Samenvatting

Samenvatting H4. Van gedachten wisselen

0 keer verkocht

Vak
Filosofie

Instelling
NHL Hogeschool (NHL)

Boek
Van gedachten wisselen

Dit is een samenvatting van H4. De filosofen staan met hun standpunten overzichtelijk beschreven. Alle punten van het hoofdstuk staan in de samenvatting.

[Meer zien]

Voorbeeld 2 van de 8 pagina's

Bekijk voorbeeld

Heel boek samengevat? Nee
Wat is er van het boek samengevat? H4
Geupload op 28 januari 2025
Aantal pagina's 8
Geschreven in 2024/2025
Type Samenvatting

filosofie
maatschappijkritiek
empowerment
karl max
van hegel
richard sennet
fromm
hannah arendt
michel foucault
nikolas rose

€6,96

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

H4. Empowerment: emancipatie en de vraag naar macht

Jaren 70: maatschappijkritiek
 Emancipatie van vrouw en arbeider, democratisering en humanisering van
de samenleving centraal.
 Individuele problemen vinden hun oorzaak in de manier waarop de
maatschappij is georganiseerd: de samenleving moet worden veranderd.
-> Daarom wordt er gesproken van politiserend werken.
 Emancipatie was gericht op het doorbreken van machtsverhoudingen,
scheppen van ruimte voor individuele ontplooiing en op het krijgen van
zeggenschap over het leven.
 Vrouwen, homo’s, arbeiders en studenten maakten een strijd over het idee
dat de kwaliteit van bestaan niet wordt verhoogd door meer welvaart maar
door iedereen de kans te bieden zijn kwaliteit te ontwikkelen: strijd om
gelijke verdeling ging hand in hand met emancipatiestrijd.
 Ethiek van het oordelen = eigen regie beperkt zich tot een ruimte
waarbinnen we beslissingen kunnen nemen
Maatschappijkritiek = stelt de grenzen ter discussie en eist zeggenschap
om de grenzen te bepalen.
-> bevorderen van eigen regie en erkennen en respecteren van menselijke
waardigheid krijgt dus een andere betekenis.

Jaren 60: welzijnswerk werd opgezadeld met megalomane doelen: Democratische
samenleving, sociale rechtvaardigheid, vrijheid en ontplooiing.
 Maatschappelijk werk richtte zich op democratisering van samenleving.

Jaren 80: welzijnswerk ging zich richten op concrete zorg en hulpverlening aan
individuen.
 Doel: deelnemen aan samenleving.
 Centrale doel: functionering en participatie ipv welzijn en het in discussie
stellen van die orde (structuur).
 Oorzaken worden dus niet langer gezocht bij maatschappelijke structuren
maar bij het individu en directe leefomgeving. Er wordt vooral gekeken
naar ethische kwesties en morele dilemma’s.

Empowerment krijgt eigen betekenis.
 Regenmortel, Peeters en Banks: empowerment moet niet begrepen worden
als methodiek die kan worden toegepast op individu. Het is een collectief
proces dat ook slaat op het veranderen van structurele, maatschappelijke,
oorzaken die sociale ongelijkheid, onrechtvaardigheid en ongelijke
machtsrelaties in stand houden.
 Het krijgt een ethisch-politieke dimensie: hij bestrijdt machtsongelijkheid
waardoor mensen een bepaalde maatschappelijke positie en daarbij
horende identiteit toegewezen krijgen.
 Emanciperend doel.

Laatste jaren weer meer aandacht voor maatschappijkritische rol.
 Grotere sociaaleconomische ongelijkheid.
 Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en globalisering leiden tot een
groeiende groep die met 0-urencontracten en als zelfstandige zonder
personeel in zijn onderhoud moet voorzien, zonder enige rechtszekerheid.

, Maatschappijkritisch perspectief
 Eigen regie heeft vooral te maken met emancipatie, democratisering en
humanisering van de samenleving en het verwerven van zeggenschap
over eigen leven.

Karl Max
 Marxisme: onrechtvaardige machtsverhoudingen in de samenleving aan de
kaak stellen.
 Filosoof en econoom en actief betrokken bij arbeidsbewegingen in de 19 e
eeuw.
 Streed tegen onderdrukken van arbeiders door kapitalisten.
 In de 19e eeuw wordt de westerse samenleving bepaald door een
tegenstelling tussen kapitalisten en het proletariaat. De
leefomstandigheden zijn slecht. Max komt in opstand via een protest tegen
de onmenselijke omstandigheden en de vervreemding van de mens.
 Iedereen die alleen maar met geld bezig is, is vervreemd.
 In de arbeid kan je niet alles alleen. Daarom worden taken verdeeld
waardoor er machtsverhoudingen ontstaan.
 Communistische en socialistische bewegingen zijn sterk door zijn denken
beïnvloed.
 Filosofie is beïnvloed door de dialectiek van van Hegel.
 In elk tijdperk heerst een mensbeeld dat als algemeen wordt gezien, maar
bij nader inzien een bepaald mensbeeld is. De heersende ideeën zijn de
ideeën van de heersende klasse die de productiemiddelen bezit.
 Hij keert zich tegen de valse voorstellingen die de mens van zichzelf heeft
en hij wil ons bevrijden van het valse bewustzijn.
 Vervreemding hangt samen met de verkeerde voorstelling die wij van ons
zelf hebben. Vervreemding van de arbeid betekent dat we niets meer over
onze arbeid en daarmee onze ontwikkeling te zeggen hebben. Anderen
bepalen wat we moeten doen: we herkennen onszelf niet meer in.
 Door kapitalisme ontstaat vervreemding van arbeid: anderen bepalen en
wij moeten produceren, zonder dat we zeggenschap hebben. We weten
niet meer wat we produceren waardoor we vervreemd raken van het
product. Daardoor ontstaat er vervreemding van onszelf en de medemens:
we worden geziens als arbeidskracht die te koop is.

-> Dit zie je nu ook nog:
- Zwangerschapsindustrie; leveranciers eicellen, bemiddelingsbureau’s etc.
- Sociaal werk; aandacht richt zich op effectief produceren van de zorg in plaats
van op de bewoners zelf. Een ander voorbeeld is waarop protocollen het denken
van de professionals bepalen. Wij hebben hier geen zeggenschap over.

Van Hegel
 Grondlegger dialectiek.
 Die Phanomenologie des geistes: in dit boek zet hij systematisch uit een
hoe de geest zich ontwikkelt door tegenstellingen te creëren en op te
heffen.
 De ontwikkeling van de geest verloopt volgens hem zelfstandig en wordt
niet beïnvloed door de maatschappij. (verloopt dialectisch).
 These (stelling)
Anti-these (tegenstelling/negatie)
Synthese (samenstelling).

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.