijsoverweging
De omstandigheid dat een verdachte weigert een verklaring af te leggen of een bepaalde
vraag te beantwoorden kan op zichzelf niet tot het bewijs bijdragen (NJ 1999, 139). Een
rechter mag wel, indien een verdachte voor een omstandigheid die op zichzelf of in
samenhang met de verdere inhoud van de bewijsmiddelen beschouwd redengevend moet
worden geacht voor het bewijs van het aan hem tenlastegelegde feit, geen redelijke, die
redengevendheid ontzenuwende, verklaring heeft gegeven, zulks in zijn overwegingen
betrekken. Het Hof heeft door in zijn nadere bewijsoverweging te betrekken dat de
verdachte geen verklaring met betrekking tot de herkomst van de onder hem
inbeslaggenomen sieraden heeft kunnen of willen geven, geen rechtsregel geschonden.
HR Eigen waarneming
In dit arrest ging het over de vraag of de eigen waarneming van de rechter gebruikt mag
worden als bewijsmiddel. Wil de eigen waarneming van de rechter als wettig bewijsmiddel
kunnen meewerken tot het bewijs, dan zal deze bij het onderzoek ter terechtzitting moeten
zijn gedaan, zodat zowel de vertegenwoordiger van het OM als ook de verdachte en diens
raadsman die waarneming hebben kunnen doen en de gelegenheid is geboden zich daarover
bij de behandeling van de zaak uit te laten. Het is in het algemeen niet vereist dat de rechter
zijn eigen, tijdens de zitting gedane waarneming aldaar ter sprake brengt. De rechter is
gehouden dat wel te doen, als de procespartijen door het gebruik van de waarneming voor
het bewijs zouden worden verrast, omdat zij daarmee geen rekening hoefden te houden. Of
daarvan sprake is, hangt af van de omstandigheden van het geval, zoals:
1. De aard van de waarneming
2. Het procesverloop
3. Het verband van die waarneming met het voorhanden bewijsmateriaal.
In casu was het niet nodig om eigen waarneming ter sprake te brengen, omdat het ging om
uiterlijke kenmerken. Dit kon door alle partijen worden waargenomen, omdat verdachte en
zijn medeverdachte waren verschenen op zitting.
HR Leugenachtige verklaringen
Vooropgesteld dient te worden dat aan een leugenachtige verklaring van een getuigen geen
redengevende kracht kan worden toegekend. Dit is niet anders, indien de getuige geen
medeverdachte is. Een verklaring is kennelijk leugenachtig, indien zij voldoende grondslag
vindt in vastgestelde feiten en omstandigheden, vervat in een of meer andere voor het
bewijs gebezigde bewijsmiddelen. Uitzonderingen:
1. Inhoudende verklaringen van de verdachte zelf of van andere personen die slechts
behelzen hetgeen de verdachte hun heeft meegedeeld.
, 2. De weigering van verdachte een verklaring te geven over het desbetreffende punt.
De wet stelt niet de eis dat de rechter moet aangeven welke specifieke bewijsmiddelen hem
tot het oordeel hebben gebracht dat een verklaring leugenachtig is, maar dit komt de
inzichtelijkheid van de bewijsvoering wel ten goede.
Week 2
HR Alternatieve scenario’s
Het slachtoffer (vrouw van verdachte) was door gevonden en kon dus niets verklaren.
De verdenking lag op de partner van het slachtoffer en die kwam anderhalf jaar na dato
met een alternatief verhaal. Verdachte kwam namelijk met een verhaal over mannen
die waren binnengekomen en wilde dat het slachtoffer een meterkast zou plaatsen voor
het installeren van een hennepkwekerij. De verdachte gaf aan dat de mannen na een
korte woordenwisseling zijn vertrokken. Het slachtoffer zou tijdens deze
woordenwisseling tussen de mannen hebben gestaan. Hierdoor is ze tegen een kast aan
gevallen en heeft ze een wond opgelopen aan haar achterhoofd. Verdachte zou haar
hebben opgevangen. Vervolgens drinkt de verdachte samen met zijn vrouw koffie en
gaat hij naar kennissen (hier wast hij zijn handen en merkt hij dat er bloed op zit). Toen
verdachte weer thuiskwam was het slachtoffer weg: de mannen waren teruggekomen
en zouden haar hebben omgebracht. Voorgaande is een Meer en Vaart-verweer (niet in
strijd met de bewijsmiddelen en kan dus theoretisch waar zijn).
Hof: Het technisch bewijs past zowel in de gedachte dat de verdachte wel de dader
is (volgens o.a. de A-G) en dat hij niet de dader is. Het technisch bewijs is dus met
beide verhalen te verenigen. De tweede vraag is dan of de versie van de
gebeurtenissen van de verdachte zo onwaarschijnlijk is dat een weerlegging op basis
van de bewijsmiddelen niet is vereist. Dit is niet het geval. Het Hof geeft aan dat er
geen bewijsmiddelen zijn die deze alternatieve lezing van de feiten tegenspreken.
Bovendien zijn er aanwijzingen die de verklaring van de verdachte ondersteunen. De
aangetroffen sporen zijn onvoldoende specifiek om daarop een veroordeling te
baseren. Het Hof spreekt verdachte vrij.
HR: Vernietigt de bestreden uitspraak van het Hof wegens een motiveringsgebrek.
Als uitgangspunt geldt dat ingeval een verdachte het hem ten laste gelegde bestrijdt
met een alternatieve verklaring, welke niet met de bewezenverklaring zou stroken,
de rechter – als hij tot een bewezenverklaring komt – die aangedragen alternatieve
verklaringen expliciet dient te weerleggen. Dit hoeft NIET als door het opnemen van
de bewijsmiddelen de alternatieve lezing van de verdachte al wordt uitgesloten OF
door te stellen dat de door de verdachte gestelde alternatieve toedracht niet
aannemelijk is geworden dan wel dat de lezing van de verdachte als ongeloofwaardig
terzijde moet worden gesteld. Het kan, ten derde, ook zo zijn dat verdachtes lezing
zo onwaarschijnlijk is dat zij geen uitdrukkelijke weerlegging behoeft.
HR A.C.A.B.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper alyssavandenberg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
