Recht1
HC1
Objectief recht:
-Geheel van rechtsregels.
-Doel: ordening/vreedzaam verloop van de samenleving.
-Objectief regelt de verhouding en de relaties tegenover elkaar.
Het recht regelt/verbiedt -> objectief recht.
Twee grote gebieden objectief recht:
Publiekrecht
Privaatrecht
Criterium publiekrecht:
1. Tenminste 1 der partijen is overheid(instantie) EN,
2. Gebruikt overheidsgezag .
Privaatrecht: regelt verhoudingen op basis van gelijkwaardigheid.
Privaatrecht: regelt verhoudingen tussen burgers en overheid kan zich als burger
gedragen.
Subjectief recht:
-Een recht van iemand in een concreet geval.
-Recht op vakantiedagen bvb.
-Degene met een subjectief recht heet crediteur of schuldeiser.
-Zijn wederpartij heet debiteur of schuldenaar.
Ik heb recht op vakantiedagen -> subjectief recht.
Rechtssubjecten:
-Rechtssubjecten kunnen subjectieve rechten hebben.
-Rechtssubject = een persoon maar ook bv. een bedrijf.
-2 soorten rechtssubjecten/personen;
1. Natuurlijke personen:
-Mensen.
-Ontstaan door geboorte.
2. Rechtspersonen:
-Organisaties met subjectieve rechten.
-NV, BV, Vereniging, Stichting.
-Overheidsinstanties.
-Ontstaan door oprichting.
1
,Publiekrecht:
-Staatsrecht: wie is de overheid en wat is overheidsgezag? (Hoe is de staten generaal
ingedeeld)
-Bestuursrecht: overheidsbesluiten in concrete gevallen (ook: belastingrecht en sociaal
zekerheidsrecht).
-Stafrecht: verdachten vervolgen en straf eisen.
Privaatrecht:
-Personen- en familierecht: Wie ben ik en met wie heb ik familierechtelijke betrekking?
-Rechtspersonenrecht: Wat is rechtspersoonlijkheid en wie heeft dat?
-Erfrecht: Wie erft bij overlijden?
-Vermogensrecht: Regelt positie van iemand t.o.v. diens vermogen (arbeidsrecht)
Andere indeling van objectief recht:
-Materiaal vs Formeel recht.
-Regels van materieel recht regelen hoe wij ons tot elkaar hebben te gedragen.
-Regels van formeel recht regelen wat we moeten doen als een regel van materieel recht
wordt geschonden.
-Formeel recht heet ook wel procesrecht.
Rechtsbronnen:
-Vindplaatsen en ontstaansbronnen van rechtsregels (van objectief recht)
-4 soorten:
1. De wet
2. Jurisprudentie
3. Internationale verdragen
4. Gewoonte en andere ongeschreven rechtsbronnen
1. De Wet;
Door bevoegd overheidsgezag vastgesteld geheel van rechtsregels op een bepaald gebied
Wetten zijn besluiten met algemeen geldende regels die voor het hele land gelden
Ook lagere overheden mogen algemene regels maken voor het eigen grondgebied
Voorbeelden: Opiumwet, politiewet, gemeentewet, rijtijdenwet, wet studiefinanciering
Staan in het Grote wetboek
2. Jurisprudentie;
Ook wel: rechtersrecht
Tweeledige definitie:
1. Geheel van rechterlijke uitspraken.
2. Rechtsregels die hierin te ontdekken zijn:
Rechter moet beslissing nemen in elke zaak die aan hem wordt voorgelegd
Ook wanneer de wet het niet regelt of niet voldoende duidelijk is
Geen beslissing nemen heet: rechtsweigering
2
, -Rechter moet wettekst interpreteren.
-Rechters streven naar eenheid in de rechtspraak.
-Lagere rechters nemen in gelijke gevallen gelijke beslissingen.
-Uitspraken van de Hoge Raad zijn leidend voor lagere rechters.
3. Internationale verdragen;
-Contracten tussen staten.
-Om bepaalde materie te regelen of internationale organisatie op te richten.
Multilateraal: meerdere staten, Benelux, EU en de VN.
Bilateraal:2 staten, Uitleveringsverdragen.
Art. 94 Grw.
Nederlandse burgers kunnen jegens elkaar een beroep doen op bepalingen in
internationale verdragen die naar hun inhoud eenieder kunnen verbinden
-Dit heet: ‘rechtstreekse werking’.
-Ook wel: directe werking of ‘self-executing’.
4. Gewoonte en ongeschreven recht
Ongeschreven recht:
Goede trouw.
Redelijkheid en billijkheid.
Algemene beginselen van behoorlijk bestuur, Goed werkgeverschap.
Gewoonte.
Vb: Handjeklap bij een veiling.
HC2
Staatsinrichting:
-Staatsrecht
-Eenheidsstaat: centrale gezag ligt bij één centrale overheid.
Deze centrale overheid kan overheidsgezag afstaan aan lagere overheden (decentralisatie).
-Bondsstaat: verschillende staten hebben eigen gezag, maar hebben deel hiervan afgestaan
aan een overheid hieronder (Amerika, Duitsland vroeger).
-Rechtsstaat: positie van burgers wordt in het recht geregeld en ook de overheid is
gebonden aan het recht.
-Parlementaire democratie: de burgers hebben via zelfverkozen vertegenwoordigers invloed
op het beleid.
Democratie: heerschappij van het volk.
Parlement of Staten-Generaal: volksvertegenwoordiging op centraal overheidsniveau (eerste
en tweede kamer).
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lukasdevoshh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
