Werkgroep 1 rechtsfilosofie
1. Wat voor filosoof is Peter Singer?
¶ Ethicus, grondlegger v/d toegepaste ethiek, geëngageerde filosofie, belangrijke impulsen
gegeven – dierenbeweging & effective altruism.
¶ Analytische stijl (sobere stijl, argumenten zijn leidend, niet metaforisch)
¶ Bekende publicaties
« Famine, affluence and morality
« Animal liberation
« Practical ethics
2. Wat is de status van dieren in het Nederlands recht? Hebben dieren rechten, of niet?
Dieren hebben in Nederland geen rechten. Ze hebben geen rechtssubjectiviteit dus ze zijn geen drager van
rechten of plichten. Ze hebben dus ook geen rechtsbescherming. Dieren worden gezien als rechtsobject.
De wet legt vervolgend de rechtssubjecten op om met dit object op een bepaalde manier om te gaan, of
zich juist van bepaalde gedragingen te onthouden.
Als het zo blijkt dat er rechtsbescherming wordt geboden aan dieren, is de vraag welke grondslag deze
rechtsbescherming wordt gegeven. Gaat het om de intrinsieke waarde van het dier, of gaat het om
afgeleide belangen? En gaat dit om louter symbolische of concrete gevolgen van de rechtspraktijk?
3. Wat meent u, zouden dieren rechten moeten hebben, of juist niet? Wat is het sterkste argument
dat u kunt aanvoeren voor uw overtuiging?
Er zijn heel veel argumenten denkbaar, maar denk ook na wie je wil overtuigen en pas daar je
argumentatie op aan. Geen rechten impliceert niet direct geen morele achting/inachtneming van
belangen.
Een argument = twee premissen + conclusie
Een argument moet geldig zijn. Als je premissen als waar aanvaardt, moet ook de conclusie hier ook uit
volgen. (soundness = geldig argument dat ook ware premissen bevat)
Bijvoorbeeld: persoon-zijn: alleen denkende, intelligente, zelf-reflecterende wezens die bewust zijn van
bewustzijn. Er kan wel indirecte morele achting mogelijk zijn voor niet-personen.
4. Waarom stelt Singer dat filosofen uitgaan van het argument, en niet van de retoriek? Vindt u dat
hetzelfde ook voor juristen en politici zou moeten gelden?
Singer stelt dat filosofen uitgaan van het argument, en niet van de retoriek omdat dit de meest effectieve
manier is om te overtuigen. Opgeblazen taal spreekt alleen diegenen aan die toch al overtuigd zijn. Ik vind
dat hetzelfde voor politici zou moeten gelden. Als we bijvoorbeeld kijken naar Baudet, die spreekt altijd
met een opgeblazen taaltje. Iedereen die niet overtuigd is van hem, lacht hem hierom uit. Terwijl de
mensen die achter hem staan dit juist goed vinden. Hier zie je weer dat retorica in de politiek minder
waard is dan argumentatie. Wat betreft de juristen is dit een ander verhaal. Een advocaat bijvoorbeeld
heeft juist retorica nodig om zijn standpunt kracht bij te zetten.
5. Wat is de naam van de ethische theorie die Peter Singer aanhangt, en wat is de fundamentele
gedachtegang die hij hierin steeds weer volgt?
Toegepaste ethiek.
1. Utilisme
Consequentialistische theorie
Monistische theorie
2. Preferentie-utilisme vs. hedonistisch utilisme
, 6. Wat meent SInger dat we moeten doen met het wereldarmoede probleem? Welk argument voert
hij hiervoor aan? Herformuleer dit argument in uw eigen woorden.
Sommige mensen leven in de grootste armoede, terwijl anderen de grootste overvloed en spilzucht
vertonen. Singer stelt voor dat iedereen die in staat is de armen te helpen een deel van zijn inkomen zou
moeten doneren aan goede doelen om zo de armoede terug te dringen. Singer argumenteert dat, wanneer
men toch al een comfortabel leven leidt, een verdere poging om dit comfort te verhogen, verbleekt
tegenover het moreel gewicht dat uitgaat van het redden van een ander persoon (uit de armoede) door dit
geld aan hem of haar te geven.
1. Argument naar analogie
2. Verschil in afstand (psychologisch/fysiek) is moreel irrelevant
3. Draagwijdte van de morele verplichting? Covid-19?
4. Bezwaar teveeleisendheid— ought implies can—afstand wel relevant?
7. Waarom is de klimaatverandering volgens Singer een moreel probleem dat samenhangt met
dierenrechten? Zijn dit nevenschikkende argumenten, of onderschikkende argumenten?
De vleesindustrie levert een enorme bijdrage aan klimaatverandering. Dat veroorzaakt evengoed schade
aan anderen. Alleen is dit minder goed zichtbaar. Ook klimaatverandering is dus een morele kwestie. Dit
zijn nevenschikkende argumenten.
8. Wat meent u: hebben mensen recht om vlees te eten, of is het mogelijk om vleeseten bij wet te
verbieden? Waarom kiest Peter Singer uiteindelijk voor geen van deze beide alternatieven?
Vanwege het feit dat mensen vrije keuzes kunnen en mogen maken, is het niet mogelijk om vleeseten bij
de wet te verbieden. Mensen hebben het recht hun eigen keuzes te maken, dus ook wat betreft het
vleeseten. Peter Singer kiest hier niet voor omdat je zonder brede steun dit soort maatregelen niet op kan
leggen.
9. Waardoor wordt de vrijheid van religie ingeperkt volgens Peter Singer?
De opvatting dat religieuze groepen hun tradities mogen uitoefenen heeft grenzen. We staan ook geen
vrouwenbesnijdenis toe. Zolang die tradities niet schadelijk zijn voor anderen is er geen probleem.
10. ?
11. Zouden er wetten tegen vet en ongezond eten moeten komen, net zoals er wetten zijn tegen
roken?
Ik vind van wel. Slecht eten kan net zo schadelijk zijn als roken, misschien nog wel schadelijker. Hoe komt
het dan dat wij wetten tegen roken moreel verantwoord vinden, terwijl we ons aangetast voelen in onze
vrijheid als er wetten tegen vet en ongezond eten komen.
Werkcollege 2
1. Waarom wordt deze wet nu pas voorgesteld? Was de wet in het verleden niet nodig, of waren er
overtuigende argumenten tegen een dergelijke wet? Wat vindt u van het wetsvoorstel Voltooid
Leven?
Ik denk dat het niet zozeer is dat deze wet in het verleden niet nodig was. Het is niet plotseling ontstaan
dat ouderen hun leven willen beëindigen. Ik denk dat de argumenten tegen deze wet destijds zwaarder
hebben gewogen dan de argumenten voor. Ik vind het wetsvoorstel heel dubbel. Aan de ene kant vind ik
ook dat ouderen hun leven op een waardige manier moeten kunnen beëindigen zonder medische
achtergrond. Maar ik ben het er ook mee eens dat dit wel eens vooral kan uitmonden in een
symptoombestrijding van eenzaamheid en de vrees om anderen tot last te zijn. Daarom zou het wellicht
een idee zijn om eerst te helpen bij deze problemen. En als er wordt gemerkt dat dit niet de oorzaak is
